Avrasya Birliği gerçekleşir mi?

Türk soylu bilim adamları, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in hayali olduğu ileri sürülen Avrasya Birliğinin kurulmasının zor olduğu görüşünde birleşiyor.

Anadolu Ajansının Ruslan Rehimov imzalı haberine göre Kazakistan'dan, Türkiye'den, Kırgızistan'dan, Azerbaycan'a gelen Türk soylu bilim adamları, Orta Asya'da yeni entegrasyon girişimlerini tartıştı.

Azerbaycan İktisat Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof.Dr. Evez Bayramov, Ukrayna'daki olayların da sebebi olarak gösterilen, Putin'in gerçekleştirmek istediği Avrasya Birliği Projesi'ni AA'ya değerlendirdi.

Bu düşüncenin ilk defa 1994'te Kazakistan Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev tarafından ortaya atıldığını hatırlatarak, bunun gönüllülük ve eşitlilik esasında dayalı bir entegrasyon olmasının öngörüldüğünü söyledi.

Eski Sovyetler Birliği'nde mevcut olan iç ilişkileri yeniden canlandırarak jeopolitik güç merkezi oluşturmanın amaçlandığını vurgulayan Bayramov, Avrupa Birliğinin (AB) Doğu Ortaklığı Programı başladıktan sonra Avrasya Birliği fikrinin Rusya tarafından sahiplenildiğini belirtti.

Avrasya'nın çeşitlilikler ve tezatlıklar barındıran bir bölge olduğunu, ülkelerin çok farklı çıkar ve stratejik hedefleri bulunduğunu savunan Bayramov, bu nedenle de gerçek anlamda birliktelik oluşturmanın çok zor olacağını ifade etti.

Gürcistan ve Moldova'nın AB ile işbirliği anlaşması imzaladığını ve onların artık Avrasya Birliği'ne katılma ihtimalleri kalmadığını hatırlatan Prof. Bayramov, Ukrayna'nın henüz net bir karar vermediğini, Azerbaycan'ın ise merhum Haydar Aliyev'in belirlediği strateji uygulayarak, ülke bağımsızlığının zarar görmemesi şartıyla bütün entegrasyon bloklarıyla işbirliği yapmaya hazır olduğunu söyledi.

Küreselleşen dünyada tek başına efektif faaliyet göstermenin ilkesel olarak mümkün olmadığını ileri süren Bayramov, şöyle devam etti:

"Bu bakımdan Azerbaycan'ın ve diğer Türk dilli ülkeleri güçlendirecek esas yapılanma Türk Dilli Devletler Birliğidir. Bu birlik ne kadar çabuk yapılırsa bölgesel ve global düzeyde oyun kurallarını belirleyen aktörlerden birine dönüşebilirse Avrasya'daki tezatlar da ortadan kalkar. Fakat bugünün şartlarında Avrasya Ekonomik Birliği adı verilen kurumun gerçekleşmesi reel gözükmüyor. Durum değişmediği halde bu 'ölü doğulmuş' bir düşüncedir."

- "Avrasya adı altında, Rus İmparatorluğu'nun kurulma çabası var"

Hacettepe Üniversitesi İletişim Fakultesi Dekanı Prof.Dr. Suavi Aydın da Avrasya Birliği projesinin eski geniş Rusya'yı yeniden ihya etmek projesi olduğunu ve Avrasya adı altında Rus imparatorluğunun yeniden kurulma çabasının yattığı dile getirdi.

Soveyter Birliği'nin dağılmasının ardından elde edilen ekonomik güç ve bu gücü mobilize etme kabiliyetinin Rusya Devlet Başkanı Putin ve çevresinde Rus Avrasyacılığı için umut doğurduğunu anlatan Aydın, projenin gerçekleşmesinin önünde birçok engelin bulunduğunu söyledi.

Rusya'nın doğusundaki ülkelerde bağımsızlaşma sürecinin işlemesinin ve giderek kalıcılaşmasının bu engellerden biri olduğunu vurgulayan Aydın, Putin'in Avrasya Birliğine katmak istediği ülkelerin giderek zenginleştiğini, bu yönden bakıldığında, projenin gerçekleştirilmesinin zor olacağını kaydetti.

Prof.Dr. Aydın, şu ifadeleri kullandı:

"Fakat bu heves ortadan kalkmaz. Putin'in varoluş nedeni eski Rusya'yı yeniden ihya etmektir. Bunun en önemli sakıncası, böyle bir Rusya ve böyle bir etki alanının demokratikleşmeden uzaklaşmak anlamına gelecek olmasıdır. Bu bakımdan demokrasiyle ilişki kuran bütün ülkeler bu konuya hassasiyet göstermelidir."