Yuşçenko, Timoşenko’ya gaz sözleşmelerini yeniden gözden geçirme talimatı verdi

Ukrayna Cumhurbaşkanı Viktor Yuşçenko, Ukrayna Bakanlar Kurulu’ndan Rusya Federasyonu ile 19 Ocak 2009 tarihinde imzalanan doğal gaz sözleşmeleri üzerinde derhal resmi değişikliklere gidilmesini talep etti.
Kiev’de konuyla ilgili brifing veren Cumhurbaşkanı Basın Sözcüsü İrina Vannikova, 19 Ocak tarihinde imzalanan sözleşmelerin uygulamada her iki taraf için de perspektifsiz olduğunu kanıtladığını belirterek
doğal gaz konusunu siyasileştirme ve suni ilişki germe olasılıklarını imkansızlaştırmak için, söz konusu sözleşmelerin yeniden gözden geçirilmesi gerektiğini savundu.
Öte yandan Viktor Yuşçenko, Ukrayna’nın ulusal petrol ve gaz şirketi Naftogaz’ın Rus gazının transit geçişi ve ülke içinde dağıtımı için teknik altyapı ve kaynak açısından hazırlığını takdirle karşılarken aynı zamanda yeni yıla iki ay kaldığı bir dönemde hükümetin Rus tarafla doğal gaz alanında eşit haklara dayalı işbirliğinin kilit yönlerini resmi olarak düzene sokmamasından dolayı endişelerini bildirdi.
19 Ocak 2010 sözleşmelerinden kaynaklanan tüm risklerin hâlâ ülke için güncel olduğunu belirten İrina Vannikova, Cumhurbaşkanı’nın 2010 yılında  Rus doğal gaz alım miktarının  Ukrayna’nın gerçek ekonomik durumunu göz önünde bulundururarak belirlenmesi, 12 Şubat 2008’de iki devlet arasında imzalanan sözleşmelere dayanarak Ukrayna için gaz fiyatları ve transit fiyatlarının karşılıklı kabul edilecek hesaplama formüllerinin oluşturulması, gaz alanında uluslararası tecrübeye dayanarak karşılıklı yükümlülük, risk ve yaptırımların simetrisi konusunun ve aynı zamanda Ukrayna doğal gaz transit sisteminin Avrupa gaz dağıtım sistemindeki kilit rolünün düzenlenmesi gerektiğini vurguladı.
Naftogaz Ukraynı,  Rusya doğal gaz şirketi Gazprom ile 19 Ocak 2009 tarihinde Rusya gazının Ukrayna üzerinden Avrupa’ya transit geçişi ve Ukrayna’ya satışı üzerinde anlaştı. Şirketlerin arasında aracıları öngörmeyen söz konusu sözleşmenin süresi 2019 yılında sona erecek.
1000 metreküp gazın 100 kilometre taşınması için 2009 yılında indirimli olarak 1,7 dolar transit ücreti öngören sözleşme gereği, transit ücreti 1 Ocak 2010 tarihinden itibaren piyasa fiyatlarına çıkacak ve Avrupa’da uygulanan formüllere göre hesaplanacak.
Bu yıl 40 milyar metreküp doğal gazı her 1000 metreküp için 450 dolardan Ukrayna’ya satan Gazprom, sözleşmeler gereği gaz fiyatlarında 2009 yılında %20’ye varan indirimler uygularken, Naftogaz Ukrayna 1 Ocak 2010 tarihinden itibaren Rus gazını Avrupa piyasa ücretlerinden almak zorunda kalacak.
Rıdvan Calilov
QHA