Kosova-Sırbistan geriliminin arka planı: Gerginliğin sebebi neydi?

Kosova hükumetinin, Sırbistan sınırından geçişler için getirdiği yeni kararlar ülkedeki Sırp azınlık ve Sırbistan hükumeti tarafından büyük bir tepkiyle karşılandı. Sırp azınlığın yolları kapatarak yaptığı eylemler sonrası Kosova-Sırbistan arasındaki gerilim arttı. NATO’nun Kosova’daki misyonu “istikrarın tehlikeye girmesi halinde müdahale etmeye hazır olduğunu” açıkladı. Olayların ardından Kosova hükumeti alınan kararları 1 ay erteledi.

Kosova, 2008 yılından itibaren Sırbistan karşısında bağımsızlığını ilan etse de Kosova’nın kuzeyindeki Sırp nüfus, ayrılıkçı düşünceye sahip eylemlerinden dolayı zaman zaman Sırp hükumetiyle gerginlikler yaşıyor. Kosova topraklarında yaşasa da siyasî olarak Sırbistan’a sadık olan Sırp azınlık, bugünlerde Kosova hükumetinin aldığı son kararlara karşı ülkede karışıklığa sebep oluyor.

KOSOVA'DA OLAYLAR NEDEN ÇIKTI?

Kosova hükumeti, geçen ay Sırbistan’dan Kosova'ya giriş yapan kişilerin ülkede kaldıkları süre boyunca, Sırp kimlikleri yerine geçici bir belge taşımak zorunda kalacaklarını belirten bir yasayı yürürlüğe soktu. Hükumet ayrıca, Sırbistan tarafından verilen araç plakalarına sahip Sırp azınlığın iki ay içinde plakalarını Kosova tarafından verilen “RKS” (Republic Of Kosovo / Kosova Cumhuriyeti) ibareli plakalarla değiştirmek zorunda kalacağını da bildirdi.

Twitter is purging a lot of spam/scam accounts right now, so you may see your follower count drop

SIRP AZINLIK EYLEMCİLER SINIR KAPISINA GİDEN YOLU TAŞITLARLA KAPATTI

Yürürlüğe sokulan yasanın ülke genelinde duyurulması sonucu, önceki gün Kosova’nın Kuzeyindeki Sırp azınlıklar kararı kendilerine yapılan bir zorbalık olarak nitelendirerek kamyonlar ve diğer ağır taşıtlarla Jarinje ve Bernjak sınır kapılarına giden yolları kapattı. Kosova polisi, bunun üzerine sınır geçişlerini kapatmak zorunda kaldıklarını açıkladı. Polislerin yaptığı açıklamalarda yol kapatma eylemlerinde polis ekiplerine doğru belirsiz bir ateş açıldığını fakat herhangi bir yaralanma olmadığı da belirtildi.

Kosova polislerinin açıklamalarında Sırp protestocuların trafiğe kapatılan yollardan geçmekte olan çok sayıda Arnavut'a ve bazı arabalara saldırdığı belirtildi. Olaylar sürerken Sırp nüfusunun yoğun olduğu Kuzey Mitrovitza kasabasında sirenler çaldı.

KOSOVA HÜKUMETİ: EYLEMLERİ BELGRAD TASARLADI

Kosova hükumeti olayların hemen ardından peş peşe açıklamalarda bulundu. Açıklamalarda Kosovalı azınlık Sırpların eylemlerini sert bir şekilde kınayan Kosova hükumeti, yapılan eylemlerin Sırbistan tarafından ülkede iç karışıklık çıkarmak amacıyla tasarlandığını savundu.

Kosova Başbakanı Albin Kurti, Sırbistan hükumetinin de Sırbistan'a giren Kosova vatandaşlarından aynı talepte bulunduğunu söyledi. Başbakan Kurti, Sırbistanı “kavgayı kızıştırmakla” suçladı.

SIRBİSTAN CUMHURBAŞKANI VUCIC’TEN GERİLİMİ TIRMANDIRAN AÇIKLAMALAR

Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic olayların ardından dün akşam halka sesleniş konuşması yaptı. Konuşmasında Kosovalı Sırpların durumunu değerlendirdi ve “Kosovalı Sırplar daha fazla zulme tahammül etmeyecek” dedi.

“Biz barışı arayacağız ama teslim olmayacağız” diyerek sözlerine devam eden Cumhurbaşkanı Vucic, “Sırbistan, Miloşeviç ve Tadiç zamanında olduğu gibi kolayca yenebileceğiniz bir ülke değil” ifadelerini kullandı. Cumhurbaşkanı Vucic’in konuşmalarında kullandığı ifadelerin barışçıl olmadığı, aksine gerilimi tırmandıran ve güç gösterisinde bulunmaya yönelik ifadeler olduğu değerlendiriliyor.

