Avrupa Parlamentosu, AB’yi Ukrayna için uzun vadeli güvenlik garantileri sağlamaya, dondurulmuş Rus varlıklarıyla tazminat mekanizması kurmaya ve Avrupa güvenliğinde daha büyük sorumluluk üstlenmeye çağırdı. ABD’nin Ukrayna politikasındaki ikircikli tutumun ise kalıcı barışı zorlaştırdığı vurgulandı.
Avrupa Parlamentosu (AP), Avrupa Birliği’ni (AB) Avrupa güvenliği konusunda daha fazla sorumluluk almaya ve Ukrayna'da barışı desteklemede mümkün olduğunca proaktif olmaya çağırdı. Ayrıca barış anlaşması çerçevesinde Ukrayna’ya uzun vadeli güvenlik garantilerinin sağlanması, Rusya’nın dondurulmuş varlıklarıyla tazminat mekanizması oluşturulması ve ülkenin tam egemenlik ile toprak bütünlüğünün korunmasını gerektiği vurgulandı.
AP'nin "Önerilen (barış) planına ilişkin AB pozisyonu ve Ukrayna için adil ve kalıcı bir barışın sağlanmasında AB'nin katılımı hakkında" başlıklı kararı dün 401 oyla kabul edildi.
“AVRUPA’NIN GÜVENLİK MİMARİSİNE ZARAR VERİYOR”
Kararda, AB ve üye devletlerin Avrupa kıtasının güvenliği konusunda “çok daha büyük sorumluluk” üstlenmesi gerektiği vurgulandı. AP, Ukrayna’ya uzun vadeli askerî, malî ve siyasî destek sağlanmasını ve ülkenin savunma kapasitesinin güçlendirilmesini istedi.
Milletvekilleri, ABD’nin barış planı girişiminin AB'nin sürece dahil edilmeden şekillenmesinin “Avrupa’nın güvenlik mimarisindeki çıkarlarını zayıflattığını” belirtti.
“UKRAYNA OLMADAN UKRAYNA HAKKINDA KARAR ALINAMAZ”
Kararda, “Ukrayna’yı ilgilendiren hiçbir konu Ukrayna olmadan, Avrupa’yı ilgilendiren hiçbir konu Avrupa olmadan kararlaştırılamaz.” ifadesi yer aldı.
ABD’YE “İKİRCİKLİ POLİTİKA” ELEŞTİRİSİ
Kararda ayrıca, ABD Başkanı Donald Trump yönetiminin çabalarının Rusya’nın Ukrayna’ya karşı yürüttüğü savaşı durdurmayı amaçladığı kabul edilse de, Vaşington’un Kıyiv’e yönelik politikasındaki ambivalansın (ikircikli tutumun) kalıcı barışın sağlanmasını zorlaştırdığı vurgulandı.
BARIŞ ANLAŞMASI İÇİN ŞARTLAR: GÜVENLİK GARANTİLERİ, EGEMENLİK, TAZMİNAT
AP, üye devletlere dondurulmuş Rus varlıklarıyla güvence altına alınacak, hukuki ve finansal açıdan sağlam bir tazminat kredisi mekanizmasının derhal hayata geçirilmesi çağrısında bulundu.
Milletvekilleri, herhangi bir barış anlaşmasının Ukrayna’nın egemenliğini ve toprak bütünlüğünü güvence altına alması, savunma hakkına yönelik kısıtlamaları tamamen ortadan kaldırması ve NATO’nun 5. Maddesi ya da AB’nin 42(7) Maddesi'ne denk güvenlik garantileri içermesi gerektiğini vurguladı. Ayrıca Ukrayna’nın kendi güvenlik ve siyasi ittifaklarını özgürce seçme hakkı olduğunun altı çizildi.
Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik maddi ve manevi tüm zararları tamamen tazmin etmesi, tüm savaş esirlerinin, sivil tutukluların ve kaçırılan Ukraynalı çocukların geri dönmesi ve Rus birliklerinin Ukrayna’nın uluslararası tanınmış topraklarından tamamen çekilmesi gerektiği ifade edildi.
BARIŞ GÜCÜ VE EK YAPTIRIM ÖNERİSİ
AP, işgal altındaki bölgelerin Rus toprağı olarak tanınmasına yönelik her türlü girişimi reddetti ve temas hattı boyunca BM barış gücünün konuşlandırılmasını önerdi. Ayrıca NATO ve ABD’nin doğu kanadındaki varlığını korumasının bölgesel güvenlik için zorunlu olduğu ifade edildi.
Kararda, bir barış anlaşması imzalanıp uygulanana kadar Rusya’ya yönelik hiçbir yaptırımın kaldırılamayacağı, Moskova’nın ciddi barış görüşmelerine katılmayı reddetmesi halinde ise “ekstra önemli yaptırımların” devreye sokulması gerektiği belirtildi.