Uluslararası Kırım Platformu 4. Parlamenter Zirvesi’nin özel oturumunda katılımcılar, Rusya’nın kaçırdığı on binlerce Ukraynalı çocuğun geri getirilmesi için uluslararası baskının artırılması çağrısında bulundu.
İsveç’in başkenti Stockholm’de, 70’ten fazla ülkenin ve uluslararası kuruluşun katılımıyla 4. Kırım Platformu Parlamenter Zirvesi düzenlendi. Zirve bu yıl Kırım’ın işgalden kurtarılması ve işgal altındaki bölgelerde insan haklarının korunmasına yönelik en geniş kapsamlı uluslararası toplantı oldu.
Zirvenin en kritik bölümlerinden biri, Rusya tarafından kaçırılan Ukraynalı çocuklar konusunu ele alan özel oturumdu. Bu oturuma, çocuk hakları alanındaki uzun yıllara dayanan çalışmalarıyla bilinen İsveç Kraliçesi Silvia da katılarak konuya verilen uluslararası önemi vurguladı.
İsveç Parlamentosu (Riksdag) Başkanı Andreas Norlen yaptığı konuşmada, "Rusya'nın Ukrayna'ya karşı yürüttüğü acımasız savaşın tüm suçları arasında, binlerce çocuğun kaçırılması en acımasız olanlardan biridir. Bu Ukraynalı çocukların yaşadığı acı ve çaresizliği hayal etmek ve evlerine duydukları özlemin boyutunu kavramak zor.” dedi.
Estonya Parlamentosu Başkanı Lauri Hussar, “Rusya tarafından ülkelerinden yasa dışı olarak çıkarılan Ukraynalı çocuklar evlerine dönmeli, suçlular hesap vermeli ve dondurulmuş Rus varlıkları tazminat için kullanılmalı.” şeklinde vurguladı.
Yale Üniversitesi araştırmacısı Nathaniel Raymond, Rusya’nın sistematik şekilde yürüttüğü çocuk kaçırma ve zorla Ruslaştırma faaliyetlerine ilişkin yeni verileri sundu. Rapora göre, Rusya en az 35 bin Ukraynalı çocuğu kaçırıldı, en az 314 çocuk yasa dışı şekilde Rus ailelere verildi, Rusya’da Ukraynalı çocukların alıkonulması ve kimliklerinin silinmesi için kullanılan 210 kurum tespit edildi, en az 39 merkezde çocuklara askeri eğitim veriliyor.
Ukrayna Milletvekili Tamila Taşeva, Rusya Çocuk Hakları Komiseri Mariya Lvova-Belova’nın Ukraynalı çocukların zorla Ruslaştırıldığını kamuoyunda açıkça itiraf ettiğini hatırlatarak bunun “planlı bir kimlik yok etme siyaseti” olduğunu vurguladı.
Kırım’ın işgalinden bu yana süren bu uygulamaların ilk olarak yarımadada test edildiğini söyleyen Ukrayna Cumhurbaşkanının Kırım Daimi Temsilcisi Olha Kurışko, 2014 sonrası işgalcilerce başlatılan “Umut Treni: Kırım” adlı projede Rus vatandaşlarının Kırım’a getirilerek Ukraynalı çocukları “evlat edinmeye” yönlendirildiğini hatırlattı.
Ukrayna resmî olarak 19 binden fazla çocuğun Rusya’ya kaçırıldığını açıkladı ancak Yale verilerine göre gerçek sayı çok daha yüksek olabilir. İşgal altındaki bölgelerde yaklaşık 1,5 milyon çocuk, psikolojik baskı, Rus vatandaşlığı dayatma, ideolojik yönlendirme ve askeri eğitim gibi uygulamalara maruz kalıyor.
Ukrayna, Rusya tarafından kaçırılan çocukların geri dönüşü konusunda uluslararası ortaklarına net talepler iletti. Buna göre Kıyiv, Rusya’dan kaçırılan tüm çocukların eksiksiz listesinin talep edilmesini, uluslararası misyonların çocukların bulunduğu bölgelere erişiminin sağlanmasını, siyasi ve diplomatik baskının artırılmasını ve çocuklar konusunun olası tüm barış müzakerelerinde zorunlu bir başlık hâline getirilmesini istedi.
Zirveye katılan ülkeleri temsilcileri, binlerce Ukraynalı çocuk yasa dışı şekilde alıkonulurken Rusya ile gerçek bir barıştan söz edilemeyeceğini vurguladı. Ayrıca çocukların Kremlin tarafından bir propaganda aracı olarak kullanılmasının kabul edilemez olduğu ifade edildi.
Oturumun kapanışında ise güçlü bir mesaj verildi: Dünya bu haberlere alışma lüksüne sahip değil. Ukraynalı çocukların akıbeti, BM’den ulusal parlamentolara kadar tüm uluslararası platformlarda gündemde tutulmalı.
Ukrayna, her bir çocuğun evine dönmesi için küresel ölçekte eşgüdümlü hareket çağrısı yaparken, bu sürecin temelinin uluslararası dayanışma olması gerektiğinin altını çizdi.