SON DAKİKA
Hava Durumu
Türkçe
English
Русский
Français
العربية
Deutsch
Español
日本語
中文
Türkçe
English
Русский
Français
العربية
Deutsch
Español
日本語
中文

#Türkistan

QHA - Kırım Haber Ajansı - Türkistan haberleri, son dakika gelişmeleri, detaylı bilgiler ve tüm gelişmeler, Türkistan haber sayfasında canlı gelişmelerle ulaşabilirsiniz.

Beyaz Saray'da tarihî C5+1 zirvesi Haber

Beyaz Saray'da tarihî C5+1 zirvesi

Amerika Birleşik Devletleri'nin (ABD) öncülüğünde gerçekleştirilen C5+1 formatını kapsayan Beyaz Saray'daki toplantıya ABD Başkanı Donald Trump, Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sadır Caparov, Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev, Türkmenistan Cumhurbaşkanı Serdar Berdimuhammedov ve Tacikistan Cumhurbaşkanı İmamali Rahman katıldı. Trump zirve kapsamında, Ukrayna-Rusya Savaşı ve Rusya ve Çin'in Türkistan coğrafyasında devasa kaynaklar konusundaki politikasını sürdürdüğü dönemde liderle bir araya gelmesi dikkat çekti. Trump, ilk zirvenin ardından eski ABD Başkanı Joe Biden'ın Türkistan coğrafyasını ihmâl ettiğini, kendisinin gereken özeni gösterdiğini kaydetti. Ayrıca Kazakistan'ın Abraham Anlaşmaları'na katılmayı kabul ettiğini ve kısa sürede imza töreninin gerçekleştirileceğini dile getiren Trump, Tokayev'e teşekkür etti. Trump, bununla birlikte Kazakistan ile 17 milyar doları bulan ticari anlaşmalara imza attıklarını ve Kazakistan'ı ziyaret edebileceğini söyledi. Trump, bölgenin doğalgaz ve petrolün yanı sıra nadir elementler hususunda zengin olduğunu vurgulayarak, "Bu ülkeler bir zamanlar doğu ile batıyı birbirine bağlayan eski İpek Yolu'nun üzerinde yer alıyordu. Muhteşem, görkemli ve güzel bir tarih. Bugün de Avrasya'nın kalbindeki konumları onlara inanılmaz bir önem ve inanılmaz bir potansiyel kazandırıyor." yorumunda bulundu. Söz konusu ülkelerle ortaklığı her zamankinden daha iyi bir seviyeye taşıyacağının altını çizen Trump, bu ülkelerle karşılıklı yatırım sözü verdi. Kazakistan Cumhurbaşkanı Tokayev ise "gösterdiği liderlik ve barışa katkılarından dolayı" ABD Başkanı Trump'a teşekkür etti. Tokayev, "Sayın Başkan, Beyaz Saray'da bu tarihi toplantıyı düzenlediğiniz için size içten teşekkürlerimi sunmak isterim. Sizin kararlı liderliğiniz altında, bu zirve ABD ile Orta Asya arasında yeni bir etkileşim döneminin başlangıcını işaret etmektedir." cümlelerini sarf etti. Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev de, "Sayın Trump, C5+1 sürecini yeniden başlatmak için yaptığınız kişisel katkıyı çok takdir ediyoruz. Daha önce hiçbir ABD başkanı Orta Asya'ya sizin gösterdiğiniz ilgiyi göstermemişti." dedi. Mirziyoyev, yalnızca Trump'ın Ukrayna-Rusya Savaşı'nı sonlandıracağına inandığını sözlerine ekledi. Tacikistan Cumhurbaşkanı Rahman ABD ile Türkistan coğrafyası arasındaki ilişkilerin geliştirilmesine yönelik düzenlenen zirveden memnuniyet duyduğunu bildirdi. Rahman, bu ülkelerin zengin kaynaklara sahip olduğunu, hem ABD hem de Avrupa ülkeleriyle iş birliğine hazır olduklarını dile getirdi. Kırgızistan Cumhurbaşkanı Caparov ise Türkistan coğrafyasındaki ülkelerin iş birliklerini birçok alanda geliştirebildiğini, bu zirvenin de önemli dönüm noktalarından biri olduğunu kaydetti. Ticarî ve nadir elementler konusunda önemli iş bilriği imkânları olduğuna dikkat çeken Caparov, ABD ile yeni iş birliklerine hazır olduklarını belirtti.

