Bekir Mamut: ''Dil yasası Kırım Tatar diline fayda getirmez''

Kırım Tatar Milli Meclisi (KTMM) üyesi, Kırım Tatar dilinde yayın yapan “Kırım gazetesi baş editörü Bekir Mamut, Bölgeler Partisinin hazırladığı ve 5 Haziranda parlamentonun gündemine alınan Dil Yasasının Ukrayna dili ve ülkede yaşayan diğer halkların dillerini tehlikeye attığını söyledi.

Bölgeler Partisi milletvekilleri Sergey Kivalov ve Vadım Kolisniçenko, Ukrayna’da yaşayan yerli halklar ve milli azınlıklarının dillerinin korunması amacıyla söz konusu yasa tasarısını hazırladılar. Ukrayna’daki milliyetçi demokratlar bu tasarının Rus diline 2. resmi dil statüsünü kazandırmak amacıya hazırlandığını öne sürüyor. Tasarı, Ukrayna Parlamentosunda ilk kez görüşüldüğü 24 Mayısta kavgaya sebep olmuştu. Ukrayna Parlamentosu, 5 Haziranda yasayı gündeme aldı. Söz konusu dil yasası kamuoyunda hararetli tartışmalara neden olmaya devam ediyor.

Bekir Mamut, QHA’ya yaptığı açıklamada Dil Yasası’nın Kırım’ın toplam nüfusunun yüzde 13’nü oluşturan Kırım Tatarlarının ana diline büyük darbe vuracağını söyledi. Mamut, Ukrayna’da 18 bölgesel dil veya ulusal azınlıkların dillerinin korunmasına yönelik önlemlerin alınmasını öngören tasarının şimdiki durumu değiştirmeyeceğini ve Kırım Tatar dinle hiçbir avantaj sağlamayacağını söyledi.

Mamut, “Benim daha önce de ana dilimde konuşmak için anayasal hakkım vardı. Bizim kendi içimizdeki sorunları çözmemiz lazım, Kırım Tatar dili ile ilgili sorunları çözmemiz gerekir.” dedi.

Mamut, Rus dilinin sahip olduğu sosyal ve siyasi statüsünün kuvvetlendirilmesinin, zaten genel olarak Rusça konuşan Kırım Tatarlarının alternatif dil olan Ukrainceye geçmesini engelleyerek Kırım Tatar diline de darbe vuracağını öne sürdü.

Mamut, “Bu yasa, Ukrain olmayanlar veya Rusça konuşan Ukraynalıların Rus dili ile yetinmeleri ve resmi dili daha az kullanmaları için hazırlandı. Ben bu yasanın siyasi emperyalizm olarak adlandırılan bir politikanın devamı olduğunu düşünüyorum. Bu yasa, Kırım Tatar diline kıyasla daha güçlü olan Ukrain dilini bastırıyor. Ukrayinler, sağlam yapıya sahip ana dillerinin bozulacağından korkuyor. Eğer bu olursa, biz ana dilimizi kullanma açısından daha da fakir olacağız.” dedi.

Bekir Mamut, Kırım Tatar dilinin korunmasına yönelik yasa tasarısının kabul edilmesi konusunun defalarca gündeme getirildiğini söyledi. Mamut, “Rusçayı koruyan ve onun statüsünü yükselten yasa tasarısının aynısı Kırım Tatar dili için hazırlanması gerekir. Bu dilin Ukrayna olarak adlandırılan coğrafyada yaşayan yerli halkın dili olarak saklanması lazım. Ama bu, Rus dilinin yanı sıra diğer dillerin sadece sözde korumasını sağlayacak yasanın kabul edilmesi yolu ile yapılmaz.” dedi.

Bekir Mamut, “Bizim başka etnik vatanımız yok. Biz, benzeri olmayan bir halkız. Bunun için bizim dilimiz yasada ifade edildiği gibi “diğer halkların dili” olarak adlandırılamaz. SSCB döneminde Ukrain dili arka plana kaydırılırken bizim dilimiz yasaklanmıştı. Kırım Tatar dili gelişmiyordu, çünkü onu konuşan halk gibi dil de sürgüne uğramıştı. Ruslar kendileri için bu yasayı kabul ettirdiler. Ama bu yasa ile benim dilimi de koruduklarını söylemesinler. Ben, dilimin korunması için benim dilim ile ilgili yasaya ihtiyaç duyulduğundan son derece eminim.” dedi.

Evelina İlyasova, Osman Bayramaliyev
QHA