Moskova’nın Ukrayna’daki topyekûn işgal girişiminde verdiği ağır kayıplar, Rusya’nın bütçe açığını derinleştirdi. Artan mali yük nedeniyle ölen askerlerin ailelerine ödenmesi gereken tazminatlar kesilerek, yerine absürt hediyeler dağıtıldı.
Rusya'nın Ukrayna'daki topyekûn işgal girişimi ve saldırılarının maliyeti, bölgesel bütçeleri iflas noktasına getirdi. Artan bütçe açıkları nedeniyle Rusya, ölen askerlerin ailelerine yapılan tazminat ve askerlere verilen tek seferlik sözleşme ikramiyeleri ödemelerini askıya aldı veya keskin bir şekilde düşürdü. Öte yandan, önemli maddi vaatlere rağmen bazı bölgelerde ölenlerin ailelerine çiçek ve havlu setlerinin yanı sıra, savaşın dehşetini simgeleyen "kıyma makinesi" gibi tuhaf hediyeler verildiği ortaya çıktı.
Rusya’nın Ukrayna'daki saldırganlığının ekonomik yansımaları, yerel yönetimlerin mali gücünü tüketiyor. Ukrayna Dış İstihbarat Servisinden gelen bilgilere göre, birkaç bölge artan bütçe açıkları nedeniyle ölen askerlerin ailelerine ödenmesi gereken tazminatları geciktiriyor ve sözleşme ikramiyelerini kesiyor.
BÖLGESEL BÜTÇELER ÇÖKTÜ, ÖDEMELER ASKIYA ALINDI
Euronews tarafından gündeme taşınan habere göre, Kasım itibarıyla en az 11 Rus bölgesinin yüklenicilere yapılan ödemeleri ya azalttığını ya da tamamen kestiğini bildirdi. Bu bölgeler arasında Leningrad, Samara, Nizhny Novgorod, Ulyanovsk, Orenburg, Başkurdistan, Tataristan, Hakasya, Çuvaşistan, Mari El ve Yamalo-Nenets Özerk Bölgesi bulunuyor.
Rus medyasına göre, ekim ayından bu yana Samara bölgesi sözleşme ödemelerini 3,6 milyon ruble (33 bin avro) seviyesinden 400 bin ruble (3 bin 670 avro) seviyesine düşürdü. Bu, 2025 yılının başından bu yana kaydedilen en keskin düşüş.
Rusya'ya bağlı Mari El, sözleşmeli askerlere yapılan ödemeleri 3 milyon ruble (27 bin 500 euro) seviyesinden 800 bin ruble (7 bin 340 euro) seviyesine düşürdü. Yeni askere alınanlar artık devletten bu miktarın yarısını ve Savunma Bakanlığından 400 bin ruble daha alıyor. Tataristan'ın askerî komisyonunun internet sayfasında da benzer kesintiler görülüyor.
ÖLÜM TAZMİNATI ÖDEMELERİ ERTELENDİ
Rus medyasında yer alan göre, Ukrayna'da öldürülen sözleşmeli askerlerin aileleri, ölüm tazminatı almakta zorluklar yaşıyor.
Hakasya, askerlerin ailelerine yerel bütçeden 1,1 milyon ruble (10 bin 90 avro) ödemeyi durdurdu. Ödeme 1 milyon ruble düşerek sadece 100 bin rubleye (920 avro) geriledi.
Ukrayna Dış İstihbarat Servisi, resmî istatistiklerin silahlı kuvvetlerin askere alımının istikrarlı olduğunu göstermesine rağmen, kaynakların tükenmesinin işaretlerinin giderek daha belirgin hale geldiğini kaydetti.
Mali teşvikler, birçok bölgede askerî personeli çekmek için çok önemli oldu. Bonus kesintileri, son iki yılda artan ödemelerin artan riskleri ve kayıpları telafi etmesi nedeniyle askere alımı doğrudan engelledi.
Hükûmetin kararları, önceki işe alım oranlarının korunmasının giderek zorlaştığını gösteriyor.
Devlet Duması Savunma Komitesi Birinci Başkan Yardımcısı Aleksei Juravlev (Alexei Zhuravlev), kesintileri savunarak ödemelerin “ana motivasyon kaynağı olmaması gerektiğini” söyledi.
Bu tür ödemelerin başlangıçta sadece bölgesel liderlerin iyi niyetinden kaynaklandığını söyleyen Juravlev, “Gerçek vatanseverler için para ana motivasyon olmamalı... Bonus olabilir, evet, ama kesinlikle ana hedef olmamalı.” dedi.
HEDİYE OLARAK KIYMA MAKİNESİ
Önemli tazminat vaatlerine rağmen, ölen askerlerin aileleri yerel yetkililerden tuhaf hediyeler aldı.
Murmansk'ta yetkililer, yaslı yakınlarına çiçeklerin yanı sıra bir kıyma makinesi hediye etti. Eleştirmenler, “kıyma makinesi” teriminin, Rus askerlerinin çok az eğitimle savaşa atıldıktan sonra yüksek sayıda öldürüldüğünü ve genellikle kendi teçhizatlarını satın almak zorunda kaldıklarını ifade ettiği için bu hediyeyi “grotesk” olarak nitelendirdi.
Medya raporlarına göre, Kasım 2022'deki Anneler Günü'nde Kursk bölgesi liderleri, ölen askerlerin annelerine havlu setleri hediye etti.
Bir aileye, ölen kocası ve babası için tek bir bisiklet hediye edildi. Başka bir yaralı askerin ailesine ise vaat edilen maddi tazminat yerine sadece iki kova havuç ve bir çuval soğan verildi.
Yakutsk'ta ailelere havuç ve soğan gibi sebzeler içeren yardım paketleri sunuldu.
KREMLİN’İN ÇARESİZLİĞİ: ÖLÜMLER KAYIP OLARAK KAYDA GEÇİRİLİYOR
Ukrayna istihbaratı tarafından yayınlanan telefon görüşmelerine göre, Moskova tazminat ödemekten kaçınmak için askerleri “ölü” değil “kayıp” olarak listeleyerek ölümleri gizlediği bildirildi.
Bir Rus askerin, yetkililerin tazminat ödemekten kaçınmak için ölen arkadaşının “hayatta” olduğunu ısrarla söylediğini söylediği duyuldu.
Kremlin rejimi, Temmuz 2023 ile Haziran 2024 arasında askeri ödemeler, yaralanma tazminatı ve ölüm yardımları için yaklaşık 2,75-3 trilyon ruble (25-27 milyar avra) harcadı. Bu miktar, Rusya'nın gayri safi yurt içi hasılasının (GSYİH) yaklaşık yüzde 1,5'ine denk geliyor.