Uzman görüşü: ''Türkiye 2. kez aynı tırmığa basıyor''

Ukrayna’da Karadeniz jeopolitikası alanında faaliyet gösteren NOMOS adlı bağımsız araştırma merkezinin müdürü Mihail Gonçar, Türkiye’nin 2011 yılında Rusya ve Azerbaycan ile imzaladığı gaz anlaşmalarını değerlendirirken Türkiye’nin Mavi Akım projesinde olduğu gibi yine tırmığa bastığını iddia etti.
Gonçar, unian.net sitesinde yayımlanan “Güney Akım: Türkiye hem Rusya’yı, hem AB’yi mi kandırdı?” başlıklı makalesinde Türkiye’nin 2011 yılının sonunda önce Azerbaycan ile Trans Anadolu Gaz Boru Hattının inşaatı anlaşmasını, sonra ise Rusya ile Güney Akım projesi konusunda memorandum imzaladığını hatırlattı. Gonçar, Ankara’nın bir taraftan hem Nabucco, hem Güney Akım’ın önemini düşürecek konsorsiyum kurma yönünde adım attığını, diğer taraftan Güney Akım projesine izin verdiğini kaydetti. Gonçar, “Türkiye birkaç satranç masasında birden oynamaya çalışıyor. Bu, Türkiye’nin son yıllarda hayata geçirdiği, enerji kaynaklarının transit nakli de dahil, bölgede liderliği kapma stratejisine uygun. Gerçekten, Güney Akım Türkiye’yi az ilgilendiriyor. Bu proje, Türkiye’ye hiçbir transit nakil geliri kazandırmaz. Türkiye’yi AB’nin güney gaz koridorunu ele geçirmek ile ilgili projeler ilgilendiriyor, çünkü bu projeler hem gelir kazandırır, hem Türkiye’yi Orta Asya, Hazar Denizi, Orta Doğru ve Avrupa bölgelerinin en önemli enerji ulaşımı kavşağı haline getirir.” dedi.
Gonçar, Ankara ve Bakü’nün Trans Anadolu Gaz Boru Hattının Nabucco’yu iptal etmeyeceğini açıkladığını hatırlatarak, “Onlar (Azerbaycan ve Türkiye yönetimi), bunun böyle olmayacağını çok iyi anlıyorlar. Bana göre Türkiye, Rusya’nın ve AB’nin yaptığı gaz oyunlarının formatını kökten değiştirmek istiyor.” dedi.
Gonçar, bölgede istikrar için anahtarların Rusya’nın elinde bulunduğunu hatırlatarak Bakü ve Ankara’nın stratejik hata yaptığını öne sürdü. Uzman, Moskova’nın Ağustos 2008’de Gürcistan’a saldırdığı gibi Karabağ sorununda yeniden hareketlendirebileceğini dile getirdi.
Mavi Akım davasını hatırlatan Gonçar şöyle dedi: “Rusya, 1990’lı yıllarının sonunda Mavi Akım projesi ve Türkiye’nin iktidarında yolsuzluk skandalı ile Trans Hazar projesinin pratikte hayata geçirilmesini engellemişti. Şimdi tarih tekrarlanıyor. Gündemde Nabucco ve Trans Hazar projeleri var. Rusya ise Güney Akım projesini teklif ediyor. Türkiye ise ilk bakışta çok cazip görünen Rusya’nın teklifini kabul edip aynı tırmığa tekrar basıyor (aynı hatayı yapıyor). On yıl sonra, Türkiye’de yeni yönetim, devlet şirketi BOTAŞ’ta yeni yönetim olsa da biz aynı şeylere tanık oluyoruz. Bunun sonuçları sonra görünecek. Belki Türk istihbaratı Mavi Akım’da olduğu gibi ‘Beyaz Enerji-2’ operasyonunu gerçekleştirecek.”
İlyas Ali

QHA