22 Eylül, “Uluslararası Göçebe Miras Günü” olarak ilan edildi! Haber

22 Eylül, “Uluslararası Göçebe Miras Günü” olarak ilan edildi!

UNESCO’nun 43. Genel Konferansı kapsamında alınan kararla, Kırgızistan’ın girişimi üzerine 22 Eylül “Uluslararası Göçebe Miras Günü” olarak ilan edildi. Karar, konferansa katılan üye devletlerin oy birliğiyle kabul edildi. Kırgızistan Kültür, Enformasyon ve Gençlik Politikaları Bakanı Mirbek Mambetaliev, 6 Kasım 2025 tarihinde Özbekistan’ın Semerkant kentinde düzenlenen UNESCO’nun 43. Genel Konferansı çerçevesinde Sosyal ve Beşerî Bilimler Komisyonu (SHS) toplantısında konuştu. Mambetaliev konuşmasında, sosyal ve beşerî bilimlerin adil, kapsayıcı ve sürdürülebilir bir dünya inşa etmedeki önemine vurgu yaparak UNESCO’nun bu alandaki faaliyetlerinin barışın ve kültürlerarası diyaloğun güçlenmesine büyük katkı sunduğunu belirtti. 22 ÜLKE TARAFINDAN DESTEKLENDİ Bakan, Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sadır Caparov’un önerisiyle 22 Eylül’ün “Uluslararası Göçebe Miras Günü” olarak ilan edilmesi yönündeki Kırgız girişimini resmî olarak sundu. Söz konusu öneri, Kırgızistan’ın UNESCO Daimî Temsilciliği tarafından hazırlanarak sunuldu ve 22 üye ülke tarafından desteklendi. Mambetaliev, “Doğayla uyum içinde yaşama ve değişimlere uyum sağlama becerisine dayanan göçebe felsefesi, sürdürülebilir bir gelecek arayışındaki çağdaş dünya için ilham kaynağı olabilir.” ifadelerini kullandı. GÖÇEBE OYUNLARINA DAVET Bakan ayrıca katılımcıları 2026 yılında Kırgızistan’da düzenlenecek VI. Dünya Göçebe Oyunları'na davet etti. Bu uluslararası etkinliğin, göçebe halkların zengin kültürel mirasının korunması ve tanıtılmasının yanı sıra sürdürülebilir kalkınma ve kültürlerarası anlayış ilkelerinin yaygınlaştırılmasına hizmet edeceğini belirtti.

Vladivostok'ta Özbek Türklerine saldırı: Rusya'ya nota verildi! Haber

Vladivostok'ta Özbek Türklerine saldırı: Rusya'ya nota verildi!

