AB liderleri, Trump-Zelenskıy zirvesinin ardından 19 Ağustos 2025’te toplanarak Ukrayna-Rusya savaşı ve barış sürecini değerlendirdi.
Avrupa Birliği (AB) liderleri, Beyaz Saray’da gerçekleşen ABD Başkanı Donald Trump-Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodımır Zelenskıy (Volodimir Zelenski) zirvesinin ardından görüşmeleri değerlendirmek için 19 Ağustos 2025 tarihinde bir araya geldi. Toplantı sonrasında yazılı bir açıklama yapıldı.
Açıklamada, 3,5 yılı geride bırakan savaşın ardından diplomatik çabaların hız kazandığı belirtilerek, Ukrayna’ya güvenlik garantileri sağlanması yönündeki sürecin ivme kazandığı ifade edildi.
NATO’NUN BEŞİNCİ MADDESİNE VURGU
Ayrıca ABD Başkanı Trump’ın bu sürece katılmayı kabul etmesi, "önemli ve memnuniyet verici bir adım" olarak değerlendirildi. Açıklamada aynı zamanda, "Şimdi, NATO’nun 5. maddesine benzer, ABD’nin de dâhil olacağı güçlü bir güvenlik mekanizmasını oluşturma zamanı." ifadelerine yer verildi ve Gönüllüler Koalisyonu’nun sürece aktif katılımının önemine vurgu yapıldı.
“UKRAYNA AVRUPA’NIN İLK SAVUNMA HATTI”
Açıklamada, Ukrayna ordusunun Avrupa’nın "ilk savunma hattı" olduğu hatırlatıldı ve AB'nin Ukrayna’ya en fazla askerî ve ekonomik desteği sağlayan aktör olduğu, bu desteğin artırılacağı belirtildi.
"Ukrayna’nın güvenliği, Avrupa’nın güvenliğidir." vurgusu yapılan açıklamada, barış sürecinde ilk adım olarak Rusya’nın şiddeti derhâl sona erdirmesi gerektiği vurgulanarak, aksi hâlde yaptırımların sürdürüleceğinin altı çizildi.
UKRAYNA’NIN AB’YE KATILIM SÜRECİ
Açıklamada, Ukrayna’nın geleceğinin sadece güvenlik garantileriyle değil, AB üyeliğiyle de bağlantılı olduğuna işaret edilerek, Ukrayna’nın AB’ye katılım sürecinin hızlandırılması gerektiği belirtildi.
Savaşın başından bu yana Avrupa’nın Ukrayna ile tam dayanışma içinde olduğu belirtilen açıklamada, "Zorlu bir yol bizi bekliyor. Ancak barış ve AB üyelik sürecinde Ukrayna'nın yanında olmayı sürdüreceğiz." ifadelerine yer verildi.
NATO'NUN BEŞİNCİ MADDESİ VE UKRAYNA
NATO Kurucu Antlaşması’nın 5. maddesi üye ülkeler için kolektif savunma ilkesini öngörür. İlgili maddeye göre, bir üyeye yapılan saldırı, tüm üyelere yapılmış olarak sayılır. Bu sebeple, diğer üyeler saldırıya uğrayan ülkeler için harekete geçmekle sorumlu olur. Bu yüzden bu ilke, ittifakın temel taşlarından biri olarak kabul edilir ve üye ülkelerin birbirine güvence vermesini sağlar. Öte yandan Putin, Ukrayna’nın NATO üyeliğinin gündeme gelmesini, Rusya'nın Ukrayna'ya karşı 24 Şubat 2022 tarihinden bu yana sürdürdüğü topyekûn işgal girişimi ve saldırılarına gerekçe olarak gösteriyor ve bu durumu, kendi saldırgan politikasını meşrulaştırmak için kullanıyor.