Kırım Tatarlarının bereket bayramı: Derviza
Kırım Tatarları ve birçok Türk halkı için önemli bir bereket bayramı olan ve her yıl sonbahar ekinoksu sonrasında kutlanan, "Hasat Bayramı" olarak da bilinen Derviza Bayramı, tarımsal faaliyetlerin sona ermesini ve soğuk havaların yaklaşmasını simgelemekte.
Geçmişte, Türk toplulukları tarafından coşkuyla kutlanan Derviza’nın öncesinde, kadınlar evlerini ve bahçelerini temizleyerek bayrama hazırlanırlardı. Derviza, sabah dualarla başlar ve genellikle adak kesilirdi. Elek yuvarlanarak mahsulün kalitesi belirlenir; eleğin ters düşmesi iyi bir mahsul olacağına, düz düşmesi ise kötü bir mahsul olacağına işaret ederdi.
Yine Derviza kutlamalarında, geleneksel güreş ve at yarışları gibi çeşitli etkinlikler düzenlenirdi. Toplanma alanlarında yapılan panayırlarda, yerel halk bir araya gelir, birlikte eğlenir ve yarışmalara katılırdı. Kutlamaların en önemli unsurlarından biri olan danslar, topluluğun birliğini simgelerdi.
Derviza Bayramı aynı zamanda düğün sezonunun başlangıcını da simgelemekteydi. Ancak, günümüzde Hıdırellez kutlamalarının yaygınlığı, Derviza geleneklerini giderek azaltmış ve bu bayram unutulmaya yüz tutmuştur.
Kırım Tatarları özelinde ise Derviza, tarihte kültürel kimliğin ve toplumsal dayanışmanın önemli bir parçası olmuştur.
Kırım'da 1920'de kutlanan Derviza Bayramı