Dün 6 Nisan tarihinde Hollanda’da AB-Ukrayna arasında 2014’te imzalanan Ortaklık Anlaşması’na ilişkin danışma referandumu yapıldı.

Resmi olmayan sonuçlara göre katılımın yüzde 32,2 olarak  gerçekleştiği tavsiye niteliğindeki halk oylamasında, “hayır’ cephesi yüzde 61,1  oy aldı.

Rusya'nın Ukrayna'nın AB ile ortaklığını engellemek için Hollanda kamuoyuna yönelik amansız bir propaganda savaşına girdiği, Ukrayna'nın saygınlığını sarsmak ve Avrupa kamuoyunun desteğini keserek Ukrayna'yı yalnız bırakmaya çabaladığı biliniyor.

Brüksel’in tepkisi de belli oldu...

Hollanda’da düzenlenen referandumun AB-Ukrayna Ortaklık Anlaşması’nın geçici olarak uygulanmasını etkilemeyeceği açıklandı.

Avrupa Komisyonu Sözcüsü Margaritis Schinas Brüksel’de düzenlenen brifing sırasında, '' AB-Ukrayna Ortaklık Anlaşması imzalandı. Şimdiye kadar 27 üye devletleri ve Avrupa Parlamentosu tarafından onaylandı. Anlaşma geçici olarak uygulanacak. Bu karar 28 üye devletlerin oy birliğiyle Konsey tarafından onaylandı'' diye kaydetti.

Ayrıca Komisyon Sözcüsü, referandum sonuçlarının anlaşmayı ve geçici uygulanmasını etkilemeyeceğini kaydetti ve Avrupa Komisyonu'nun eskisi gibi Ukrayna ile ilişkilerini geliştirmeye devam edeceğini vurguladı.  Schinas, Avrupa Komisyonu Başkanı Jean-Claude Juncker’in referandum sonuçlarından memnun olmadığını bildirdi. 

Başbakan Mark Rutte ise, halk oylaması sonucuna ilişkin yaptığı açıklamada, anlaşmaya karşı olanların zafer elde ettiğini belirterek, AB ve Ukrayna dahil herkes için kabul edilebilir bir çözüm bulunması gerektiğini söyledi.

Bağlayıcılığı olmayan, hükümete tavsiye niteliğindeki referandum  süreci “Avrupa Birliği Vatandaşları Komitesi” adlı oluşumun imza kampanyasıyla  başlamıştı.

Kampanyada toplanan imzaların yasaların öngördüğü yeterli sayıda olduğuna karar veren Hollanda Seçim Kurulu 14 Ekim 2015’te ortaklık anlaşmasına ilişkin halk oylaması yapılacağını açıklamıştı.

Sonucu tavsiye niteliğinde olup bağlayıcılığı bulunmadığı için  hükümetin uygulama zorunluluğu bulunmadığı referandumun geçerli olması için yasalara göre katılımın en az yüzde 30 olması gerekiyordu.

AB - Ukrayna Ortaklık Anlaşması, serbest ticaret bölgesi koşullarında Ukrayna ve Avrupa Birliği’nin karşılıklı ticari, siyasi, ekonomik hak ve yükümlülüklerini belirliyor. Ukrayna ve Avrupa Birliği arasında serbest ticaret bölgesinin uygulanması, Avrupa Birliği’nin ürünlerin çoğu için gümrük vergilerini iptal etmesini ve gümrük süreçlerinin kolaylaştırılmasını öngörüyor.

Avrupa Birliği ile serbest ticaret bölgesinin uygulanması, Ukrayna vatandaşlarına ucuz Avrupa ürünlerine erişim sağlayacak. Ayrıca ürün yelpazesi genişleyecek, rekabet koşulları ve Avrupa Birliği’nin katı kalite standartları sayesinde Ukrayna'da üretilen ürünlerin kalitesi de yükselecek, araçların fiyatı düşecek, dışında tüketici haklarının korunması güçlendirilecek, çalışma şartları iyileştirilecek. Bunun dışında Avrupa Birliği ile serbest ticaret bölgesi anlaşması, kalite kontrolü yapılmadan ürünlerin elden satın alınması yasağını öngörüyor.

Ukrayna Başbakanı Arseniy Yatsenyuk ve Avrupa Birliği’ne üye 28 ülke başkanları ve hükümet başkanları, 21 Mart 2014 tarihinde Brüksel’de Ukrayna ve Avrupa Birliği arasında Ortaklık Anlaşması’nın siyasi kısmını imzalamıştı. Ardından Ukrayna Cumhurbaşkanı Petro Poroşenko, Brüksel’de 27 Haziran tarihinde Avrupa Birliği ile Ortaklık Anlaşması’nın ekonomik kısmını da imzaladı.
 
Ukrayna ve Avrupa Parlamentoları, 16 Eylül 2014 tarihinde eşzamanlı olarak Ukrayna'nın AB ile Ortaklık anlaşmasını onayladı. Kiev'de ilgili anlaşma için 355 Ukrayna Parlamentosu milletvekili evet oyu verirken, Strazburg'da 536 Avrupa Parlamentosu milletvekili bu anlaşmayı destekledi.
 
Anlaşma’nın siyasi kısmı 2015 yılının başından beri uygulanırken serbest ticaret bölgesinin kurulmasını öngören ekonomik kısmı 1 Ocak 2016 tarihinde yürürlüğe girdi.