Bodnar: Kırım Tatarları birleştirici unsur

Esma Kasar/QHA Ankara

Ukrayna Ankara Büyükelçisi Vasıl Bodnar, Türkiye-Ukrayna ilişkilerinin 30. yılında dünden bugüne yaşananları değerlendirdi. Kırım Haber Ajansına (QHA) özel açıklamalarda bulunarak Türkiye ve Ukrayna’nın ciddi bir geleceği ve temeli olduğunu söyleyen Büyükelçi Bodnar, Kırım Tatarlarının Ukrayna ve Türkiye arasında birleştirici unsur olduğunu vurguladı.

Ukrayna, Bağımsızlık Günü’nün kutlanmasıyla 31. yaşına giriyor. Türkiye’nin 1991’de Ukrayna’nın bağımsızlığını tanımasından bu yana aynı zamanda Türkiye-Ukrayna diplomatik ilişkilerinde de 30. yılına giriyor. Ukrayna Ankara Derneğinin düzenlediği Bağımsızlık Günü kutlamalarına katılan Ukrayna'nın Ankara Büyükelçisi Vasıl Bodnar, program sonrası Kırım Haber Ajansına (QHA) özel röportaj verdi. Büyükelçi Bodnar, 30. yılına giren Türkiye-Ukrayna diplomatik ilişkilerinin dünü, bugünü ve geleceği hakkında değerlendirmelerde bulundu.

https://www.youtube.com/watch?v=1w-pk6gQ6CI VASIL BODNAR: SAVAŞ, STRATEJİK ORTAKLIĞIN NE DEMEK OLDUĞUNU KANITLADI

Büyükelçi Bodnar, 24 Şubat 2022’de Rusya’nın başlattığı savaşın önceki ve sonraki dönemine ilişkin sözlerine Ukrayna ile Türkiye’nin stratejik ortaklığına vurgu yaparak başladı. Bodnar, Türkiye’nin savaşın başlamasıyla beraber Ukrayna’ya verdiği desteklerin bu ortaklığa kanıt olduğunu ve Ukrayna’ya umut verdiğini ifade etti. Bodnar, Ukrayna’da kurulması planlanan Bayraktar fabrikası hakkında şu açıklamalarda bulundu:

“Ukrayna-Türkiye ilişkilerini savaştan önce de olduğu gibi stratejik olarak değerlendirebiliriz. Savaş, stratejik ortaklığın ne demek olduğunu fiilen kanıtladı. Bu destekler arasında boğazların Rus savaş gemilerine karşı kapatılması, Bayraktar yardımları, diğer tonlarca insani yardımlar ve aynı zamanda Türkiye’nin arabuluculuk faaliyetleri yer alıyor. O yüzden geleceğe büyük bir umut ve perspektifle bakıyoruz. Savaş başlamadan önce Bayraktar fabrikasının Ukrayna’da kurulmasına dair iki önemli anlaşma imzaladık. Bu iki anlaşma şu an uygulama aşamasında çünkü ikisinin de onaylanması gerekiyor. Aynı şekilde Bayraktar fabrikasının kurulması için de ilgili çalışmalar tamamlanmak üzere.”

“BİZ DOSTUZ, ZOR KONULARDA NASIL KONUŞABİLECEĞİMİZİ ÇOK İYİ BİLİYORUZ”

Bodnar, savaşın başlamasından sonraki zorlu süreçte Türkiye ile ilişkilerin dostluk içinde açık diyalog şeklinde ilerlediğinin altını çizdi. Bodnar, Türkiye’nin bu açık diyaloğu sayesinde Rus tarafının katılımıyla Antalya ve İstanbul’da gerçekleşen müzakere görüşmelerinin yapılabildiğini ve Ukrayna Tahıl Koridoru Anlaşması’nın sağlanmasıyla dünyadaki tahıl krizine çözüm bulunabildiğini söyledi.