VUCİC’İN AÇIKLAMALARINA KOSOVA’DAN DA TEPKİ GELDİ

Başbakan Vucic’in gerilimi tırmandıran öfkeli açıklamalarından sonra Kosova Başbakanı Kurti, tekrar açıklamalarda bulundu.“İyi tanıdığımız Sırp ulusal şovenizmi ile karşı karşıyayız” diyen Kurti, ifadelerine şu şekilde devam etti:

“İlerleyen saatler, günler ve haftalar zorlu ve sorunlu olabilir. İyi tanıdığımız Sırp ulusal şovenizmi ile karşı karşıyayız. Siz vatandaşlarımız ve demokratik cumhuriyetimiz için gece gündüz çalışacağız, görevimizin başında olacağız. Birlikte, ülkenin her köşesine yerleştirerek düzen ve kanunu sağlamayı başarıyoruz.”

Gerginliğin #Sırbistan yönetimi tarafından tasarlandığını ifade eden Kurti, provokasyonlara alet olunmaması ve kamuoyundaki dezenformasyonlara dikkat edilmesi gerektiğini ifade etti

TÜRKİYE, NATO VE RUSYA KOSOVA-SIRBİSTAN GERİLİMİ HAKKINDA AÇIKLAMALARDA BULUNDU

Balkanlarda meydana gelene Kosova-Sırbistan gerilimi sonrasında bölge ülkelerinden Türkiye, Rusya ve Kosova-Sırbistan hattında bulunan NATO Kosova Gücü (KFOR) tarafından açıklamalar yapıldı.

Türkiye ve NATO-KFOR, bölgedeki gerilimin bir an önce son bulmasına yönelik açıklamalarda bulunurken, Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Maria Zakharova, yaptığı açıklamada gerilimi, Kosova makamları tarafından dayatılan "temelsiz ayrımcı kurallara” bağladı.

NATO-KFOR: GEREKİRSE MÜDAHALEYE HAZIRIZ

NATO’nun Kosova Gücü (KFOR), Kosova’nun kuzey bölgelerinde durumun “gergin” olduğunu ve “istikrarın tehlikeye girmesi halinde müdahale etmeye hazır olduğunu” açıkladı:

“NATO liderliğindeki KFOR misyonu yakından izliyor ve 1999 tarihli BM Güvenlik Konseyi Kararı 1244’ten gelen görevi uyarınca istikrarın tehlikeye girmesi durumunda müdahale etmeye hazır.”

Açıklamada, NATO’nun Priştine ve Belgrad arasındaki normalleşme sürecini desteklediği belirtilerek taraflara “müzakere” çağrısında bulunuldu.

ÇAVUŞOĞLU, SIRP VE KOSOVALI MEVKİDAŞLARIYLA GÖRÜŞEREK AÇIKLAMALARDA BULUNDU

Türkiye Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu da gelişmelerin ardında Sırbistan ve Kosova Dışişleri Bakanlarıyla telefon görüşmesinde bulundu. Görüşmenin ardında Çavuşoğlu, Türkiye’nin arabuluculuk için hazır olduğunu belirterek sosyal medya hesabından şu açıklamalarda bulundu:

“Sırbistan-Kosova sınırındaki gerilim nedeniyle Sırp ve Kosovalı mevkidaşlarımla görüştüm.Türkiye, Balkanların barış ve istikrarına her zaman önem vermektedir. Yeni gerilimlerin kimseye faydası olmaz. Gerilimi azaltmak için üzerimize düşeni yapmaya hazırız.”

GERİLİMİN ARDINDAN KOSOVA HÜKUMETİ, ALDIĞI KARARI 1 AY ERTELEDİ

Pazar akşamı gerçekleşen gerginlikler sonrası Kosova Başbakanı Kurti, Avrupa Birliği ülkeleri ve ABD büyükelçileri ile istişareler sonrasında yürürlüğe girilmesi planlanan yasanın 1 ay erteleyeceğini ve 1 Eylül’de uygulamaya koyacağını söyledi.

Kararın açıklanmasından önce Başbakan Kurti, ABD'nin Kosova Büyükelçisi Jeffrey Hovenier ile görüştü. Büyükelçi Hovenier gazetecilere Priştine'den yeni kararın uygulanmasını 30 gün ertelenmesini istediğini, hükümetin de bu yönde söz verdiğini söyledi.

Alınan kararın değişikliğinin ardından Sırbistan Cumhurbaşkanı Vucic, tansiyonun “düşmesini beklediğini” açıkladı.