"İç Mültecilerin Entegrasyon Stratejisi'ni geliştirdik"

Nisan 2016’da Ukrayna Enformasyon Politika 1. Bakan Yardımcısı olarak atanan Emine Ceppar, enformasyon politikaları alanındaki gelişmelerle ilgili olarak Kırım Haber Ajansı (QHA) ile röportaj yaptı.

Gazeteci Emine Ceppar'ın her zaman uluslararası topluma kendi halkının adetlerini ve kültürünü tanıtmak için Kırım Tatarları ile ilgi projelere (“Tuğra”, “Elifbe”, “Zaman”, “Mızmızlar”) imza attığı biliniyor.

Babası ve dedesi Kırım Tatar Milli Hareketinde yer alan Emine Ceppar onların izinden giderek Kırım’ın Rus işgalinden kurtularak Ukrayna’ya dönmesi için mücadele ediyor.

Emine Hanım neden Ukrayna’dan Kırım’a radyo yayını bu kadar geç organize ediliyor? Sonuçta Rusya'nın Kırım’ı işgal etmesinin üzerinden iki sene geçti...

Bu meselenin halledilmesi gerçekten hiç kolay değildi, Kırım’a yayın yapabilme meselesi Ukrayna’nın ilgili hükümet organları ile Kırımlı mültecilerin irtibata geçmesiyle gündeme gelmeye başladı...

Geçen sene Enformasyon Politika Bakanlığı yarımadanın sakinleri için radyo programları oluşturulmasını başlatmıştı. Mesela “Azatlık Radyosu”nun Ukrayna şubesi, “Kırım’ın Sesi” haber ajansı ve Ukrayna Milli Radyo Şirketi'nin desteğiyle Ukrayna Birinci Radyo kanalı yayınında “Kırım. Hakikat” adlı radyo programları yapılmaya başladı. Bu programlar Rusça, Ukraince ve Kırım Tatarca hazırlanıyorlar, Kırım’ın büyük bir kısmında 549 kHz frekansında dinlenebiliyorlar.

Daha sonra Radyo ve Televizyon Yayıncılık Milli Konseyi, Kırım’a radyo yayınını başlatma konusunda çalışmalara başladı. Enformasyon Politikası, Ukrayna Devlet Radyo Frekansları Merkezi, Radyo ve Televizyon Yayını Şirketi, Ukrayna Milli Televizyon Şirketi ve Herson Valiliği işbirliğiyle bugün Herson Bölgesi televizyon-radyo yayınını geliştirme ve Kırım’a yayın organize etme stratejisi geliştirdi. Bu strateji yeni frekansların hesaplanmasını, Kırım'ın kuzey bölgelerine daha etkili yayın yapabilme olanağı sağlayan yeni yayın kulelerin inşaatını ve benzer uygulamaları öngörüyor.

Sadece bu sene içinde Kırım’a Çongar, Geniçesk ve Herson Bölgesinin diğer yerleşim yerlerinde bulunan en az beş radyo istasyonu yayın yapacak. Bir de hatırlatmak istiyorum bu iki sene içinde Kırım sakinleri uydu bağlantısından Ukrayna televizyon ve radyo yayınlarını takip edebiliyorlardı. Ukrayna radyosu orta frekanslarda duyuluyordu. Bugün yaptıklarımız, yayının yenilemesinden daha ziyade yayının güçlendirilmesidir.

Bu kadar zaman kaybettikten sonra Ukrayna Enformasyon Politika Bakanlığı tüm ülkeye yayılan Rus propagandasıyla nasıl mücadele edecek?

Enformasyon Politika Bakanlığı bir seneden fazladır faaliyet gösteriyor ve finansmanı olmamasına rağmen Rus propagandası ile mücadele konusunda belli sonuçları elde etti. Bakanlık tarafından bazı projeler desteklendi ve hayata geçirildi. Mesela, “Kırım Hakkında TOP 5 Haber”, Kırım Haber Ajansı (QHA) ile yaptığımız ortak proje. Proje kapsamında derlenen haberler Ukraynalı ve yabancı diplomatlara, uzmanlara, gazetecilere, siyasetçilere ulaştırıldı. “Çağdaş Kırım Mitolojisinin Antolojisi” adlı broşürde Ukrayna’nın ana kısmında ikamet edenlerin Kırım, yarımadanın işgali ve Kırım Tatarları hakkında bildikleri 30 yanlış mit çürütüldü “Kuralsız Kırım” adlı katalogda da hak savunucuları Kırım’da meydana gelen tüm insan hakları ihlallerini analiz ettiler.

