Çerkes-Fed, 18 Mayıs 1944 Kırım Tatar Sürgünü şehitlerini andı
Çerkes Dernekleri Federasyonu (Çerkes-Fed) tarafından, Kırım Tatar Sürgünü ve Soykırımı'nın 81. yıl dönümüne ilişkin, Kırım Tatar halkının acısını paylaşan bir mesaj kaleme alındı.
Çerkes-Fed resmî internet sayfasından "Kırım Tatar Halkının Acısını Paylaşıyoruz" başlığıyla paylaşılan mesajda şu ifadelere yer verildi:
"81 yıl önce, sadece birkaç gün içinde 200 binden fazla Kırım Tatarı, Kırım’dan Orta Asya ve Sibirya’ya, evlerinden binlerce kilometre uzağa sürgün edildi.
Sürgün, diktatör Josef Stalin’in kişisel emriyle önceden planlanmış ve gerçekleştirilmişti; bu sırada yarımada Almanların eline geçmişti. Kırım’da Herson Burnu’nu tutan son Alman birlikleri 12 Mayıs 1944’te teslim oldu. Beş gün içinde İçişleri Halk Komiserliğinin (NKVD) 32 bin ajanı Kırım Tatarlarının evlerini ziyaret etmeye başladı. İdam tehdidi altında insanlar, aileleriyle birlikte evlerinden çıkarılıp yük vagonlarına bindiriliyordu. Nisan-Temmuz ayları arasında 225 bin 9 kişi SSCB’nin ücra bölgelerine sürgün edildi. Bunlardan yaklaşık 200 bini Kırım Tatarı, geri kalanı ise diğer etnik grupların temsilcileriydi: Yunanlılar, Bulgarlar, Ermeniler ve diğerleri... Çeşitli kaynaklara göre, bu korkunç yolculuk ve sürgündeki insanlık dışı yaşam koşulları nedeniyle Kırım Tatarlarının yaklaşık yüzde 46’sı hayatını kaybetti.
18 Mayıs 1944 Sürgünü'nün 81. yılında vatanlarından sürgün edilerek soykırıma uğratılan Kırım Tatarlarının acısını paylaşıyor; aynı zalimin zulmüne uğramış bir halk olarak vatan cüda bir şekilde hayatını kaybeden şehitlere Allah’tan rahmet; hala vatan mücadelesi veren Kırımlı vatanseverlere de muvaffakiyetler diliyoruz."
18 MAYIS 1944 KIRIM TATAR SÜRGÜNÜ VE SOYKIRIMI
81 yıldır dinmeyen, azalmayan ve adalet bekleyen acı: 18 Mayıs 1944 Kırım Tatar Sürgünü ve Soykırımı pic.twitter.com/3M7ndq29Vy
— QHA - Kırım Haber Ajansı (@qha_kirimhaber) May 17, 2025
18 Mayıs 1944 günü bir şafak vaktinde, milletler hapishanesi Sovyetler Birliği’nin diktatörü Josef Stalin’in emriyle Kırım Tatar halkı öz vatanlarından koparıldı.
Sovyet yönetimi, sürgünden sonra Kırım’da, Kırım Tatarlarının varlığına işaret eden her şeyi ortadan kaldırmaya başladı. Adeta bir kültürel soykırım dalgası başladı. Köy, kasaba, ilçe ve şehirler başta olmak üzere yarımadadaki binden fazla yerleşim yerinin Kırım Tatarca olan adları değiştirildi.
Sovyet yönetimi, Vatan Kırım’ın demografik yapısını değiştirmeyi amaçladı. Ancak Kırım Tatarları, bağrından koparıldıkları o aziz vatanı, Kırım’ı hiçbir zaman unutmadı. Sürgünlük yollarında, sürgün edildikleri yerlerde vatana dönmek için çaba gösterdi. Nihayet, yıl 1989’u gösterdiğinde Kırım Tatarları, yavaş yavaş ata topraklarına dönmeye başladı. O tarihten itibaren Kırım Tatarları yaşadıkları yokluklara rağmen vatanda kalma mücadelesini sürdürdü.
Kırım Tatarları, 1989’un sonuna kadar sürgün yerlerinde zorla tutuldu. O döneme değin gerçekleşen vatan Kırım’a geri dönme teşebbüsleri, hapisle ve yeni sürgünle cezalandırılıyordu. Sovyetler Birliği’nin dağılmasıyla birlikte Kırım Tatarları vatana dönmeye başladı. Ancak yaklaşık 150 bin Kırım Tatarı maddi yetersizlik ve yasal engeller nedeniyle Türkistan bölgesinde kaldı.
2015 yılında Ukrayna Parlamentosu, Kırım Tatar Sürgünü’nü soykırım olarak kabul etti ve 18 Mayıs tarihini “Kırım Tatar Soykırım Kurbanlarını Anma Günü” olarak ilan etti.
2019 yılında Letonya ve Litvanya meclisleri, 2022’de Kanada parlamentosunun alt kanadı olan Avam Kamarası, 2024'ün temmuz ayında Polonya Parlamentosunun alt kanadı olan Sejm, 2024'ün ekim ayında Estonya Parlamentosu (Riigikogu) ve 2024'ün aralık ayında Çekya Parlamentosunun üst kanadı olan Senato, 18 Mayıs 1944 Kırım Tatar Sürgünü'nü soykırım olarak tanıdı.
