Çin, Doğu Türkistan'da suç tahmin eden yazılım kullanıyor

İnsan Hakları İzleme Örgütü'ne göre Çin, Doğu Türkistan'da bireyler hakkındaki çeşitli verileri toplayıp ihbar eden bir bilgisayar programının işaret ettiği zanlıları gözaltına alıyor. BBC Türkçe'nin haberine göre yazılım, güvenlik kamerası görüntülerinden sağlık ve bankacılık kayıtlarına kadar değişen verileri birleştirip tahminde bulunuyor.

Çin Elektronik Teknoloji Grubu'na ait bir şirket, 2016'da yaptığı açıklamada vatandaşların davranışlarıyla ilgili verilerin toplanması ve olağan dışı faaliyetleri yetkili makamlara bildirerek aşırılıkla mücadele etmek için Uygur Özerk Bölgesi hükümetiyle ortak çalışma yapılacağını duyurmuştu. İnsan Hakları İzleme Örgütü'nün raporunda, resmi açıklamalar ve programın faaliyetlerini gören iki isimsiz kaynağa dayandırılarak, bilgisayar programı tarafından hedef alınan bazı kişilerin gözaltına alındığı ya da "siyasi eğitim kamplarına" gönderildiği belirtildi.

Örgütün Hong Kong merkezli araştırmacısı Maya Wang: "İlk kez Çin hükümetinin kişisel verileri ve tahmini güvenlik önlemlerini kullandığını göstermeyi başardık. Bu, mahremiyet haklarının açık bir ihlali olmasının yanı sıra, yetkililerin keyfi tutuklama yapabilmelerine de yol açan bir durum" dedi. Wang tahmini güvenlik yazılımlarının benzerlerinin Çin'in diğer bölgelerinde de kullanıldığını, ancak Doğu Türkistan'daki gözetlemenin daha yoğun olduğunu söyledi.

Bilgisayar programıyla ilgili resmi açıklamalarda, programın basit hırsızlık ve mali suçlarla mücadale ve aynı zamanda Komünist Parti'ye sadakatsizlik yapan Uygur yetkililerin bulunması için kullanıldığı belirtilmişti. "Entegre Ortak Operasyon Platformu" adlı yazılım, güvenlik kameraları, kimlik kontrolleri, telefonların ve bilgisayarların WiFi bağlantıları ve sağlık, bankacılık ve hukuki kayıtlardan aldığı verileri işleyip, polisin önüne bir isim listesi koyuyor. Devlet medyasındaki haberlere göre polis verilen isim listesi konusunda bir gün içinde yüz yüze ziyaret etmek de dahil çeşitli önlemler alıyor.