KTMM, Lech Walesa Enstitüsü ile iyi niyet protokolü imzaladı (FOTO)-TEKRAR

AKMESCİT/SİMFEROPİL, 11.04.2011 (QHA) – Kırım Tatar Milli Meclisi (KTMM), Nobel Barış Ödülü sahibi (1983) eski Polonya Cumhurbaşkanı Lech Walesa’nın (1990-1995) adını taşıyan enstitüyle iyi niyet anlaşması imzaladı.

KTMM’nin verdiği bilgiye göre anlaşma, 7 Nisanda KTMM Dış İlişkiler Bölümü Başkanı Ali Hamzin ile enstitü müdürü Piotr Gulczynski arasında enstitünün Varşova’daki merkez ofisinde yapılan görüşmede imzalandı. Görüşmeye, Leh Walesa Enstitüsü Proje Koordinatörü Bartosz Kozakiewicz, Gdansk Üniversitesi Yüksek Lisans öğrencisi Nedim Üseyinov katıldılar.
Görüşmenin başında Piotr Gulczynski, Ali Hamzin’e Leh Walesa’nın Kırım Tatar Milli Meclisi Başkanı, Ukrayna milletvekili Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu’na yazdığı mektubu verdi. Görüşmede Kırım Tatar halkının bugünkü durumu, Ukrayna’daki siyasi durum ve KTMM ile Lech Walesa Enstitüsü arasında iki taraf için cazip işbirliği ile ilgili bazı konular ele alındı. Taraflar, Sovyet devletinin komünizm rejimi sınavından geçen Polonya ve Kırım Tatar halkları arasında oluşan tarihi ve geleneksel kardeşlik ilişkilerine yüksek değer biçtiler. Ali Hamzin, Kırım Tatar Milli Kurultayının Ağustos 2010’da aldığı karar kapsamında, Kırım Tatar halkına anavatan Kırım’da haklarının iadesi, Ukrayna’da güvenlik ve gelişim garantilerinin sağlanması konusunda yapılacak uluslararası forum hazırlıkları hakkında detaylı bilgi verdi.

Piotr Gulczynski, Sovyet insan hakları hareketinin, rejim muhalifi hareketin SSCB’de komünist rejim ile mücadelesindeki katkısının çok önemli olduğunu kaydetti. Gulczynski, 1980 yılında Polonya’da komünist partisi dışında kurulan ilk sendika olan Solidarnossc (Dayanışma) ve Kırım Tatar Milli Hareketinin insan hakları mücadelesindeki zengin deneyiminin araştırılması ve genç nesillerin insan haklarını savunma hareketi, insan hakları değeri esasında yetiştirilmesi için öğrenilmesi gereken bir miras olduğunu kaydetti.

Görüşmenin sonucunda KTMM ile Lech Walesa Enstitüsü arasında işbirliği anlaşması imzalandı. KTMM adına anlaşmayı Ali Hamzin, Lech Walesa adına iyi niyet protokolünü Piotr Gulczynski imzaladı. İyi niyet protokolünün metni KTMM ile enstitü arasında yapılan görüşmeler sırasında hazırlanmıştı. İlgili anlaşmanın imzalanması kararı, KTMM Başkanı Musrtafa A.Kırımoğlu ile Leh Walesa arasında 26 Kasım 2010’da, Kırım Tatar heyetinin Gransk’ta Lehistan - Litvanya Birliği’nin Tatar Askeri anıtının açılışı için Polonuya’ya yaptığı ziyaret sırasında alındı.

Protokol, 3 maddeden oluşuyor. Bu maddeler, KTMM ile Lech Walesa Enstitüsü arasında işbirliği anlaşmasını 30 Haziran 2011 tarihine kadar hazırlayacak ortak çalışma grubunun kurulmasını öngörüyor. Protokolün ayrı maddesinde KTMM’nin Leh Walesa Enstitüsünün 2011 yılında Polonya’da insan haklarını savunma konusunda uluslararası konferans girişimini desteklediği ve bu konferansın organizatörlerinden biri olmaya hazır olduğu belirtildi.

İyi niyet protokolü imzalandıktan sonra 2011 yılında Polonya’da insan hakları konusunda uluslararası konferansı yapılmasıyla ilgili maddenin KTMM ile Lech Walesa Enstitüsü arasında işbirliği anlaşması imzalanmadan önce taraflara bu konferansın organizasyonuyla ilgili geniş istişareler yapma imkanını sağladığı belirtildi.

Piotr Gulczynski’ye Dnipropetrovsk’ta bulunan Sosyal Araştırmalar Kurumu Müdürü Vladislav Gribovskiy, İvan Sirko Hayriye Vakfı başkanı Vladislav Ladıgin, KTMM Dış İlişkiler Bölümü Başkanı Ali Hamzin adına hazırlanan ve Polonya, Kırım Tatar ve Ukrayna gibi birbirine komşu olan halkları arasında dostluğun pekiştirilmesi amacıyla Varşova, Kiev ve Bahçesaray’da bir dizi yuvarlak masa toplantılarının yapılması teklifini içeren Kırım Tatar, Ukrayna ve Polonya teşkilatlarına başvurusu sunuldu.

Gulczynski’ye Sosyal Araştırmalar Kurumu teşkilatının girişimiyle 20 Matıs 2011’de Dnipropetrovsk’te Jeltovodsk çatışmasının 363. yıldönümüne adanan yuvarlak masa toplantısı hakkında bilgi verildi. Jeltovodsk çatışması, 5-6 (15-16) Mayıs 1648 tarihinde Ukrayna ordusu komutanı ataman Bogdan Hmelnitskiy ve Kırım Tatar ordusu koalisyonu ile Lehistan-Litvanya ordusu arasında gerçekleşmiş ve Ukrayna-Kırım Tatarları koalisyonunun zaferiyle sonuçlanmıştı. Bu çatışma, Ukrain kozaklarının Polonya’ya karşı 1648-1654 yılları arasında yaptığı kurtuluş savaşında kozakların zaferiyle sonuçlanan ilk çatışması olmuştu. Görüşmede, söz konusu yuvarlak masa toplantısında Kırım Tatar, Ukrayna ve Polonya halklarının tarihinde aktüel sorunların ele alınacağı belirtildi. Yuvarlak masa toplantısına Lech Walesa Enstitüsü üyeleri da davet edildi.
Görüşmenin sonunda Piotr Gulczynski bu yıl yapılacak 18 Mayıs 1944 sürgününü anma etkinliklerine davet edildi.
Enstitünün kütüphanesine “Mustafa A.Kırımoğlu’nun 6.davası” (“Şestoy protsess Mustafı Cemileva) başta olmak üzere Kırım Tatar Milli Hareketini anlatan kitaplar ve “Avdet”, “Yanı Dünya”, “Kırım” gazeteleri ile “Qasevet” dergisi verildi.
Osman Bayramaliyev




QHA