Kırım Gazi Derneği Başkanı Rüstem Halilov: Rus istihbaratı, her birimiz hakkında bilgi topluyor

Ukrayna’nın doğusunda Rusya destekli ayrılıkçılara karşı savaşan Kırım Tatar gazileri, Ağustos 2020’de Kırım Gazi (Qırım Ğazi) isimli bir dernek kurdu. Ukrayna Silahlı Kuvvetleri, 59. Tugayı askeri Kırım Tatarı Rüstem Halilov derneğin başkanı seçildi. Kırım Haber Ajansına (QHA) konuşan Rüstem Halilov, Donbas bölgesinde yaşanan savaş hakkında bilgi verdi.

Ukrayna’nın doğusundaki Donbas bölgesinde 2014 yılında başlayan savaş hala devam ediyor. Rusya, Kırım’ı işgal ettikten ve Donbas’ta savaş başlattıktan sonra birçok Kırım Tatarı Ukrayna'nın toprak bütünlüğünü savunmak için Donbas’taki çatışmalara gönüllü olarak katıldı. Donbas’ta savaşan Kırım Tatarları geçen yaz Kırım Gazi isimli bir dernek kurdu. Ukrayna Silahlı Kuvvetleri 59. Tugayında görev yapan Rüstem Halilov derneğin başkanı seçildi. Yaklaşık bir yıldır faaliyet gösteren derneğin toplantısı, 22 Mayıs 2021 tarihinde Mıkolayiv bölgesindeki Koblevo kasabasında gerçekleştirildi. Dernek Başkanı Rüstem Halilov, toplantının ardından QHA muhabirine Donbas’ta savaşan Kırım Tatar askerleri, cepheden sonra normal hayata nasıl adapte olduklarını anlattı.

“SAVAŞTA DOKTOR OLARAK GÖREV YAPTIM”

Rüstem Bey Donbas’taki savaşa ne zaman ve nasıl katıldığınızı anlatır mısınız?

18 Mart 2014 tarihinde Kırım’dan ayrıldım. Ukrayna anakarasına yerleştikten sonra gönüllü olarak orduya yardım etmeye başladım. Kırım taburunun kurulması umuduyla Kırım’ın ablukasına katıldım. Daha sonra sözleşmeli olarak Ukrayna Silahlı Kuvvetlerinde görev yapmaya başladım. Mariupol, Stanitsa Luganskaya, Sçastye’de görev yaptım. 2020 yılında ordudan ayrıldım.

Orduda hangi görev yaptınız?

Tıp eğitimi aldığım için orduda askeri doktordum.

Sizin için savaşın en zor tarafı nedir?

Aslında bu konu hakkında konuşmayı pek sevmiyorum. Kısaca anlatayım; savaş; çamur, kan ve korku demektir. İyi bir tarafı yok. Evet silah arkadaşlarım var. Bazen buluşarak eski günleri hatırlıyoruz. Ama savaştaki günler hakkında konuşmayı sevmiyorum. Görevimi yerine getirdim. İstihbarat birliğinde doktordum, elimden geleni yaptım.

DONBAS SAVAŞINA YAKLAŞIK 150 KIRIM TATARI KATILDI

Kaç Kırım Tatarı Rusya-Ukrayna savaşına katıldı?

Her Kırım Tatarının Kırım’la bağlantıları vardır. Bu yüzden çoğu bu bilgileri paylaşmak istemiyor. Benim bildiğim kadarıyla yaklaşık 150 Kırım Tatarı çatışmalara katıldı. Resmi istatistiği bilmiyorum. Birbirimizi sosyal medyada ve tanıdıklar aracılığıyla buluyoruz. 

Donbas’ta hayatını kaybeden Kırım Tatarları oldu mu?

Bildiğim kadarıyla 4-5 kişi çatışmalarda hayatını kaybetti.

Bir ara Kırım taburunun oluşturulması bekleniyordu? Böyle bir şey neden gerçekleşmedi?

