ABD Başkanı Trump’ın Putin ile Alaska’da yaptığı görüşmenin ardından Zelenskıy’ı Beyaz Saray’da ağırlaması, uluslararası diplomasi trafiğini hızlandırdı. KTMM Başkan Yardımcısı İlmi Ümerov, süreci QHA'ya değerlendirdi.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile 15 Ağustos'ta Alaska’da bir araya gelen ABD Başkanı Donald Trump, 18 Ağustos'ta Ukrayna lideri Volodımır Zelenskıy'ı Beyaz Saray’da ağırladı.
Trump ile Zelenskıy'ın görüşmesi sonrasında, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Almanya Başbakanı Friedrich Merz, Birleşik Krallık Başbakanı Keir Starmer, İtalya Başbakanı Giorgia Meloni, Finlandiya Cumhurbaşkanı Aleksander Stubb (Alexander Stubb), Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, NATO Genel Sekreteri Mark Rutte, iki liderle bir araya geldi.
Görüşmelerin ardından Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodımır Zelenskıy, Putin'le herhangi bir formatta görüşme yapmaya hazır olduğunu açıklayarak ilgili görüşmelerin koşulsuz gerçekleşmesi gerektiğini ifade etti. Trump, ise Zelenskıy ve Putin’le birlikte üçlü bir zirve için hazırlıkların başladığını duyurdu.
Kırım Tatar Millî Meclisi (KTMM) Başkanı Yardımcısı İlmi Ümerov, Zelenskıy’ın ABD Başkanı Trump ve Avrupa liderleriyle yaptığı görüşmelerinin sonuçlarını Kırım Haber Ajansına (QHA) değerlendirdi.
"TRUMP, PUTİN’İ DESTEKLEMEYİ TERCİH ETTİ"
On bir yıldır devam eden savaşta benzeri görülmemiş bir durum yaşandığını belirten İlmi Ümerov, "Son yıllar en yoğun dönemler oldu, çevremizde büyük öneme sahip olaylar yaşanıyor: Füze saldırıları, SİHA saldırıları ve yeni siyasi manevralar..." değerlendirmesinde bulundu.
ABD Başkanı Donald Trump’ın yeniden göreve geldiği süreçte lider bir ülke başkanı gibi değil, adeta bir zorba gibi davrandığı yorumunu yapan Ümerov, "Ukrayna, barış anlaşması yapma karşılığında nadir toprak elementleri, lityum ve diğer kaynakları teslim etmesi yönünde baskılarla karşı karşıya. Bu durum siyasetten çok, bir tür baskı ve zorbalık gibi görünüyor. Öte yandan Putin, dünyanın sessiz kalacağını düşünüyordu ve gerçekten de Rusya’nın düzenlediği füze saldırılarına ciddi bir yanıt verilmedi. Yaptırımlar etkisiz, sorumluluk ise neredeyse hiç uygulanmıyor." dedi.
“Silah olmadan savaşı kazanamazsınız” yorumları yapılmasına karşın Ukrayna'nın silah eksikliği ile karşı karşıya kaldığını kaydeden KTMM Başkan Yardımcısı, "Şimdi Trump bu ödemeleri tek taraflı olarak iptal ediyor ve Joe Biden’ın sözleri havada kalıyor. Bu durum, ABD’nin uluslararası itibarını zedeliyor ve Trump’ın eylemleri Avrupa’nın çıkarlarıyla çelişiyor. Tüm dünya ise savaşı durdurmak istiyormuş gibi görünse de gerçek farklı. Trump ile görüşen birçok lider, Ukrayna ve Kırım konularına ilgisiz kalıyor ve tarafsız durmayı tercih ediyor." ifadelerini kullandı.
Mecvut durumda Trump’ın siyasi ağırlığının dahi Putin üzerinde etkili olmadığını ve sonucunda Putin'in kimseyi dinlemeyecek derecede küstahlaştığını belirten İlmi Ümerov, "Sonuçta Trump, büyük bir sorumluluk almak zorunda kaldı ve Zelensky’ı değil, Putin’i desteklemeyi tercih etti. İkisi eski dost ve Trump, Putin’i anlamaya çalışıyormuş gibi yapıyor." diye konuştu.
Ümerov ayrıca dünyanın Zelensky’ı destekliyormuş izlenimi verdiğini ancak ödemeler ve kaynakların ulaşmadığını vurguladı.
KIRIM TATAR ESİRLER KTMM'NİN GÜNDEMİNDE
"Ne yazık ki, Kırım hâlâ göz ardı ediliyor" değerlendirmesinde bulunan İlmi Ümerov, şöyle devam etti:
Putin, “Kırım Rusya’dır, halkı bu kararı referandumda aldı” diyor. Böylece Kırım konusu sessiz bırakılıyor. “Dokunmayın, hatırlamayın.” deniliyor ama biz kayıp olanları, esirleri ve öldürülenleri unutmadık. Rus yönetimi Kırım’a geldiğinde birçok Kırım Tatarı, Rus ordusunda hizmet etmemek için göç etti. Neyse ki, bu çoğunluğu etkilemedi, ancak halkımızın önemli bir kısmı memleketini terk etti. Geri kalanlar ise topraklarının bekçileri oldu. Biz ise Ukrayna’da Kırım Tatar alfabesi, ders kitapları ve tarihi araştırmalar üzerinde çalışmaya devam ediyoruz. Bu çalışmalar, Kırım geri alındığında büyük önem taşıyacak.
PUTİN, HEDEFLERİNİ GENİŞLETMEYE ÇALIŞIYOR
Putin'in hedeflerini genişletmeye çalıştığına işaret eden Ümerov, "Zaten ele geçirdiklerinden fazlasını istiyor ve eylemlerini Ukrayna’da var olmayan sözde 'nazi rejimi'ne karşı mücadele olarak gösteriyor. Ukrayna’da başkan bir Yahudi, Güvenlik Konseyi Sekreteri ise bir Kırım Tatarı... Putin bir diğer hedef olarak Rusçayı Ukrayna’nın ikinci resmi dili yapmak istiyor ve ülkeyi Sovyet dönemine döndürmeyi amaçlıyor. Eğer Trump ve diğer Avrupa liderleri ilgisizse, biz onun faşist bir lider olarak hareket ettiğini dile getirmeliyiz. Ukrayna’dan sonra Avrupa ülkelerine yönelmesi olası; hedefleri tüm Ukrayna, eski Sovyetler Birliği, Finlandiya ve diğer Avrupa ülkelerini kapsıyor." ifadelerini kullandı.
"BU DURUM DEVAM EDERSE KIRIM TATARLARI YOK OLMA TEHLİKESİYLE KARŞI KARŞIYA KALACAK"
Trump ve Putin'ın Kırım Tatar halkını ciddi şekilde tehlikeye attığını belirten KTMM Başkan Yardımcısı, "Eğer bu durum devam ederse Kırım Tatarları yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kalacak. Ancak biz çalışmalarımıza devam ediyoruz; Kırım Tatar kültürü ve dili için yaptığımız her adım, halkımızın ve tarihimizin korunması adına bir umut ışığıdır. Gelecek nesillere bırakacağımız miras, Kırım’ın özgürlüğü ve halkın güvenliği için hayati önem taşımaktadır." dedi.