Efsanevi Kırım Tatar savaş pilotu Amethan Sultan'ın vefat yıl dönümü
Efsanevî Kırım Tatar savaş pilotu Amethan Sultan’ın vefatının üzerinden 51 yıl geçti. Sultan, 1 Şubat 1971 tarihinde bir test sürüşünde yaşanan kaza sonucu hayatını kaybetmişti. Amethan Sultan, vefatına kadar Kırım Tatar Milli Hareketi'nin içinde yer almış ve Sovyetlere muhalefet ederek mücadele etmişti.
Efsanevi Kırım Tatar pilot Amethan Sultan, 20 Ekim 1920 tarihinde Kırım’ın Alupka şehrinde dünyaya gelmişti. Hep hayali olan pilotluk sevdasını ölene kadar devam ettirdi. Kırım Tatar pilot Amethan Sultan, İkinci Dünya Savaşı'na katıldı. Sovyetlerin eli kanlı lideri Stalin'in Kırım Tatar halkını sürgüne ve soykırıma gönderdiği 18 Mayıs 1944 Kırım Tatar Sürgünü ve Soykırımı'nı önlemek için elinden geleni yaptı ama halkının bu acıyı yaşamasını engelleyemedi.
Amethan Sultan iki kere Sovyetler Birliği Kahramanlık Madalyası ile ödüllendirilmişti. Bu ödüle layık görülen 7 Kırım Tatarından biri olarak tarihe geçen Sultan, II. Dünya Savaşı sırasında 150 hava saldırısına katılmıştı. Sultan, tek olarak 30, grup olarak da 19 Alman uçağı düşürmüştü. Amethan Sultan, 2. Dünya Savaşı sırasında 603 savaş uçuşu gerçekleştirdi. Savaş sonrası test pilotu olarak kariyerine devam etti. 100’den fazla hava aracı türü kullanan Amethan Sultan, toplam olarak 4237 saat uçtu.
Amethan Sultan, Kırım Tatar halkının temsilcileri ile birlikte Moskova’da Kızıl Meydan’a da çıktı. “Kırım Tatarlarının vatanına iade edilmesi” talebini içeren belgeleri ilk olarak imzalayanlar arasındaydı. Birçok kez KGB’ye çağrılarak bu tür eylemlere katılmaması konusunda uyarıldı, ama buna rağmen Kırım Tatar halkının milli hareketine iştirak etmeye devam etti, soydaşlarını evine kabul etti.
Amethan Sultan gökyüzüne aşıktı, gökyüzü ona her zaman ilham veriyordu. Ancak gökyüzü onun sonunu getirdi. 1 Şubat 1971 yılında Tu-16 tipi bir uçağın, test uçuşu sırasında meydana gelen kaza sonucunda hayatını kaybetti. Hatırlanacağı üzere, Mayıs 2015 tarihinde Ukrayna Parlamentosu Akmescit Havalimanına Amethan Sultan ismi verilmesi ile ilgili kararı kabul etti. Dağıstan’ın başkenti Mahaçkale havalimanı da uzun bir süredir Amethan Sultan’ın adını taşıyor.