10 Aralık Dünya İnsan Hakları Günü

Birleşmiş Milletler Genel Kurulu tarafından 10 Aralık 1948 tarihinde, dünyada acı tecrübelere sahne olan insan haklarının ağır ihlallerine ve soykırım fiillerine dikkat çekmek için İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi kabul edildi. Bu tarihten itibaren 10 Aralık, Dünya İnsan Hakları Günü olarak kutlanmaya başladı.

Bugün, 10 Aralık Dünya İnsan Hakları Günü'nde, Ukrayna'da Rusya'nın işlediği savaş suçları nedeniyle halen büyük bir insanlık dramı yaşanıyor. Çin'in Doğu Türkistan'da milyonlarca Türk kökenli insana karşı asimilasyon ve soykırım faaliyetleri dünyanın gözü önünde halen devam ediyor. Gazze'de İsrail-Hamas çatışmalarının ortasında kalan siviller hiçbir koruma olmaksızın hayatını kaybediyor. Günümüzde, insan hakları ihlalleri uluslararası kamuoyunun gözleri önünde her geçen gün artıyor.

UKRAYNA’DA İNSAN HAKLARI İHLALLERİ ARTIYOR

Rusya’nın Ukrayna'ya yönelik 24 Şubat 2022 tarihinde başlattığı geniş çaplı işgal girişimi ve saldırılardan bu yana Rus işgal güçleri, Ukrayna’da sayısız savaş suçuna imza attı. Resmi raporlara yansıyan bilgilere göre Rus işgalciler, Ukrayna’da binlerce sivili katletti, işkence, tecavüz, toplu katliam gibi pek çok suç işledi.

BM, Ukrayna’da birçok kurbanın elleri bağlı halde ve kafasında kurşun yarası izleriyle bulunduğunu belirtti. Rus işgalcilerin savaş suçları her gün gün yüzüne çıkarken Rusya savaş suçlarının soruşturulmasına yanaşmıyor. Dünyada pek çok ülke, Rusya’nın savaş suçlarının soruşturulması için özel mahkemelerin kurulmasını talep ediyor.

RUS İŞGALİ ALTINDAKİ KIRIM’DA İNSAN HAKLARI DURUMU

İşgalci Rus askerlerinin Kırım’daki baskı ve zulümleri ise Mart 2014’ten bu yana devam ediyor. Bu baskıdan en çok etkilenen topluluk, Kırım’ın yerli halkı Kırım Tatarları oldu. İşgalin hemen ardından Rusya, Kırım Tatarlarının siyasi ve toplum önderlerinin Kırım’a girişini yasakladı.

Kırım Tatar halkının milli lideri Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu, Kırım Tatar Milli Meclisi (KTMM) Başkanı Refat Çubarov, KTMM Başkan Yardımcıları; İlmi Ümerov, Ahtem Çiygöz ve Nariman Celal hakkında düzmece davalar açıldı. Nariman Celal, halen Rus esaretinde ve mücadelesine devam ediyor.

Kırım’da faaliyet gösteren neredeyse tüm bağımsız medya organları yasaklandı. Kırım Haber Ajansı ve Kırım Tatar televizyon kanalı ATR, bu baskıdan nasibini aldı. Rusya, Nisan 2016’da Kırım Tatar halkının temsil organı Kırım Tatar Milli Meclisinin faaliyetini yasaklama kararı aldı. Rus işgalci yönetimine karşı çıkan Kırım Tatarları ve Ukrainlere baskı uygulamak amacıyla açılan düzmece davalar çerçevesinde toplamda 140’tan fazla Ukrayna vatandaşı Rusya tarafından siyasi güdümlü davalar çerçevesinde yasa dışı olarak alıkonuluyor. Siyasi tutsaklara destek veren avukatlar da baskı altında. Kırım Tatar avukatlar Emil Kurbedinov ve Edem Semedlayev haklarında açılan idari davalar çerçevesinde hapis cezası aldı.

Rusya, Kırım’ı işgal ettikten sonra yarımadada toplamda 44 kişi kaçırıldı. Aralarından 6’sı ölü bulundu ve 15’inden halen hiçbir haber alınamadı. Bunlar arasında Dünya Kırım Tatar Kongresi Yönetim Kurulu üyesi Ervin İbragimov da yer alıyor. Kırım’da 2014’ten önce Kırım Tatarca eğitim veren milli okul sayısı 15 iken işgalden sonra bu okulların milli okul statüsünü kaldırıldı.

Kırım Tatar mimarisinin dünyadaki eşsiz örneği Hansaray, restorasyon bahanesiyle işgalci Rusya tarafından acımasız biçimde talan ediliyor. UNESCO bunu durdurmak için çabala da hiçbir sonuç alamadı. İşgalci Rusya’nın Kırım’a verdiği en büyük zararlardan birisi, demografik yapıdaki değişim. Kremlin yönetimi, son 7 yıl içinde yarımadaya, 600 binden bir buçuk milyona kadar Rus vatandaşı yerleştirdi. Bu süre içinde Kırım’ı en az 50 bin Ukrayna vatandaşı terk etmek zorunda kaldı.