AB-Belçika krizi: Dondurulmuş Rus varlıkları için “140 milyar avro” çıkmazı
Rusya'daki varlık anlaşmazlığı, Avrupa Birliği (AB) Komisyonu ve Belçika arasında kriz toplantısını tetikledi. Politico'nun 4 Kasım 2025 tarihli haberine göre; Komisyon ve Belçika hükûmetinin üst düzey yetkilileri, Ukrayna'ya verilecek 140 milyar avroluk tazminat kredisinin finansmanı için dondurulmuş Rus devlet varlıklarının kullanılması konusunda yaşanan siyasi çıkmazı aşmak amacıyla 7 Kasım 2025 tarihinde bir araya gelecekler.
Cuma günkü kritik toplantı, maliye bakan yardımcılarının 4 Kasım günü tazminat kredisi müzakerelerinde ilerleme kaydedememesinin ardından geldi. Komisyon, zamanın daraldığı konusunda uyardı.
AB Komisyonunun Ekonomiden Sorumlu Üyesi Valdis Dombrovskis, Bulgaristan'ın başkenti Sofya'da gazetecilere verdiği demeçte, "Gecikmeler ne kadar uzarsa, işler o kadar zorlaşacak. Bu durum, bazı olası köprü çözümleri konusunda soru işaretleri doğurabilir." dedi.
Belçika, Komisyonun yaptırım uygulanan Rus fonlarını Ukrayna'ya kalıcı olarak el koymadan desteklemenin bir yolu olarak ortaya attığı planı onaylamakta isteksiz davranıyor, çünkü söz konusu fonlar Brüksel merkezli finans şirketi Euroclear'ın elinde bulunuyor.
BELÇİKA ENDİŞELİ
Belçika Başbakanı Bart De Wever, Kremlin rejiminin avukatlarından oluşan bir ordunun girişim nedeniyle dava açması hâlinde, hükûmetinin Moskova'ya olan milyarlarca doları geri ödemek zorunda kalacağından endişe ediyor.
Ekim ayında AB liderleriyle yapılan bir toplantıda De Wever, AB liderlerinden ülkesini girişimden kaynaklanabilecek mali ve hukuki risklerden korumaları için daha güçlü güvenceler talep etti.
PLAN NEDİR?
Belçika, öncelikle Macaristan'ın veya başka bir ülkenin yaptırımlar üzerindeki veto tehdidini ortadan kaldırmak istiyor.
AB, her altı ayda bir Rusya'ya yönelik yaptırımlarını oy birliğiyle yeniden onaylamalı; bu da Macaristan veya Slovakya gibi Kremlin rejimi dostu herhangi bir ülkenin Rus varlıklarını dondurmasını kaldırabileceği ve Euroclear'ı yaptırım uygulanan tüm parayı Kremlin'e geri göndermeye zorlayabileceği anlamına geliyor.
Komisyon, Belçika'nın bu konuda ihtiyaç duyduğu uzun vadeli güvenceyi elde etmesini sağlamak için vetoyu geçersiz kılmak için çalışıyor.
BELÇİKA NE İSTİYOR?
İkinci olarak, Belçika diğer AB ülkelerinin de riski paylaşmasını istiyor. Komisyon, Ukrayna'nın 140 milyar avroluk krediyi ancak Rusya savaşı durdurup tazminat ödediğinde geri ödemeye başlayabileceğini defalarca belirtti. Ancak Belçikalı yetkiliker, Rusya savaşı bitirip varlıklarını geri talep ederse veya Kremlin'in avukatları bir mahkemeyi Moskova'ya geri ödeme yapılması gerektiğine ikna ederse, AB başkentlerinin krediye karşı mali garantiler sağlamasını istiyor.
Tüm AB ülkeleri ulusal garantiler sağlasa bile, Belçika bu tür ödemelerin anında yapılacağından emin olmak istiyor. Komisyon, anında nakit sağlamakta zorlanan herhangi bir ülkeye borç verebileceğini öne sürdü. Öte yandan bu yaklaşım, ülkenin borç yükünü artıracak.
Son olarak Belçika, Komisyonu krediyi garanti altına almak için ulusal hükûmetlere güvenmek yerine AB'nin mevcut yedi yıllık bütçesini kullanmayı düşünmeye çağırıyor.
Komisyon, teorik olarak, AB bütçesinde ayrılan nakit tamponunun bir kısmını, yani "baş mesafesi"ni kullanarak bunu yapabilir. Bu fikir, 2028'de yeni bütçe açıklandığında geçerliliğini yitirmeyecek. Öte yandan mevcut nakit havuzu için yeterli baş mesafesi olup olmadığı belirsiz.