Bilindiği gibi savaşın başladığı ilk aylarda çatışmalara gönüllü olarak katılan Kırım Tatarları, Kırım taburu oluşturdular. İsa Akayev tabur komutanı oldu. 2015 yılında bu taburun resmi bir birliğe dönüştürüleceği konusunda umudumuz vardı. Fakat bu hayalimiz gerçekleşmedi. Ukrayna Silahlı Kuvvetleri yetkilileri, Ukrayna ordusunda milli kimliğe göre birliklerin oluşturulmadığını savundu. Fakat bu konu derin bir konudur. Ukraynalı siyasetçiler, Kırım Tatar taburunun oluşturulmasını istemedi. Çünkü kendi taburlarının oluşturulması, Kırım Tatarlarının güçlenmesi demektir. Yetkililer de bunu istemedi. Tüm bunlar Ukrayna’daki Sovyetler Birliği mirasıdır. Maalesef bazı siyasetçiler hala Sovyet paradigmasıyla yaşıyor. Kırım taburu üyeleri şimdi de aktifler. Kırım’ın işgalden kurtarılması konusunda çalışıyorlar, iç sığınmacıların sorunlarıyla ilgileniyorlar. Dernek çerçevesinde birlikte çalışıyoruz.

SAVAŞ SONRASI HAYAT

Ordudan ayrıldıktan sonra ne yapmaya başladınız?

Görevden ayrıldıktan sonra kendime gelmem birkaç ay aldı. Derneğimizin kurulması kendimi daha hızlı toparlamama yardım etti. İlk başta planlar yaptığımız zaman benim tıp ve gazilerin rehabilitasyonu konularıyla ilgileneceğim öngörülüyordu ancak daha sonra derneğin başkanı olarak seçildim. Sivil faaliyetler ve kendi işimle ilgilenmeye başladım. Bugün Kırım Gazi Derneği, Kırım Tatar askerlerin sosyal ihtiyaçlarının karşılanması, konut sağlama ve psikolojik rehabilitasyonu ile ilgileniyor.

Rus işgali altındaki Kırım’da, Donbas’ta Ukrayna tarafında savaşan Kırım Tatarları hakkında davalar açılıyor mu?

Tabii ki... Rus gizli servisleri her birimiz hakkında özellikle Ukrayna ordusunda resmi olarak görev yapanlar hakkında bilgiler topluyor.

DERNEĞİNİN AMACI KIRIM TATAR GAZİLERE KONUT, İŞ VE TEDAVİ SAĞLAMAK

Kırım Gazi derneğinin ana hedeflerinin gazilere konut, iş ve tedavi sağlama olduğunu söylediniz. Bu hedeflere ulaşabiliyor musunuz?

Tedavi ve rehabilitasyondan başlayalım. Gazi İşlerinden Sorumlu Bakanlık sayesinde bizimle iki hastane iş birliği yapıyor. Bu hastanelerde gaziler, muayene ve tedavi olabiliyor. Birkaç askerimiz orada tedavi gördü, biri ise şimdi tedavi görüyor. Konut sağlama konusunda Kırım Tatar Milli Meclisi bize yardım etmeye söz verdi. Türkiye’nin yardımıyla Kırım Tatar iç sığınmacıları için Kıyiv, Herson, Mıkolayiv’de inşa edilen konutlarda ilk önce Kırım Tatar gazilere daire sağlanacağı söylendi. 

Şu an ne işle uğraşıyorsunuz?

Bir arkadaşımla Mıkolayiv bölgesinde bir dinlenme tesisi kiraladık. İşe özellikle Donbas savaşı gazilerini alıyoruz. Bu şekilde belki birkaç kişiye normal hayata adapte olmaya yardım edebilirim. Bunun dışında 5-6 odayı gaziler için ayırdık onlara bedava tatil imkanı sağlıyoruz. Aileleriyle birlikte gelip dinlenmelerini istiyoruz.