Rusya’nın Vladivostok kentinde 13 Eylül 2025 tarihinde bir grup Rus genç, Özbek Türkü göçmenlere saldırdı. Sosyal medyada paylaşılan görüntülere göre olay göçmenlerin bulunduğu araçlara taş atılmasıyla başladı. Özbek Türkü sürücüler araçlardan indiğinde ise, Rus gençler tarafından fiziksel saldırıya uğradı. Geniş yankı uyandıran olay üzerine Özbekistan Başkonsolosluğu, mağdurlara hukuki destek sağladı ve Rusya’ya diplomatik nota gönderdi. Vladivostok kentinin Habarovskaya Caddesi’nde bir grup Rus genç, araçlarına taş attıkları Özbek Türkü göçmenlerle kavga etti. Göçmenlere yönelik saldırıda birkaç kişi yaralandı. Görüntülerde saldırganların kahkahalar atarak birbirlerini teşvik ettikleri, bir kişinin bıçak taşıdığı, bir diğer göçmenin ise dükkâna sığınmaya çalışırken darp edildiği görüldü. Videoyu çeken kişi, güvenlik kameralarının varlığını fark etmesine rağmen çekimi sürdürdü. KONSOLOSLUKTAN MÜDAHALE Vladivostok’taki Özbekistan Başkonsolosu Yusuf Qobiljonov, yaralı vatandaşlarla temas kurduklarını ve hukuki destek sağlandığını açıkladı. Özbek Türkü göçmenler, Vladivostok İçişleri Departmanına resmî şikâyette bulundu. Ayrıca Rusya Dışişleri Bakanlığının bölge ofisine ve Primorski Bölge Savcılığına diplomatik nota gönderildi. Başkonsolosluktan yapılan açıklamada, “Olay tespit edilir edilmez, Vladivostok’taki Başkonsolosluğumuzun çalışanları derhâl mağdur vatandaşlarımızla iletişime geçerek onlara hukuki destek sağlamıştır. Ayrıca vatandaşlarımız tarafından Vladivostok Şehir İçişleri Müdürlüğüne resmî başvuru yapılmış ve konuyla ilgili tüm gerekli önlemlerin alınması amacıyla Rusya Dışişleri Bakanlığının Vladivostok Ofisi ile Primorsk Bölgesi Başsavcılığına diplomatik nota gönderilmiştir.” ifadelerine yer verildi. SEBEPSİZ YERE SALDIRDILAR Rusya Federasyonu Primorsky Bölge Soruşturma Komitesi, fanatizmdem şüphelenilen gençler hakkında ceza davası açtı. 15 yaşında oldukları tespit edilen Rus gençlerinin alkollü oldukları ve mağdurlara sebepsiz yere saldırdıkları ortaya çıktı. KRONİK RUS SALDIRILARI SÜRÜYOR Rusya’da son yıllarda Türkistan kökenli göçmenler giderek artan saldırılara maruz kalıyor. 22 Mart 2024’te Moskova yakınlarındaki Crocus City Hall konserine düzenlenen saldırının ardından Tacikistan vatandaşlarının gözaltına alınması, ülkedeki nefret iklimini daha da derinleştirdi. Bu süreçte Özbek, Kırgız ve Tacik göçmenlere yönelik şiddetli saldırılar, işten çıkarmalar, dükkân kundaklamaları ve sokak kavgaları rapor edildi. Şubat 2025’te Kazak Türkü işçi Kiril Nysanbayev, gözaltında dövülerek Ukrayna cephesine sürüldü ve çatışmalarda yaşamını yitirdi. Aynı dönemde çok sayıda göçmen, vatandaşlık vaadi veya borçlarının silineceği sözü karşılığında zorla savaşa gönderildi. 10 Nisan 2025’te Moskova’daki Bodrost hamamına düzenlenen baskında çoğu Kırgız Türkü göçmen, süründürülerek dövüldü; belgeleri yırtıldı, paraları gasp edildi. Kısa süre sonra, 25 Nisan’da Türkistanlıların çalıştığı bir kafeye yapılan baskında müşteriler coplarla darp edildi, güvenlik kamerası kırıldı ve bu baskının bir ay içindeki üçüncü baskın olduğu kaydedildi. Haziran 2025’te ise, Yekaterinburg’da düzenlenen polis operasyonunda çok sayıda Azerbaycan Türkü gözaltına alındı, Ziyaddin ve Huseyn Safarov kardeşlerin nezarette gördükleri işkenceler sonucu hayatını kaybettiği açıklandı. Bu ölümler Bakü’de büyük infial yarattı ve Azerbaycan hükûmeti Rusya’ya nota vererek sorumluların cezalandırılmasını talep etti. Ağustos 2025’te ise Moskova’daki Zhukovskiy Havalimanı’nda Tacik ve Kırgız göçmenler penceresiz odalarda günlerce tutuldu; şok cihazıyla tehdit edilenler oldu, hastalar tıbbi yardım alamadı.

