Yüksek çözünürlüklü "Göktürk-1" uydusu göreve başladı

Milli Savunma Bakanlığı'na bağlı Savunma Sanayi Müsteşarlığı'nın (SSM) talebi doğrultusunda, Türk Havacılık ve Uzay Sanayi A.Ş. (TUSAŞ) ile Aselsan'ın katkılarıyla, ana yüklenici İtalyan şirketi Telespazio tarafından geliştirilen Göktürk-1 uydusunun dün, 18 Eylül'de göreve başladığı bildirildi. Özellikle askeri istihbarat başta olmak üzere, sivil pek çok alanda Türkiye'ye büyük fayda sağlaması beklenen uydu, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın da katıldığı törenle, 5 Aralık 2016 tarihinde uzaya fırlatılmıştı. 

Özellikle sosyal medya platformu Twitter'daki hesabından, Türk savunma sanayi hakkında paylaştığı objektif yorumları ve verdiği değerli referans bilgilerle dikkat çeken savunma sanayi araştırmacısı Turan Oğuz, Göktürk-1 uydusu ve projesiyle birlikte Türkiye'nin elde ettiği kazanımları, QHA için değerlendirdi:

Göktürk-1 uydusunun amacı; coğrafi kısıtlama olmaksızın, dünya üzerinde herhangi bir bölgeden askeri istihbarat amaçlı yüksek çözünürlüklü görüntü elde edebilmek; aynı zamanda orman alanlarının kontrolü, kaçak yapılaşmanın takibi, doğal afet sonrası en kısa sürede hasar tespiti, ürün rekolte tespiti, coğrafi harita verilerinin üretilmesi gibi pek çok sivil faaliyet alanında da kullanabilmektir. Ana yüklenici olan İtalyan Telespazio firmasıyla, 2009 yılında sözleşmesi imzalanan Göktürk-1 projesinde hedef, uydunun 2012 yılında fırlatılmasıydı. Bazı elektro-optik parçalarını sağlaması planlanan İsrail, çok yüksek çözünürlüklü bu uydunun, kendi toprakları üzerinden geçerken görüntü almamasını talep edince, proje yaklaşık olarak 4 yıl gecikti fakat sonuçta Türkiye'nin istediği şekilde sonuçlandırıldı.

Göktürk-1 yaklaşık 690 km irtifadaki alçak dünya yörüngesine (LEO) yerleştirilmiş olup, her 98 dakikada dünya üzerinde bir tur atmaktadır. Uydu ile nokta, şerit, geniş alan ve stereo görüntüleme yapılabilmektedir. Stereo görüntüleme ile birlikte yükseklik bilgisi de elde edilebilmektedir. Nokta görüntülemede görüntü genişligi 15 km, şerit alan görüntülemede ise şerit uzunlugu 780 km'dir. Gökturk-1 ile 50 cm çözünürlükte siyah/beyaz ve 2 m çözünürlükte renkli görüntüler alınabilmektedir. Bu değerler 2012 yılında fırlatılan Göktürk-2 uydumuzda 2,5 m siyah/beyaz ve 5 m renkli durumda idi.

Bunun ne anlama geldiğini bizzat 2 uydumuzdan alınan aşağıdaki 2 fotoğraf ile karşılaştıralım.

GÖKTÜRK-2, ANTALYA

GÖKTÜRK-1, ÇANAKKALE

Görüldüğü üzere Göktürk-2 ile yapılaşmanın genel çerçevesi hakkında bilgi edinilirken, Göktürk-1 ile ağaçlar bile seçilebilmektedir. Söz konusu iki uydumuzun birlikte görev icra etmesi ile beraber dünyanın her yerinden yaklaşık her iki günde bir yüksek çözünürlüklü görüntüler alınabilecektir. Bu görüntülerin değerlendirilmesi ve kıymetlendirilmesi sonucunda, ilk paragrafta sayılan özelliklerin örneklerle anlatılması açısından, ilk akla gelen popüler kabiliyetler:

• Dünya üzerinde istenilen hedefin koordinatları alınabilir. Bu koordinatlar daha sonra hedef imhasında kullanılabilir.
• Seçilen noktalarda hareketlilikler takip edilebilir.
• Askeri yığınaklanmalardaki değişiklikler sürekli ölçümlenebilir.
• Dünya üzerindeki herhangi bir düzenli ordunun faaliyetlerinin sistematik olarak takip edileceği bir erken ihbar sistemi kurulabilir.
• Bölücü örgütlerin yapılanmalarındaki değişimler takip edilebilir. Ayrıca açık arazi intikal yolları gözlem altına alınabilir.
• Diplomatik amaçlar ile de kullanılabilir. Örnegin Myanmar'in Arakan eyaletinde yaşayan Müslümanlara ait yerleşimlerin hükümet ve desteklediği güçlerce sistematik şekilde yakılıp yıkıldığı sabit aralıklarla ve çok net görüntülerle kayıt altına alınıp Birleşmiş Milletler'e bu doğrultuda bir rapor sunulabilir.

Milli gözetleme uydumuz Göktürk-2 ve yüksek çözünürlüklü gözetleme uydumuz Göktürk-1'den kazandığımız tecrübelerle, 2023 yılında 700 km irtifadan 50 cm çözünürlükte görüntü sağlayabilecek tamamen milli yer gözlem uydumuzu, kendi fırlatıcımızla dünya yörüngesine yerleştirmek hedefini koymuş bulunmaktayız.