"İran ve Hizbullah, Suriye'den çekilmeli..."

Lübnan'daki Şii Merci Ali el-Emin, İslam alimlerinin Suriye'de savaşmayı yasaklayan bir fetva yayınlayarak İran ve Hizbullah'ın Suriye'den çekilmesi gerektiğini belirtti.

Fransa, Paris'i ziyareti esnasında bir internet sitesine açıklamalarda bulunan Emin, İslam dünyasındaki mercilerin ve alimlerin Suriye'de savaşmayı yasaklayan bir fetva yayınlamalarını, bu sayede mezhepsel amaçlarla oraya savaşmaya gidenlerin ve radikalizmin önünün alınabileceğini ifade etti.

İran ve Hizbullah'ın da Suriye'den çekilerek kan dökülmeden çözüm aranılması gerektiğini söyleyen Emin, Suriye rejiminin yanında savaşmanın Şiilik prensiplerine aykırı olduğunu belirtti. Bunun yanı sıra Lübnan ve Irak'taki Şii mercilerin İran'ın siyasi görüşünün tesiri altında olduğunu ve Şiilik mezhebini temsil edemeyeceğini söyleyen Emin, bilhassa Irak'taki ve diğer dış meseleleri siyasilere bırakmayı tavsiye etti. Meselenin mezhepsel olmadığını siyasi olduğunu da ilave etti.

Ortadoğu'da mezhep çekişmelerinin yanı sıra mezheplerin de kendi içlerinde belli siyasi odaklara göre tavır aldıkları biliniyor. Irak, Bağdat'ta Yeşil Bölge'ye giren Şii lider Mukteda es-Sadr yanlısı göstericilerin İran ve Süleymani karşıtı sloganlar atması, buna karşılık Basra ve Bağdat'ta bazı kişilerin İran bayrakları ve Süleymani'nin posterlerini araçlarına asarak sokaklarda konvoy düzenlemeleri, olası bir mezhep çatışmasının kıvılcımı olarak değerlendirilmişti. Bunun haricinde Hizbullah üzerinde yeni yeni görülen Suriye etkisi de nüfuz mücadelesinin bir diğer cephesini oluşturuyor.

Lübnan Şiileri ve Hizbullah

1975-1990 arasındaki İç savaştan önce Hristiyanların ve Müslümanların sayısı hemen hemen eşitken, sonradan Müslüman nüfus çoğunluk durumuna geçmiştir. Bu nüfus içinde (Lübnan'ın %59.7'si) de özellikle Şiilerin sayısı (nüfusun geneline göre %27 ile %29) fazla olup çoğunlukla Bekaa Vadisi'nin kuzey ve batı kesimlerinde, Güney Lübnan'da ve Beyrut'un güneyindeki banliyölerde yaşamaktadırlar.

Burada 1974-75'de Mukteda es-Sadr'ın kuzeni Musa Sadr'ın (Lübnanlı Şii Sadr ailesinden) Emel Hareketi oluşmuştur. 1980'lerin başında Emel Hareketi'nde toplanan silahlı güçlerden büyük bir grup, İsrail'le savaşan Şii gruplarla birleşerek Hizbullah'ı kurmuştur. Bilinen en güçlü Lübnanlı militan grubu olan Hizbullah, başlangıçta İran tarafından desteklenip eğitilirken şu an Suriye'den de destek görmektedir.