Kazakistan’da Yapay Zekâ ve Dijital Kalkınma Bakanlığı kuruluyor Haber

Kazakistan’da Yapay Zekâ ve Dijital Kalkınma Bakanlığı kuruluyor

Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, ülkede Yapay Zekâ ve Dijital Kalkınma Bakanlığı kurulacağını açıkladı. Cumhurbaşkanı Tokayev, parlamentonun yeni dönem açılışı dolayısıyla bugün yaptığı geleneksel halka sesleniş konuşmasında yapay zekâya dikkat çekti. "Yapay Zekâ Çağında Kazakistan" başlığıyla yaptığı konuşmada Tokayev, üç yıl içinde Kazakistan'ı tam teşekküllü dijital ülkeye dönüştürme gibi stratejik bir hedef belirlediğini belirtti. KAZAKİSTAN’DA EKONOMİ DİJİTALLEŞECEK Tokayev, şimdiki hükûmetin görevinin ekonominin tüm alanlarında yapay zekânın uygulanmasını sağlamak olduğunu ifade ederek, "Ekonomiyi büyük ölçekli dijitalleşme ve yapay zekâ teknolojisinin aktif uygulanması temelinde modernize etmeliyiz." dedi. Yeni bakanlığın kuruluşunun önemine işaret eden Tokayev, “Bu yoldaki ilk adımın hızlı bir şekilde hukukî çerçevenin oluşturulmasıdır. Yeni teknolojik düzenin bir parçası olabilmek için kamu yönetimi sisteminin tamamının şeffaflık, verimlilik ve insan odaklılık açısından kat kat artırılarak yeniden yapılandırılması gerekecektir. Dolayısıyla mevcut uzmanlaşmış bakanlığın temelinde, Yapay Zekâ ve Dijital Kalkınma Bakanlığının kurulmasının gerekli olduğuna inanıyorum.” ifadelerini kullandı. YAPAY ZEKÂ EĞİTİM-ÖĞRETİM PROGRAMLARINA ENTEGRE EDİLECEK Tokayev, dijital teknolojilerin küresel iş gücü piyasasını hızla değiştirdiğini ve bunun dünya çapında yapay zekâ becerilerine sahip uzmanların talebini artırdığını vurguladı. Bu bağlamda, ülkenin eğitim sisteminde bazı yenilikler yapılacağını dile getiren Tokayev, öğrencilere yönelik yapay zekâ temellerini konu alan bir eğitim programı ve öğretim materyallerinin hazırlanacağını, öğretmenlerin de yapay zekâ teknolojisini kullanma becerilerinin geliştirileceğini söyledi. DEVLET DİJİTAL VARLIK FONU OLUŞTURULACAK Tokayev, bunun yanı sıra Kazakistan Ulusal Bankasında stratejik kripto rezervini biriktirmek amacıyla "Devlet Dijital Varlıklar Fonunun" oluşturulması gerektiğini de sözlerine ekledi. Söz konusu hedeflerin Kazakistan'ın gelişimi için kritik öneme sahip olduğunu vurgulayan Tokayev, bu hedefleri etkili bir şekilde hayata geçirmek için hükûmete "Dijital Kazakistan" adıyla bir belge hazırlanması talimatı verdi.

7. Dünya Göçebe Oyunları 2026’da Bişkek’te! Haber

7. Dünya Göçebe Oyunları 2026’da Bişkek’te!

Türk ata sporlarının sergilendiği Dünya Göçebe Oyunları'nın yedincisi Kırgızistan'da düzenlenecek. Kırgızistan'ın başkenti Bişkek 2026 yılının sonbaharında 7. Dünya Göçebe Oyunları'nın açılış ve kapanış törenlerine ev sahipliği yapacak. Dünya Göçebe Oyunları Sekreterliği Başkanı Nursultan Adenov, tüm bakanlıkların temsilcilerinden oluşan organizasyon komitesi ile birlikte 2026 yılının eylül ayında başlayacak etkinlik için hazırlıkların şimdiden yapıldığını duyurdu. BİŞKEK ARENA STADYUMU’NDA YAPILACAK Oyunlar için 100 ülkeye davetiye gönderildi. Bununla birlikte, açılış ve kapanış törenlerinin 51 bin seyirci kapasiteli Bişkek Arena Stadyumu'nda gerçekleştirileceği bildirildi. Adenov açılış töreninin ardından tüm spor ve kültür etkinliklerinin, gerekli altyapının hâlihazırda mevcut olduğu Issık Gölü Bölgesi'nde devam edeceğini de sözlerine ekledi. DÜNYA GÖÇEBE OYUNLARI NEDİR? Konargöçer yaşam tarzı ile şekillenen Kırgız kültürel mirası, Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği (SSBC) döneminde zorunlu dönüşümlere girerek yok olma tehlikesi geçirdi. 1991 yılında bağımsızlığını kazanan Kırgızistan ise ait olduğu konargöçer kültürü ve onun kültürel mirasını yaşatmak ve gelecek nesillere aktarmak için birçok çalışma gerçekleştirdi. Kültürel mirası korumak ve kültürel miras farkındalığını artırmak amacıyla yapılan Dünya Göçebe Oyunları uzun bir süreç sonucunda hayata geçirildi. Kırgızistan’ın genelindeki farklı topluluklardan bir araya gelen geleneksel oyun uygulayıcıları ve kültür taşıyıcıları, kendi aralarında bağlantılar kurarak; ilk büyük toplantılarını 2007 yılında Kırgız Cumhuriyeti'nin başkenti Bişkek'te gerçekleştirdi. Kırgız kültürünün karşılaştığı çeşitli zorluklar sonucunda yok olma tehlikesi geçirdiği konusunda hemfikir olan uygulayıcılar; uzun tartışma ve müzakerelerin ardından Türkistan coğrafyasındaki geleneksel sporların ve oyunların oynandığı Dünya Göçebe Oyunları’nı ilk kez 2012 yılında Kırgızistan’ın Çolpan-Ata şehrinde düzenledi. Birçok Türk dünyası geleneksel sporlarına ve oyunlarına ev sahipliği yapan Dünya Göçebe Oyunları; 2016-2018 yıllarında Kırgızistan’da, 2022 yılında Türkiye’de ve 2024 yılında ise Kazakistan’da düzenlendi.

