İlk Gagavuz sinema filmi Odesa’da gösterime girecek

Ukrayna’da, ilk Gagavuz sinema yapımı olan “Dünürcülük” filmi gösterime girecek.

Yönetmenliği ve yapımcılığını İvan Patraman’ın üstlendiği film, Gagavuzların Ukrayna'da yoğun olarak ikamet ettikleri Odesa kentinde Odesa Film Stüdyosu’nda 24-25 Kasım tarihinde saat 18.30'da seyirciyle buluşacak.

Yönetmen İvan Patraman, filmin senaryosunun Nikolay Baboglu’nun hikayesinden uyarlanarak senaryo yazarı Todur Marinoglu tarafından yazıldığını belirterek, konusu 1920'lerde geçen filmde aile sevgisinden, Tanrının iradesi olmaksızın hiçbir şeyin olmadığından bahsedildiğini, o zamanlarda Gagavuzların hayatını, kültürü ve hayata bakışını anlattığını kaydetti.

Gagauzlar kimdir?

Gagavuzlar yahut Gökoğuzlar, ağırlıklı olarak bugünkü Moldova Cumhuriyeti’nde Gagauzeli Özerk Devleti'nde (160.700 kişi), Ukrayna'da (35.000 veya 40.000 kişi), Yunanistan'da (30.000 kişi), Türkiye'de (30.000 kişi), kuzeydoğu Bulgaristan'da (3000 işi), Romanya'da (1500 kişi) ve Kazakistan'da (tarkribi 1000 kişi) yaşayan, çoğunluğu Ortodoks-Hıristiyan olan bir Türk topluluğudur. Gagavuz adının anlamına ve köklerine ilişkin pek çok görüş vardır. Kıpçak-Peçenek etkisi, Anadolu'dan Selçuklu döneminde yaşanmış göç hareketi veya yine Anadolu'dan gelen hristiyanlaşmış Karamanlılarla ilgili muhtelif tartışmalar mevcuttur.

Gagavuzların çoğunluğu Ortodoks mezhebine bağlı olup Ortodoks olmayan bir kısım Gagavuz da (Katolik, Subbotnik ve Evanjelist inanışlara sahip çeşitli gruplar) mevcuttur. Gagavuzca en çok Moldova'daki Gagavuz Yeri Özerk Bölgesi'nde  konuşulmaktadır. Oğuz grubuna bağlı bir Türk dili olup komşu dillerden birçok ödünç sözcük almakla birlikte bir Türkiye Türk'ü ile Gagavuz Türk'ü kolayca anlaşabilmektedir.

Ukrayna Gagavuzları

Gagavuzların dünyada Moldova'dan sonra en kalabalık olarak yaşadıkları ülke Ukrayna'dır. 1991 yılında Sovyetler Birliği dağıldıktan sonra Moldova’daki Gagauzlar bu ülkenin sınırları içinde kalmış, bir kısmı da Ukrayna sınırları içerisinde,  Odesa Bölgesi’nde ikamet etmektedir. Çoğunlukla Bolgrad İli’nin Dimitrovka, Satılık Hacı, Kubey, Kurçi, Karakurt köylerinde; Reni İli’nin Balboka köyünde, Kiliya İli’nin Eski Troyan ve Yeni Köy köylerinde; Tarutin İli’nin Krasna ve Maloyaroslavets köylerinde bulunmaktadırlar. Ayrıca Ukrayna’nın başka bölgelerinde ikamet etmekte olan Gagavuzlar da vardır. Bu köyün altısında nüfusun tamamen Gagavuzlardan oluştuğu ifade ediliyor.

2007 yılında Ukrayna'daki Gagavuzlar tarafından "Ukraya Gagauzlar Birliği" kurulmuş olup bu birliğin Ukrayna'nın 14 bölgesinde şubesi bulumaktadır. Ukrayna’da bugünkü Gagavuzların sayısının 35 bin ila 40 bin civarında olduğu ifade edilmektedir.