KKTC Başbakanı Erhürman: Kıbrıs'taki doğal kaynaklar adada yaşayan herkesin ortak zenginliğidir

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Başbakanı Tufan Erhürman, Kıbrıs'ın etrafındaki hidrokarbon çalışmalarına değindi.

KKTC Başbakanı Tufan Erhürman, Uluslararası İş Birliği Platformu (UİP) tarafından Cumhurbaşkanlığı himayesinde, Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) ev sahipliğinde düzenlenen 9. Boğaziçi Zirvesi'ndeki konuşmasının başında dün İstanbul'daki helikopter kazasında hayatını kaybeden şehitleri saygıyla andı ve yaralı askere şifa diledi.

Erhürman, doğalgaz başta olmak üzere bu madenlerin adada yaşayanların ortak zenginliği olduğunu vurguladı. Başbakan Erhürman yaptığı açıklamada şu ifadelere yer verdi:

"Kıbrıs'ın etrafındaki bu kaynaklar adada yaşayan herkesin ortak zenginliğidir, herhalde kimse bundan farklı bir şey düşünemez, ama bu ortak zenginlik gene bugün bir adil paylaşımın konusu değil, bir gerginliğin konusu olarak karşımıza çıkıyor. Hepimiz geldiğimiz noktada bilmek zorundayız ki önümüzde ya bir gerginlik vesilesi ya da önemli bir fırsat penceresi var.

Biz önümüzdeki olanağı Kıbrıs'ta on yıllardır devam eden sorunu aşmak için bir fırsat penceresi olarak mı kullanacağız yoksa bir kez daha zenginlik gerginliğe mi dönüşecek? Bu fırsat penceresi doğru kullanılırsa, adada ortaya çıkma ihtimali olan sürdürülebilir barış ortamı yalnızca ada açısından değil, bugün sorunlar yaşayan dünyanın çeşitli çevreleri açısından da önemlidir çünkü emsal teşkil edecektir."

"ZENGİNLİKLER ADİL PAYLAŞILIRSA, BARIŞ ORTAYA ÇIKAR"

Herkes için kalkınma becerilemediği oranda, barışa ulaşmanın mümkün olamayacağını, bugün yaşananlar aynen sürdürüldüğü oranda da medeniyet kaybından kurtulmanın mümkün olmayacağını dile getiren Erhürman açıklamasına şu şekilde devam etti:

"Yaşadıklarımız bir medeniyet kaybıdır. Nasıl ki daha çok kısa bir süre önce andığımız 1. Dünya Savaşı'nın sonucu bize 1. Dünya Savaşı'nın neden ortaya çıktığını, nasıl bir medeniyet kaybı yaşattığını hatırlatmalıysa, bugün yaşadıklarımızı da aynı konuda soru işaretleriyle değerlendirmemiz gerekir düşünüyorum. Bir tek cümle her şeyi anlatmaya yeter.

Eğer dünyanın, bölgelerin zenginlikleri, adil bir biçimde paylaşılırsa, ortaya barış çıkar. Eğer adil paylaşım olmazsa, zenginlik maalesef gerginlik sebebinden başka bir şey değildir, olamaz. Gerginlik, hepimize kaybettirir, kimseye kazandırmaz. Kendisi kazanırken, başkası kaybediyor zanneden de yanılır." 

Erhürman, Kıbrıs Cumhuriyeti'nin 1960'ta kurucu ortaklar olan Kıbrıslı Türkler ve Kıbrıslı Rumlar tarafından kurulduğunu ancak anayasal kurgunun 1963'te dağıldığını ve o tarihten bu yana Kıbrıslı Türkler ve Kıbrıslı Rumların adada ne varsa onu paylaşma noktasında ortak bir anlayışa ulaşamadığını anlattı. Adada yaşayan herkes için kalkınma ve sürdürülebilir bir barış ortamı sağlanması için çaba sarf edildiğini, ancak çabaların hiçbirinden sonuç alınamadığını belirten Erhürman, şu ifadeleri dile getirdi:

"Bu arada çok önemli fırsat pencereleri de açıldı. Belki de bunların en önemlisi 2004'te AB'ye üyelik fırsatının ortaya çıkmasıydı. Bu fırsat ortaya çıktığında süreç doğru yönetilseydi, o sürecin iki halka da yarattığı motivasyon doğru yönetilseydi, bugün aslında hidrokarbon konusunda Kıbrıs'ta bir gerginlik olarak yaşanan zenginlik, şu anda adil bir biçimde Kıbrıs'ta yaşayan herkes için ortak ve paylaşılan zenginlik haline gelecekti. Ama o süreç doğru yönetilemedi, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi, bütün Kıbrıs'ı temsilen AB'ye üye oldu ve çok önemli bir motivasyon kaynağı kaybedildi.

Bugün Kıbrıs'ın etrafında hidrokarbon kaynaklarıyla ilgili araştırma yapılıyor. Kıbrıs'ın etrafındaki bu kaynaklar adada yaşayan herkesin ortak zenginliğidir, herhalde kimse bundan farklı bir şey düşünemez, ama bu ortak zenginlik gene bugün bir adil paylaşımın konusu değil, bir gerginliğin konusu olarak karşımıza çıkıyor."

"FAALİYETLER ASKIYA ALINMALI"

KKTC Başbakanı Erhürman, 2010'lu yıllar itibarıyla Kıbrıs Rum tarafına adanın etrafındaki zenginliklerin adil biçimde paylaşılması konusunda sundukları iki alternatifi, "Kıbrıs sorununa kapsamlı çözüm bulununcaya kadar bu konudaki faaliyetlerin askıya alınması" ve "Kıbrıs'taki hukuki durumun doğasına uygun şekilde iki toplumdan oluşacak ortak komitenin bu alandaki planlamayı beraber yürütmesi ve çalışma sonucunda kaynaklardan elde edilecek gelirin Kıbrıs sorununun kapsamlı çözümü dolayısıyla ortaya çıkacak maddi ihtiyaçların giderilmesi amacıyla kullanılması" şeklinde açıkladı.

Aramaların askıya alınmasının her iki tarafın bir an önce Kıbrıs sorunun çözülmesi motivasyonuna sahip olmasına yol açacağını dile getiren Erhürman, ikinci alternatifin ise Kıbrıs'ta kapsamlı çözüm sonrasında ortaya çıkacak maddi ihtiyaçların nasıl karşılanacağı endişesinin giderileceğini söyledi.