Danimarka ve Fransa’dan ‘1915 olayları’ kararı

Fransa Anayasa Mahkemesi, 1915 olaylarına ilişkin Ermeni iddialarını da kapsayabilecek şekilde "bazı suçların reddinin suç sayılmasına" ilişkin yasanın ilgili hükmünü iptal ederken, Danimarka Parlamentosu Folketing'de de, 1915 olayları ile ilgili Türkiye'yi "soykırımla" suçlayan metin gündemden düştü.

Fransa Anayasa Mahkemesi'nin kararında, geçen yıl sonunda yasalaşan tasarının "zaten var olan nefrete teşvikle ilgili yasaların yanında gerekli olmadığı" vurgulandı.

Kararda, "Bu yasa, işlendiği zaman suç teşkil etmeyen olaylar hakkında yorumda bulunmayı cezalandırma yolu açıyor. Aynı zamanda yasa normalde tarihi tartışmalarla kararlaştırılması gereken olay ve ifadelerin yasallığı konusunda belirsizliğe neden oluyor. Dolayısıyla bu yasa, ifade özgürlüğüne gereksiz ve orantısız bir saldırıdır." denildi.

Yasanın Ulusal Meclis ve Senato'dan geçmesi, Türkiye'nin ve Fransa'daki Türk toplumunun tepkilerine neden olmuş, ilgili madde daha sonra bir anayasa hukukçusu ve Türk derneklerinin başvurusuyla nihai karar merci olan Anayasa Mahkemesi'ne götürülmüştü.

Bu yasaya göre bir kişiye 1 yıl hapis ve 40 bin avro para cezası verilebilecekti.

Danimarka’da ise Parlamentonda dün (26 Ocak) sabah yapılan oturumda ikinci gündem maddesi olarak, Türkiye'yi eleştiren iki metin milletvekillerinin oylamasına sunuldu. 179 sandalyeli Danimarka Parlamentosu'nda 109 milletvekilin katıldığı oylamada, hükümeti oluşturan partiler Liberal Parti Venstre, Muhafazakar Halk Partisi ve Liberal İttifak ile birlikte Sosyal Demokrat Parti, Sosyalist Liberal Parti ve Danimarka Halk Partisinin de desteklediği metin üzerinde çoğunluğun sağlanmasının ardından Birlik Listesi ve Alternatif Parti'nin önerdiği metin gündemden düşmüş oldu.  Hükümetin de desteklediği, 89 kabul, 9 red ve 11 çekimser oy alan metinde 1915 olayları trajik ve üzücü olarak tanımlanırken, 1915 olayları ile ilgili Ermeni iddiaları konusunda Türkiye'yi "soykırım" ile suçlayan metin ise gündemden düştü. Oylamaya sunulan her iki metinde de tarafların tarihi belgeleri tarihçilere açması ve sorunun diyalog yoluyla çözülmesi önerisi yer aldı.