Rusya, Çin ve İran gibi dünyanın otoriter dikta rejimleri tarafından desteklen Esed rejiminin düşmesi sonrasında Suriye'ye Azerbaycan gazı, Türkiye üzerinden sağlandı.
Türkiye-Suriye Doğal Gaz Boru Hattı üzerinden Azerbaycan gazının Kilis’ten geçirilerek Suriye’ye verilmesiyle, Türkiye’den Suriye’ye ilk kez doğal gaz akışı sağlandı. Açılış törenine Türkiye, Azerbaycan, Suriye ve Katar’dan üst düzey temsilciler katıldı.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, Kilis’teki törende yaptığı konuşmada, projede yer alan ülkelere teşekkür ederek, Suriye ile enerji alanında kurulan bu bağın bölgesel refaha katkı sağlayacağını ifade etti. Bayraktar, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Suriye’de yaşamı normalleştirmeye dönük talimatlarını hatırlatarak, Türkiye’nin hem elektrik hem doğal gaz altyapısı desteğini artırdığını söyledi.
2017’den bu yana Afrin ve İdlib gibi bölgelere elektrik ihracatı yapan Türkiye, halihazırda Suriye’ye 8 farklı noktadan enerji ulaştırıyor. Bağlantı kapasitesinin kısa vadede yüzde 25, orta vadede ise iki katından fazla artırılması hedefleniyor. Tamamlanan hatlarla 861 megavatlık iletim sağlanacak ve 1,6 milyon haneye elektrik verilebilecek.
Türkiye, Suriye’ye yılda 2 milyar metreküpe kadar doğal gaz sevkiyatı öngörüyor. Doğal gazla üretilecek yaklaşık 1200 megavatlık elektrik sayesinde 5 milyon haneye enerji sağlanacak. Gaz akışı Kilis’in Yavuzlu köyünde yer alan ölçüm istasyonundan başlayarak Halep ve Humus’a kadar uzanacak.
Azerbaycan Ekonomi Bakanı Mikayıl Cabbarov, projeyi “enerji tarihinin önemli bir dönüm noktası” olarak nitelendirdi. Azerbaycan Devlet Petrol Şirketi SOCAR aracılığıyla sağlanan gaz, swap anlaşması çerçevesinde Türkiye-Suriye sınırında teslim ediliyor. Cabbarov, açılışın Azerbaycan, Türkiye ve Suriye arasındaki dostluğu ve iş birliğini daha da pekiştireceğini vurguladı.
Suriye Enerji Bakanı Muhammed El-Beşir ise projenin ülkedeki karanlık dönemden çıkış sürecinin sembolü olduğunu söyledi. İlk etapta günlük 3,4 milyon metreküp gaz ile 750 megavatlık enerji üretiminin sağlanacağı ve ilerleyen dönemde gaz miktarının 6 milyon metreküpe çıkarılacağı belirtildi. Beşir, bu gelişmenin ekonomik canlanmaya ve yerinden edilmiş kişilerin geri dönüşüne destek sunacağını ifade etti.