“Biz dostuz, bu yüzden zor konularda bile nasıl konuşabileceğimizi çok iyi biliyoruz ve tüm konularda cumhurbaşkanlarımız, bakanlarımız ve ilgili makamlar arasında doğrudan diyalog söz konusu. Bu açık diyalog sayesinde Rus tarafının katılımıyla önce Antalya’da sonrasında ise İstanbul’da müzakere görüşmeleri gerçekleşti. Ukrayna limanlarından dünyaya tahıl ulaştırma ve aynı zamanda küresel gıda krizine çözüm olan Tahıl Koridoru Anlaşması’nı imzalayabildik. Bu karşılıklı anlayış ve diyalog sayesinde sayın Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın da katılım sağladığı Kırım Platformu gerçekleşti.”

“KIRIM TATARLARI UKRAYNA VE TÜRKİYE ARASINDA DAİMA BİRLEŞTİRİCİ UNSUR”

Bodnar, Ukrayna ve Türkiye ilişkilerinin bugüne kadar gelişmesinde Kırım Tatarlarının da büyük rol oynadığını anlattı. Kırım Tatarlarının Ukrayna-Türkiye ilişkilerinde birleştirici unsur olduğunu belirten Bodnar, Türkiye’de yaşayan Kırım Tatarlarının ve Kırım Tatar derneklerinin Ukrayna dernekleriyle olan çalışmalarından söz etti. Bodnar, Kırım’ın Rus işgalinden kurtulmasından sonra hem yapısal hem de kültürel olarak yeniden inşa edileceğini vurguladı. Bodnar sözlerini şu ifadelerle sürdürdü:

“Aslında Kırım Tatarları Ukrayna-Türkiye ilişkilerinde daima birleştirici unsur niteliğini taşıyor. Ukrayna, Kırım Tatarlarının sürgünden dönebilmesi için tüm gerekli şartları oluşturdu. Bu bağlamda Ukrayna, Yerli Halklar Kanununu kabul etti. Aynı zamanda Kırım’da siyasi tutsak olarak bulunan insanların ülkemize dönebilmeleri için çalışmalara devam ediliyor. Türkiye’de Kırım Tatar kökenli milyonlarca insan yaşıyor. Türkiye genelinde bakılırsa Ukrayna dernekleriyle iş birliği içinde olan ve Ukraynalılarla çalışan çok sayıda Kırım Tatarlarının dernekleri bulunuyor. Biz de şu an geçici olarak işgal altında bulunan Kırım Tatarlarına yardımcı olmaya çalışıyoruz. Buradaki temel hedefimiz, işgalden kurtulduktan sonra Kırım’ın yeniden inşa edilmesi konusunda temeli oluşturmak. Burada biz fiilen bir inşaat kısmından bahsetmiyoruz. Aynı zamanda daha kapsamlı Kırım Tatar halkının yeniden canlanmasından da bahsediyoruz.”

TÜRKİYE -UKRAYNA İLİŞKİLERİNDE 30 YILDA NELER YAŞANDI?

Ukrayna, 1991’de Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği’nden ayrılarak bağımsızlığını ilan ettiğinde Türkiye, Ukrayna’yı tanıyan ilk ülkelerden biri oldu. İki ülke arasında diplomatik ilişkiler de 1992’de yılında tesis edildi. Ukrayna’nın bağımsızlığının tanıması ve diplomatik ilişkilerin tesis edilmesiyle ülkeler arasındaki ilişki olumlu seyretti. Ukrayna ve Türkiye 2011 yılında kurulan Yüksek Düzeyli Stratejik Konsey’i (YDSK) ile ilişkilerini stratejik ortaklık seviyesine çıkardı. Rusya’nın 2014’te Kırım’ı işgal etmesinden sonra işgale tepki gösteren ilk ülkelerden biri Türkiye oldu. Rusya, Kırım işgalini ilhak olarak ifade etse de Türkiye, yaşananları her zaman işgal olarak nitelendirdi. 2015 yılında yaşanan bir Rus uçağının Türkiye sınırları yakınında düşmesiyle ortaya çıkan Türkiye – Rusya krizinde Ukrayna, Türkiye’ye destek verdiğini açıkladı. İki ülke 2017 yılında kimlikle seyahat uygulamasına geçerek ulaşımda vizeleri kaldırdı. Türkiye, savaştan önce Ukrayna’yla savunma sanayi ve güvenlik konularında çokça anlaşmaya imza attı. Türkiye ve Ukrayna stratejik ortaklığı, dün olduğu gibi bugün de devam ediyor.