
Mustafa KOÇYEGİT QHA Ankara
22. Ankara Kitap Fuarı, kitaplar, yazarlar ve okur buluşmalarından ziyade doğrudan Rusya'nın Ankara Büyükelçiliği ve Rus Evi eliyle yürütülen propaganda ile gündemdeki yerini aldı. Kaynak Yayınları tarafından yayımlanan ve daha önce Ankara Rus Evi'nde düzenlenen etkinlikle tanıtılan “Savaşın Ölümsüz Dili” isimli kitap, fuarda sunumu yapılan eserler arasında dikkat çekiyor.
Kırım Haber Ajansı (QHA), Rusya’nın savaş propagandasını edebiyat üzerinden yayma stratejisinin yeni bir örneği olarak kendisini gösteren kitabı inceledi.
UKRAYNA ŞEHİRLERİ RUS TOPRAĞI GİBİ GÖSTERİLİYOR
Şairden ziyade Rus propagandacı kimliği ile tanınan; Anna Dolgareva, İgor Karaulov, Aleksandr Pelevin, Dmitriy Filippov, Dmitriy Artis, İgor Nikolskiy, İgor Sergeyev, Mariya Vatutina, Vlad Malenko ve Dmitriy Moldavskiy'in şiirlerinin derlenmesiyle oluşturulan çeviride Rus dezenformasyonunun açık örnekleri bulunuyor.
"Çağdaş Rus şiiri" atfıyla sunulan ve estetik şiir zevkinden uzak, salt propagandaya dayalı mısralarda geçen Ukrayna şehirlerine dipnot koyularak açık yalan bilgi yayılıyor. Dizelerde yer alan Donetsk, İlovaysk, Lısıçansk, Vodyane, Avdiyivka, Bahmut, Luhansk, Mariupol, Kreminna gibi Ukrayna bölge ve şehirlerine dipnot atılarak, bu kentlerin ve bölgelerin Rusya sınırları içinde olduğu yönünde asılsız bilgiler paylaşılıyor.
Şiir içeriklerine bakıldığında ise, Rusya'nın Ukrayna'nın tamamına karşı başlattığı topyekûn işgal girişimi ve saldırılarını meşrulaştırmak adına hayali bir senaryo olarak uydurulan "faşizm tehlikesi" teması ile "Rus dilinin savunması için" gibi konular kahramanlık sosuyla oluşturulan metinler olduğu görülüyor. Ayrıca söz konusu temaları güçlendirmek adına sık sık 2. Dünya Savaşı'na atıf yapılıyor. Yine şiirlerde savaş kutsanarak, ateş emrinin Tanrı'dan geldiği açıkça ifade ediliyor.
BAYRAKTAR SİHA'LAR DA HEDEFTE
Kitap, yalnızca siyasi argümanlarla kalmayıp, emperyal Rus zihniyetinin kültürel alandaki tahammülsüzlüğünü de ifşa ediyor. "Borş rus yemeğidir" denilerek, Ukrayna'ya ait olan bir yemeğe dahi tahammül edilemediği; Ukrayna kültürünün inkar edildiği, Ukraynalı kimliğin yok sayıldığı kültürel gasp anlayışı apaçık gözler önüne seriliyor.
Kitapta Türkiye’nin savunma sanayi ürünleri de hedef alınıyor. Ukrayna'da savaşın başlarında Rus güçlerine karşı önemli başarılar elde eden Bayraktar TB2 insansız hava araçları da bir şiirde geçiyor. İşgalci Ruslar, "Ne Javelin durdurur onları, ne Bayraktar" denilerek övülüyor.
TÜRKİYE’DE YAYIMLANMASI NE ANLAMA GELİYOR?
Kitabın Türkiye’de yayımlanması, Rusya’nın kültürel nüfuz stratejileri açısından dikkatle izlenmesi gereken bir gelişme. Özellikle Kırım Tatar halkının uğradığı baskılar, Türk halklarına karşı uygulanan sistematik asimilasyon politikaları, Ukrayna’daki sivil kayıplar ve Rusya’nın uluslararası hukuku hiçe sayan işgal politikaları göz önünde bulundurulduğunda, bu tür yayınların Türkiye’de yer bulması ciddi bir etik ve siyasi tartışma konusu.