Kazakistan'dan Hazar Denizi için önemli hamle Haber

Kazakistan'dan Hazar Denizi için önemli hamle

Kazakistan hükûmeti, ülkenin Hazar Denizi Bilimsel Araştırma Enstitüsü'nün geliştirilmesi için 564 bin dolarlık fon ayırdı. Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev'in Hazar Denizi sorunlarının kapsamlı bir şekilde incelenmesine ilişkin talimatlarının uygulanması çerçevesinde, hükûmet fonlarından Kazak Hazar Denizi Bilimsel Araştırma Enstitüsüne 305 milyon tenge (yaklaşık 564 bin dolar) tahsis edildi. İlgili karar, Kazakistan Başbakanı Oljas Bektenov tarafından imzalandı. Devlet rezervinden tahsis edilen fonlar, Hazar Denizi Bilimsel Araştırma Enstitüsünün gelecekteki gelişimi için kullanılacak. Kaynaklar, enstitünün hidrobiyoloji, hidrokimya ve hidrometeoroloji alanlarındaki laboratuvar çalışmalarının yanı sıra uydu izleme sistemleri aracılığıyla gerçekleştirilen araştırmaların zamanında ve verimli bir şekilde yürütülmesini sağlayacak. Ayrıca tahsis edilen fonlar, enstitünün karşı karşıya olduğu diğer görevlerin, özellikle Hazar Denizi’nin ekolojik durumu, balık ve fok popülasyonlarının korunması ile deniz seviyesindeki değişimlerin izlenmesi gibi kritik alanlarda yürütülen çalışmaları destekleyerek, enstitünün genel kapasitesini artıracak. Bu yılın temmuz ayında, Kazakistan Başbakanı Bektenov, Altay Cumhuriyeti'nde düzenlenen Birinci Uluslararası Çevre Konferansı'nda yaptığı konuşmada, Hazar Denizi'nin sığlaşması sorununu başlıca bölgesel zorluklardan biri olarak belirtmişti. TOKAYEV’İN EMRİYLE KURULMUŞTU Kazak Hazar Denizi Bilimsel Araştırma Enstitüsü, Hazar Denizi'nin ekolojik sorunlarını incelemek üzere Devlet Başkanı Kasım Cömert Tokayev'in emriyle kuruldu. Enstitünün faaliyet alanı, balık kaynaklarının değerlendirilmesi, bunların korunması için yöntem ve teknolojilerin geliştirilmesi, ihtiyofauna ve fokların kitlesel yok oluş nedenlerinin incelenmesi ve popülasyonlarının korunmasını kapsıyor. Ayrıca enstitünün, hidrolojik süreçlerin incelenmesi ve deniz seviyesinin izlenmesi, iklim değişikliğinin ve ekosistem üzerindeki etkisinin analizi, Kazakistan su alanı ve Hazar Denizi kıyılarındaki su kalitesi, biyoçeşitlilik ve diğer parametreler hakkında veri toplanması ve incelenmesi konularında uzmanlaştığı belirtiliyor. KAZAKİSTAN’IN 2 BİN 320 KİLOMETRELİK ŞERİDİ VAR Hazar Denizi, Kazakistan’ın sürdürülebilir kalkınmasında kritik öneme sahip benzersiz bir ekosistem olarak öne çıkıyor. Kazakistan kesiminin 2 bin 320 kilometrelik kıyı şeridi, Hazar’a kıyısı olan tüm ülkeler arasında en uzun kıyı hattını oluşturuyor.

logo
En son gelişmelerden anında haberdar olmak için 'İZİN VER' butonuna tıklayınız.