Seyitablayev, Kırım Tatar sürgününü anlatan ilk filmi çekecek

Bağımsız Devletler Topluluğu (BDT) ülkelerinde tanınan Kırım Tatar sinema yönetmeni Ahtem Seyitablayev, Stalin’in Kırım Tatar halkına karşı gerçekleştirdiği soykırımı anlatan “Kaytarma” (Dönüş) adlı televizyon filmini çekecek.

Seyitablayev, filmin, 8. Hava Ordusu kadrosunda Kırım’ı Nazilerden kurtaran ve aynı ordunun kadrosunda 9 Mayıs 1944’te Sivastopol’ü (Akyar) Nazilerden kurtaran 2 kez SSCB Kahramanı, avcı pilot Amethan Sultan’ın kaderi üzerinde kurulduğunu söyledi. Bir Kırım Tatar pilot Kırım’ın Nazilerden kurtarılmasına katılırken kısa süre sonra 18 Mayıs 1944 tarihinde saat 04.00’te Stalin’in emri ile Amethan Sultan’ın da mensubu olduğu Kırım Tatar halkı, hainlikle itham edilerek sürgün edilmeye başlanmıştı.

Yönetmen Ahtem Seyitablayev, zn.ua’ya yaptığı açıklamada “Bu film benim halkımın trajik sayfası hakkında olacak. Filmin temelinde, 8.Hava Ordusu kadrosunda Kırım’ı Nazilerden kurtaran ve bu ordu ile birlikte 9 Mayıs 1944’te Sivastopol’ü Alman Nazilerden kurtaran 2 kez SSCB Kahramanı, avcı pilot Amethan Sultan’ın kaderi yer alacak. Amethan Sultan’ın yer aldığı alay komutanı onun Alupka doğumlu olduğunu bildiği için Amethan Sultan’a kısa süreli bir tatil izni vermişti. 18 Mayısta 1944 tarihinde saat 4.00’te Nazilerle işbirliği yaptığı suçlamasıyla Stalin’in emri üzerine Kırım Tatar halkının sürgünü başlamıştı.”

“Kırım Tatarları, topyekun olarak bir günde hayvan vagonları ile bir günde sürgün edilmişti. Yolda halkın yüzde 40’ı öldü. Sovyet istatistik verilerine göre sürgünün gerçekleştirildiği anda yaşı 18’den büyük tüm Kırım Tatar erkekleri Kızıl Orduda askerlik yapıp vatanını koruyordu. Öte yandan onların anneleri, kız kardeşleri, kızları, babaları, nineleri ve dedeleri hayvan vagonlarına bindirilerek Orta Asya’ya, Ural Dağlarına sürgün ediliyordu. Film bunun hakkında olacak.” dedi.

Ahtem Seyitablayev, çekimlerin Temmuz ayında başlayacağını ve Eylülde biteceğin söyledi. Seyitablayev, filmin bütçesinin 2,5 milyon dolar olacağını kaydetti. Yönetmen, bu parayı ismi açıklamadığı zengin bir Kırım Tatar işadamının vereceğini söyledi. Bu para çekimlerde kullanılacak kostüm, silah, teknik araç, tren, araba, uçakların kullanımıyla tarihi olayların sahnelerinin hazırlanmasında kullanılacak. Çekimler Alupka, Bahçesaray bölgesi ve Sudak’ta yapılacak.

Seyitablayev, filmin adı ile ilgili olarak şunları söyledi: “Filmin adı “Kaytarma”. Kırım Tatarca’da “Dönüş” anlamına geliyor. Aynı zamanda bu kelime, en önemli Kırım Tatar halk dansının adıdır. Bu, kadın ve erkeğin çift şekilde yaptığı danstır. Bu oyunda kendi dönüşleri, rondoları var. Benim için bu ad, belli bir öykünün kısa öyküsünü yansıtıyor. Yan, sadece kötü şeyler değil, iyi şeyler de geri dönüyor.” dedi.

Seyitablayev, “Filmi, bütün dünyada çok sayıdaki Kırım Tatarı tarafından seyredilmesini hayal ediyorum.” dedi.

Osman Bayramaliyev

QHA