Mitleri çürüten projeler arasında, her sene 26 Şubat gününde kaydettiğimiz Kırımlıların Rus İşgaline Direniş Günü da var. Bu gün bence, resmi takvimde Direniş Günü olarak yer olmalı. Enformasyon Politika Bakanlığı bu konuda çalışmalar başlattı. Kırım yönünde de iletişim kampanyaları yapılıyor. Kampanyalar çerçevesinde video, fotoğraf sergileri, broşürler, analiz belgeleri, el kitapları ve benzer şeyler hazırlanıyor. Rus İşgaline Direniş Gününün ikinci yıldönümünde televizyon kanalları bizim hazırladığımız videoları yayınladı. Ünlü ve sıradan Ukraynalılar Kırım sakinlerine hitap ettiler. Ayrıca Nisan’da Kırım Tatar Gazetecilik Gününde kampanyalar yapıldı. 18 Mayıs Kırım Tatar Sürgünü Kurbanları Anma Gününde “Ben Soykırımı Yaşadım” adlı kampanyanın yapıldı. Televizyonda video klipler yayınlandı. İngilizce hazırlanan videolar Ukrayna Büyükelçilikleri tarafından yurtdışında gösterildi. Sergilerin düzenlenmesi için sürgünü yaşayan 90 yaşındaki Kırım Tatar erkek ve kadınların fotoğraflarını Dışişleri Bakanlığı'na ve uluslararası ortaklarımıza ilettik.

Ukrayna Enformasyon Politika Bakanlığı yakın zamanda hangi projeler gerçekleştirmeyi planlıyor?

Rus propagandasına karşı sistematik olarak Ukrayna Enformasyon Ordusu (i-army) mücadele ediyor. Ukrayna Enformasyon Ordusu her gün Rus propagandasının yarattığı yeni mitleri buluyor ve çürütüyor.

Bakanlık sistematik olarak, Kırım ve işgal edilen Lugansk ve Donetsk toprakları ile ilgili şu ya da bu projeleri ve olayları analize eden basın konferansları ve toplantıları düzenliyor. Bunlar işgal edilen topraklarda yaşananları gündemde tutmak için yapılıyor.

Bunlarla paralel olarak Ukrayna topraklarından Rus kanallarının engellenmesi çalışmaları da yürütülüyor. Bugüne kadar Radyo ve Televizyon Yayıncılık Milli Konseyi ülkede 59 Rus kanalının yayınını kısıtladı. Bunun için kablolu televizyon ağlarında Avrupa ve Ukraynalı kanalların sayısı arttı.

Parlamento yeni yasayı kabul etti, yasa Rus filmleri, dizileri ve programlarının yayınını kısıtlayacak ve Ukraynalı kanalları kendi yayınlarını hazırlamaya teşvik edecek.

Enformasyon Politika Bakanlığı medyaya karşı yapılan hak ve basın özgürlüğü ihlallerine de tepki gösteriyor. Kırım da buna dahil. Gazetecilere ve haber ajanslarına yapılan saldırılar hakkındaki bilgiler dava açılması için savcılığa iletiliyor.

Yakın zamanda iki büyük projeyi gerçekleştirmeyi planlıyoruz: “Kırım.Direniş” belgeseli ve Enformasyon Politika Bakanlığı’nın BM Kalkınma Programı desteğiyle hazırlandığı İç Mültecilerinin Entegrasyonu ve Onlarala İletişim Stratejisi projesi. Stratejiyi kamuya açık olarak tartışmak ve ortak olarak hayata geçirmek için belgeyi yeni kurulan İşgal edilen Topraklardan Sorumlu Bakanlığı'na teslim etmeyi planlıyoruz.