"Kırım Tatarlarının hayati güvenliğiyle ilgili endişeliyiz"

Uluslararası Azınlık Hakları Grubu (MGR), Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Konseyi’ne hitaben Kırım’da Kırım Tatar halkına ve liderlerine karşı devam eden zulüm ile ilgili beyanname hazırladı.

İlgili beyanname aşağıdaki şekildedir:

Sayın Başkan,

Uluslararası Azınlık Hakları Grubu (MGR), 22 Mart’ta BM Konseyine yaptığı hitapta, Kırım Tatarlarının temsil organı Kırım Tatar Milli Meclisi’ne karşı devam eden davayla ilgili derin endişelerini bildirmişti. MGR’ye göre “aşırılık” (radikalizm) gerekçesiyle yapılan suçlamalar asılsızdı ve mahkemenin Kırım Tatarlarına yapılan baskıları meşrulaştıracak KTMM’yi yasaklama kararı daha fazla baskının habercisi olabilir. “Aşırılık” suçlamasının KTMM ile bağlantılı olan teşkilatları da kapsayabileceğini göz önünde bulundurursak, bu karar 250 yerel meclis için tehdit oluşturuyor. Ayrıca MGR özellikle KTMM üyelerinin ve onunla bağlantılı olan herhangi bir insanın, bu bağlamda Kırım Tatarlarının çoğunun hayati güvenliğiyle ilgili endişe duyuyor.

Sadece üç ay sonra maalesef bu endişeler gerçeğe dönüştü:

• 26 Nisan'da (sözde) Kırım Yüksek Mahkemesi KTMM’yi yasakladı. Böylece Kırım’ın yerli halkı olan Kırım Tatarlarının kendi temsilciliklerini kurma ve onların aracılığıyla faaliyet yürütme hakkını ihlal etti. Bu BM Yerli Halklar Bildirgesi (UNDRIP) madde 5, 18 ve 19’a aykırıdır.

• 6 Mayıs tarihinde, Rus kolluk kuvvetleri görevlileri, Akmescit’in Molodöjnoye kasabasında bulunan camiye Cuma namazından sonra baskın düzenleyerek, 100’den fazla Müslümanı göz altına aldı. Kolluk kuvvetleri görevlileri göz altına alınan insanları zorla otobüslere bindirdi, herkesin kimliğini tespit etti ve bir açıklama yapmadan daha sonra polise gelmeleri şartıyla herkesi serbest bıraktı. Bu BM Yerli Halklar Bildirgesi madde 12’nin açık ihlalidir.

• 12 Mayıs tarihinde Kırım Tatar Milli Meclisi Başkan Yardımcısı İlmi Ümerov kendi evinde gözaltına aldı. Sonra ise hakkında ev hapsi kararı verildi. Şu an Ümerov, “Rusya Federasyonu’nun toprak bütünlüğünü bozmakla”  suçlanıyor.

•24 Mayıs tarihinde, Bahçesaray’da Dünya Kırım Tatar Kongresi Yönetim Kurulu üyesi Ervin İbragimov kaçırıldı. Bugüne kadar ondan haber alınamadı. Sadece arkabaları tarafından yapılan yoğun baskıdan sonra kaçırılmasıyla ilgili soruşturma başlatıldı. Ervin İbragimov’un davası, 2014 yılından beri kaybolan ya da kaçırılan Kırım Tatarları ile ilgili kapanmayan on soruşturmadan biri.

Uluslararası Azınlık Hakları Grubu’na göre Kırım Tatar liderleri ve aktivistlerine karşı yürütülen faaliyetler doğruca daha önce açıklanan KTMM yasağıyla ve Kırım Tatar medyalarının, dini ve sosyal kültür merkezlerinin kovuşturması ve kapatılmasını kapsayan daha geniş sivil alan kısıtlamaları ile ilgilidir. Tüm bu sivil hakları kısıtlamaları ve Kırım Tatarlarının diğer haklarının ihlali sonucunda, bu baskıları her geçen gün daha çok hisseden Kırım Tatarlarının arasındaki korku atmosferi büyüyor.

Kırım Tatarları ve sözde hükümet arasındaki gerilimin daha da tırmanmasını engellemek için, MGR uluslararası toplumu, Kırım yerli halkı olarak Kırım Tatarlarının haklarını koruma yükümlülüğüne vurgu yaparak Rusya Federasyonu’na güçlü bir mesaj göndermeye çağırıyor. Bu demek ki:

•Kırım Tatar Milli Meclisi’nin yasaklamasını iptal etmek ve Kırım’da Kırım Tatarlarının temsil organı olarak faaliyet göstermesine izin vermek.

• Siyasi nedenlerden dolayı KTMM temsilcilerine, Ahtem Çiygöz'e, İlmi Ümerov’a ve diğer Kırım Tatar liderler ile aktivistlere karşı açılan davaları durdurmak;

• Zorla kaçırılan Ervin İbragimov’un ve 2014’te kaybolan diğer dokuz Kırım Tatarının kaybını dikkatlice araştırmak ve bu suçlardan sorumlu olanları adelete teslim etmek.

Ayrıca KTMM temsilcileri şu an Kırım dışında sürgünde yaşıyor ve Kırım Tatar nüfusunun önemli kısmı Ukrayna’da iç sığınmacı statüsüne sahip. Kırım’da Kırık Tatar toplumuna karşı sürdürülen baskılar ve halkının önemli kısmının iç sığınmacı statüsünde yaşadığı gerçeği KırımTatar kültürünün varlığı için potansyel bir tehdit oluşturmaktadır. Dolayısıyla biz ek olarak, Ukrayna hükümetine de Kırım Tatarlarının kültür haklarını koruyarak ve destekleyerek, iç sığınmacılar arasında Kırım Tatar kültürünü korumak ve geliştirmek için kalıcı tedbirleri almasını öneriyoruz.

Teşekkür ederiz.