"Kırım kararına karşı çıkanlar aslında…"

Sivil Toplum Araştırmaları Merkezi Müdürü Vitaliy Kulik, ülkelerin çoğunun BM Üçüncü Komitesi’nde kabul edilen karara, Ukrayna’nın toprak bütünlüğüne karşı oldukları için değil de benzer bir mekanizmanın kendi devletlerine karşı uygulanabileceğinden korktukları için karşı çıktıkları fikrini dile getirdi.

Kiev Gorşenin Enstitüsü’nde yapılan yuvarlak masa toplantısında konuşan Kulik, “Üçüncü komite insan haklarına yönelik ve orada kabul edilen kararlar ülke kararları. Mesela Hindistan gibi demokratik ülkenin bile Keşmir ve Assam’da kendi sorunları var, etnik azınlıklarla ilgili sorunları ve soykırım, sürgün davaları var. Burada Tibet’le ilgili sorunları olan Çin’in de tutumu anlaşılır. Bu, Çin ve Hindistan’ın Ukrayna’nın toprak bütünlüğüne karşı oldukları anlamına gelmiyor. Bu, onların benzer bir mekanizmanın kendi devletlerine karşı kullanılabileceğinden korkmaları anlamına geliyor. Aynı şey Belarus’un kararı baltalama teşebbüsü için de geçerli. Belaruslı Dışişleri Bakanı bu yönde açıklama yaptı; mesele kararın sunumu ve formatında” dedi.

Kulik, Ukrayna’nın, karara karşı oy kullanan BDT ülkelerinin aralık ayında nihai karar alımı sırasında en azından çekimser oy kullanmaları için bu ülkelerle bağlantılar kurması gerektiğini ifade ederek, “Kazakistan, Özbekistan, Kırgızistan, Belarus ve Ermenistan gibi ülkelerin bu karara ilişkin tutumu, bu ülkelerdeki diplomasimiz ve bilgilendirme kampanyalarımızla ilgili bir meseledir. Bu ülkeler karar için oy vermiyorlarsa en azından çekimser kalmalılar. Bizim ikili temaslarda görevimiz, Kırgızistan cumhurbaşkanıyla doğrudan temas kurmak lazım. Onların çekimser kalması bulundukları şartlarda toprak bütünlüğüne destekleri anlamına gelecektir” şeklinde konuştu.

Öte yandan Kırım karar tasarısının, BM belgelerinde ileride kullanılacak terminoloji açısından önem arzettiğini kaydeden hukukçu Anton Korineviç de, “Bu karar tasarısı şu açıdan önemli; bu belgede kullanılan tüm terminoloji BM’nin diğer evrakında da yer alacaktır. Yani işgal altındaki Kırım’a ilişkin bir belge teşkilatın tamamında kullanılacaktır.” dedi.

Bilindiği gibi Birleşmiş Milletler Üçüncü Komitesi'nde (İnsan Hakları Komitesi), 15 Kasım tarihinde Kırım Özerk Cumhuriyeti ve Sivastopol şehrinde (Ukrayna) insan hakları durumuna ilişkin karar kabul edildi. Karar için aralarında Türkiye, ABD, İngiltere, Polonya, Romanya, Moldova’nın da dahil olduğu 73 ülke “evet” oyu kullanırken, 23 ülke karşı çıktı, 76 heyet de çekimser kaldı. Karara karşı çıkan ülkeler arasında Rusya ve Belarus da yer aldı.

Kararda Rusya işgalci ülke olarak, Kırım, işgal edilen bölge olarak belirtildi. BM, söz konusu Kırım kararını kabul ederek, insan haklarının ihlal edilmesini, Rus işgalci yönetim tarafından Kırım Tatarları, Ukrainler ve diğer etnik ve dini grup mensubu olan geçici işgal altındaki Kırım sakinlerine yönelik ayrımcı tedbir ve uygulamaları kınamış oldu.

Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nda Kırım kararı için yapılan oylama ile ilgili yorum yapan Kırım Tatar Milli Meclisi Başkanı Refat Çubarov, eski SSCB ülkeleri Ermenistan, Belarus, Kazakistan ve Özbekistan’nın Rusya korkusunu bir türlü yenemediğini ifade etti.

Ukrayna Cumhurbaşkanı Petro Poroşenko, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nun Kırım’da insan hakları durumuna ilişkin kararı kabul etmesini “gerçek bir adalet zaferi” olarak adlandırdı ve kararı destekleyen ülkelere teşekkürlerini bildirdi.