Dışişleri: Rusya, AGİT ve BMGK’yi rehin tutmaya devam ediyor

Ukrayna Dışişleri Bakanlığı, Rusya’nın, uluslararası kuruluşlar çerçevesinde Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nde (BMGK) veto hakkının yanı sıra Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı’nda (AGİT) fikir birliği kuralını kötüye kullandığını ve günümüzde bunun önlenmesi için etkili bir mekanizmanın olmadığını ifade etti.
 
QHA’ya yaptığı açıklamada, AGİT Bakanlar Konseyi'nin son toplantısı başta olmak üzere Rusya’nın uluslararası alanlarda Ukrayna ile ilgili kararlarına ilişkin konumunu yorumlayan Ukrayna Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Maryana Betsa, Hamburg’da düzenlenen AGİT Bakanlar Konseyi toplantısının, Rusya’nın Ukrayna kararı dahil olmak üzere incelenmeye sunulan tüm önemli kararları bloke etmesi sebebiyle fiilen AGİT üyesi olan diğer 56 ülkeyi rehin aldığını çok net bir şekilde gösterdiğini belirtti. AGİT kurallarına göre, söz konusu teşkilat firik birliği ilkesine dayanıyor ve en önemsiz kararlar bile AGİT’in tüm üye ülkeleri tarafından kabul ediliyor ve bir devletin kararı bloke etmesi veya itiraz etmesi halinde karar kabul edilmiyor. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi için de aynı kural geçerli, BM Güvenlik Konseyi’nde Rusya’nın BMGK’nin daimi üyeleri arasında yer alan diğer ülkelerin gibi veto hakkı var.

 
Maryana Betsa, “Rusya, çıkarları için yararlı olmayan kararları bloke ediyor ve BM, AGİT, Avrupa Konseyi gibi tüm alanlarda kendi çıkarlarını savunuyor. Fikir birliği, bu teşkilatların doğasıdır. Fiilen AGİT üyesi olan 56 ülke, Rusya’nın bölmeyi değil birleştirmeyi amaçlayan fikir birliği kuralını kötüye kullanmasından dolayı sıkıntı çekiyor. Rusya’nın veto hakkını kötüne kullandığı ve bu hakkı kendi siyasi çıkarları için kullandığı BM Güvenlik Konseyi’nde de aynı durum söz konusu” diye kaydetti.
 
Bununla birlikte diğer ülkeler için kabul edilmez senaryonun değiştirilmesi için de fikir birliğinin sağlanması gerektiğinden dolayı bir paradoksal ve pat durumunun oluştuğunu ifade eden Betsa, “Fikir birliği kuralı, fikir birliğinin değiştirilmesi için fikir birliğinin sağlanmasını öngörüyor” diye anlattı.
 
Rusya’ya ilişkin durumda bu formülün çalışmadığını ve yakın zamanda söz konusu kuruluşlarda yapılacak toplantılarda durumun değişeceği ihtimalinin düşük olduğunu dile getiren Maryana Betsa, “Maalesef günümüzde Rusya’nın belirli kararları bloke etmemesi için etkili olacak bir mekanizma yok” diye ekledi.
 
8 Aralık tarihinde Almanya'nın Hamburg kentinde düzenlenen Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) Zirvesi başladı. İki gün süren zirvenin açılışını ev sahibi Almanya'nın Dışişleri Bakanı Frank-Walter Steinmeier yaptı. Kırım konusunun unutulmaması gerektiğini ifade eden Steinmeier, “Ukrayna hakkında konuşurken, Kırım sorunlarını ve Kırım’ın yasa dışı işgalini unutmamalıyız” diye belirtti. Steinmeir, Rusya tarafından işgal edilen Kırım’a diplomat ve hak savunucuların erişiminin kısıtlanmasının kabul edilemez bir olgu olduğunu ekledi.
 
Toplantıda konuşan Ukrayna Dışişleri Bakanı Pavlo Klimkin, Rusya’ya karşı yaptırımların, Rusya hem Donbas hem Kırım olmak üzere Ukrayna topraklarından çekilene dek yürürlükte kalması gerektiğini kaydetti.
 
Ayrıca Rusya’nın Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) heyetinin 9 Aralık tarihinde yapılan Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı Bakanlar Konseyi toplantısında Ukrayna’daki çatışmanın çözülmesi ile ilgili neredeyse tüm inisiyatifleri bloke ettiği bildirildi.