Ukrayna ve Rusya heyetlerinin üçüncü tur müzakerelerini değerlendiren Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, sürece dair karamsar olmadığını belirtti.
Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, 25 Temmuz 2025 tarihinde katıldığı televizyon programında gündemdeki konuları değerlendirdi. NTV'de katıldığı canlı yayında Burcu Kaya ve Ahmed Arpat'ın sorularını yanıtlayan Fidan, 23 Temmuz Çarşamba günü İstanbul'da gerçekleşen Ukrayna ve Rusya heyetlerinin üçüncü tur müzakerelerine ilişkin önemli açıklamalarda bulundu.
"NÜKLEER SİLAH HARİÇ HER ŞEYİN KULLANILDIĞI BİR SAVAŞ"
Savaşın başından beri Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın çok ilkeli bir tutum izlediğini ve gerek Dışişleri gerek Millî Savunma gerek Millî İstihbarat Teşkilatının (MİT) Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın bu vizyonuna başından beri çok profesyonel destek verdiklerini, çok iyi koordine içerisinde olduklarını kaydeden Hakan Fidan, "Karadeniz'in kuzeyinde devam eden bu savaşın sadece bölgesel değil çok ciddi küresel etkileri var." dedi.
"Uluslararası arenada daha büyük bir savaşı ve bölünmeyi mümkün kılacak bir riskle baş başayız." değerlendirmesinde bulunan Bakan Fidan, baştan beri savaşın durması için çalıştıklarını kaydetti.
Ukrayna-Rusya Savaşı'nın karmaşık, çok boyutlu ve maliyetli bir savaş olduğunu belirten Fidan, "Nükleer silah hariç her şeyin kullanıldığı bir savaş ve çok kısa süreler içerisinde; altı aylar içerisinde savaş stratejilerinin ve metotlarının değiştiği bir savaş. Yani savaşın en başında kullanılan metodolojilerin altı, sekiz aylık dilimler içerisinde sürekli değiştiğini görüyoruz. Yani aslında savaş teknolojileriyle ilgili savaş stratejiyle ilgili enteresan bir laboratuvara dönüşmüş durumda ama keşke dönüşmeseydi." diye konuştu.
UKRAYNA VE RUSYA'NIN MÜZAKEREDEKİ SON POZİSYONLARI NE?
Üçüncü zirvede de ilk iki zirvede olduğu gibi insani boyut konusunun gündeme taşındığını aktaran Hakan Fidan, "İnsani boyut dediğimiz; esir değişimi, yaralı değişimi, ceset değişimi, hasta değişimi, mahkûm değişimi. Bu sefer daha büyük bir sayıyı hedefliyorlar. Her seferinde daha büyük. Yani bin, bin 200, işte bin 500'e doğru giden sayılar. Şimdi yine mutabık kalındı. Onu mümkün kılacak bir mekanizma kuruldu." ifadelerini kullandı.
Zirvenin bir diğer konu başlığı olan aleşkese ilişkin olarak Fidan, "İkincisi, taraflar ateşkesle ilgili birbirlerinin bir önceki müzakere turunda birbirlerine deklare ettikleri pozisyonları görüşelim noktasında mutabık kaldı." şeklinde konuştu.
Üçüncü bir başlık olarak liderlerin hangi şartlar altında ve nasıl bir araya gelmesi gerektiği konusunun tartışıldığını açıklayan Bakan Fidan, şöyle devam etti:
Güzel olan şey şu, taraflar arasında Sayın Cumhurbaşkanımızın ev sahipliğinde Sayın Putin, Sayın Zelenskıy ve Sayın Trump'ın katılımıyla Türkiye'de bir liderler zirvesi gerçekleşmesi konusunda mutabakat prensipte var. Ama özellikle ayrıştıkları nokta şurası; Sayın Zelenskıy ile Sayın Putin zirveye gelmek için, ateşkese ilişkin farklı şartları var. Şimdi burada da müzakere heyetlerine rol düşüyor. Yani müzakere heyetleri de orada farklılaşıyorlar. Yani biz de aslında pozisyonlarına çok fazla etki etmeden düşünsel olarak biraz zemin açmaya çalışıyoruz. Burada bir taraf liderlerimiz bir araya gelsin, kendi aralarında tartışsınlar derken; diğer taraf da diyor ki, biz aramıza bu konuları biraz halledelim, liderler bir araya geldiği zaman bunun adını koymuş olsunlar. Yani bir şeye evet demeye gelsinler ama önce bilsinler; neye evet neye hayır demek için geliyorlar. Rus tarafı da bunu söylüyor. Şimdi ilk başta bu pozisyonlar bütün alanlarda olduğu gibi çok daha ayrıydı. Şimdi ağır ağır, konuştukça biraz daha ortada buluşmaya yönelik bir irade görüyorum. Bu müzakere tam da başından beri söylediğimiz gibi eğer sistemli bir şekilde ve bu niyetle devam ederse ben birkaç tur sonra gerçekten bir ara çözüm çıkacağına inanıyorum.
"BÜTÜN ŞİDDETİYLE DEVAM EDEN BİR SAVAŞ VAR"
"Müzakerelere baktığınız zaman bunlar bir, iki oturumla hemen olacak konular değil. Yani sistemli bir şekilde, metodik olarak konuları ortaya teker teker koyarak, kişilerin psikolojilerini çok fazla bozmadan, kişiliklerini rencide etmeden yürüteceğiniz süreçler" diye konuşan Hakan Fidan şu ifadeleri kullandı:
Onların işi de zor. Bütün şiddetiyle devam eden bir savaş var. Şimdi bakın üniformalı ve üniformasız askerler, istihbaratçılar müzakere ediyor. Bu adamlar ertesi gün gidip savaşa devam ediyor. Bu psikoloji ile bu masaya geliyorlar. Bir taraftan bu, gerçek barışı gerçekten savaşanların yapması prensibinden hareketle fevkalade iyi. Diğer taraftan o süreci de zorlaştıran bir realite.
Bakan Fidan son olarak sürecin başarıya ulaşıp ulaşmama konusunda kötümser olmadığını kaydederek, "İnşallah bir şeyler olacak." dedi.
ÜÇÜNCÜ TUR GÖRÜŞMELER İSTANBUL’DA GERÇEKLEŞTİ
Rusya'nın Ukrayna'ya karşı 24 Şubat 2022 tarihinden bu yana devam eden topyekûn işgal girişimi ve saldırılarında ateşkes sağlanması adına 16 Mayıs'ta İstanbul'da başlayan ve 2 Haziran'da devam eden müzakerelerde üçüncü tur 23 Temmuz 2025 tariihinde Çırağan Sarayı'nda gerçekleşti.
Tam kapsamlı ateşkes, esir değişimi, Rusya'ya kaçırılan Ukraynalı çocukların iadesi ve liderler düzeyinde bir görüşmenin hazırlanması konularının ele alındığı görüşme yaklaşık bir buçuk saat sürdü. Ukrayna heyetine başkanlık eden Ukrayna Millî Güvenlik ve Savunma Konseyi Sekreteri Rüstem Umerov, görüşmelerin ardından yaptığı açıklamada, Ukrayna’nın Rusya tarafına, ağustos ayı sonuna kadar Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve ABD Başkanı Donald Trump’ın katılımıyla bir liderler zirvesi düzenlenmesini teklif ettiğini açıkladı.