Celal: Kırım'ın yeni Toprak Kanunu, toprak hakkını sınırlandırıyor

Kırım Tatar Milli Meclis Başkanı Yardımcısı Nariman Celal, 24 Aralık 2014 tarihinde Kırım Parlamentosu tarafından ikinci okumada kabul edilen “Devlet veya Belediye’ye Ait Arsaların Verilmesi ve Diğer Toprak Meseleleri” kanununun, Kırım tarihinde ilk defa Kırım sakinlerinin ev inşaatı için arsa alımı konusuna ciddi sınırlamalar getirdiğini belirtti.

Celal, ATR televizyon kanalında bir programa katıldığı sırada, söz konusu kanunda ücretsiz arsa almaya hakkı olan vatandaşlar listesine, siyasi baskılara uğrayan veya onlardan zarar gören ve rehablilte olması gereken kişilerin de dahil olduğunu anlattı. 

Fakat bu kişilerin belli koşullara uyması gerektiğini kaydeden Celal, koşulları şöyle sıraladı:

-    ‘yerleşik olma şartı’, yani kişi, ilgili belediye veya diğer yerel yönetim organa bağlı bölge sınırları içinde en az 5 yıl ikamet etmiş olmalı

-    İlgili kişi veya onun yakınları, ev inşaatını gerçekleştirebileceği diğer arsaya sahip olmamalı

-    İlgili arsa ve binaların daha önce kamulaştırmaya uğramış olmamalı.

Ayrıca yerel yönetimler, izinsiz inşa edilen binanın yaşamaya elverişli olduğuna ve başka birisinin bu bina üzerinde hak iddia etmediğine dair belge vermeli.

Nariman Celal, bahsedilen ilave sınırlamaların, toprak protesto alanlarının birçok katılımcısını arsa alamayacak duruma getirdiğini kaydetti.

Uzun zamandır söz konusu olan toprak probleminin, Kırım Özerk Cumhuriyeti Başbakanlığına Vasiliy Cartı’nın atanmasından sonra başlandığı, o zaman toprak sayımını yapacak komisyon oluşturulduğu, büyük veritabanının hazırlandığı ve problemlerin çözüm mekanizmalarının geliştirildiği kaydedildi. 

Kırım yönetiminin, KTMM ile yaptığı resmi olmayan anlaşmaya göre, bazı toprak protesto alanları yasal hale getirilecekti, bazıları ise boşaltılıp katılımcılara başka yerlerde arsa verilecekti. Fakat Vasiliy Cartı’nın vefatından sonra tüm bu çalışmalar sona erdi.

Kırım’daki kaymakamlıklar, arsa ihtiyacı olan kişilerin ve toprak protesto katılımcılarının listelerinin ellerinde olmadığını ileri sürdü. 

Kırım hükümeti ise, “Devlet veya Belediye’ye Ait Arsaların Verilmesi ve Diğer Toprak Meseleleri” kanununa dayanarak bir yıl içinde toprak protesto alanları problemini çözmeyi vadediyor.

Kırım Başkanı Sergey Aksyonov, 1 Şubat’tan itibaren Belediye organlarının, toprak almak isteyen kişilerin başvurularını toplayıp sistematik hale getirmesi gerektiğini, 1 Nisan’dan itibaren ise arsaların verilmeye başlayacağını bildirdi. Aksyonov ayrıca, 1 Ocak 2016 tarihinden itibaren izinsiz inşaatı yasal hale getirme dilekçesinin olmaması veya inşaat izninin alınmaması durumunda inşa edilen binaların yıkılacağını belirtti.

Celal, toprak ayırma düzeni ve büyük ihtimalle ileride daha değişikliğe uğrayacak kanunu hayata geçirme mekanizması henüz yokken Kırım yönetiminin, ‘biz yıkacağız, biz inşa edeceğiz, burada toprak vereceğiz’ gibi açıklamalarından kaçınması gerektiğini kaydetti.

Dokuz seneden fazla zamanın geçtiğini ve bu süre içinde çok şeyin olup bittiğini anlatan Celal, Kırım yönetiminin herşeyi kendi kafasına göre yapmasının yanlış olduğunu ifade etti. Nariman Celal, Kırım yönetiminin, toprak protesto alanları problemini genel toprak probleminden ayrı tutup onu protesto alanları katılımcıları ile birlikte çözmesi gerektiğini belirtti.

Celal, “Ukrayna’da olan problem şimdi de söz konusu. Merkezde meseleyi anlayıp nasıl hareket etmek gerek olduğuna dair talimatlar veriyorlar. Fakat yerel yönetimler, maddi çıkarları nedeniyle bu problemi kendi kafasına göre çözmeye çalışıyor” dedi.

Günümüzde bu problemin çözümü sırasında yönetimin, sorunun geçmişini unutmaması gerektiğini kaydeden Celal, “Toprak protesto alanları olmasaydı, sıcak ve soğukta duran kişiler olmasaydı bugün bu problem olmazdı” dedi. Toprak protesto alanlarının katılımcılarının sadece Kırım Tatarlarının olmadığını söyleyen Celal, bu yolu Kırım Tatarlarının başladığını, fakat günümüzde bu problemin, ev inşaatı için arsa verilişi ile ilgili genel sorunu ortaya çıkardığını belirtti.