Kırım Tatarları olmadan Kırım eksik kalır: Uzmanlardan tarihî vurgular
Ukraynalı uzmanlara göre Kırım’ın yalnızca Ukrayna toprağı olarak değil, Kırım Tatar halkının tarihi vatanı olarak tanınması, ülkenin hem manevi bütünlüğü hem de çok kültürlü geleceği açısından kritik bir öneme sahip. Farklı halkların, kültürlerin ve inançların barış içinde bir arada yaşamasının Ukrayna’yı güçlendirdiğini vurgulayan uzmanlar, Kırım Tatarlarının varlığının yok sayıldığı bir Kırım’ın hem stratejik hem de toplumsal anlamda eksik kalacağına dikkat çekti.
Kırım Haber Ajansının (QHA), “Kırım’ın sadece Ukrayna’nın bir parçası olarak değil, aynı zamanda Kırım Tatarlarının tarihi vatanı olarak tanınması neden önemlidir?” sorusuna yanıt veren beş uzman, Kırım Tatar halkının statüsünün ve haklarının Ukrayna’nın geleceği açısından büyük önem taşıdığını vurguladı.
Dekolonizasyon Sivil Toplum Örgütü Başkanı Valeriy Pekar, Kırım’ı vatan olarak gören insanlar olmadan yarımadanın yeniden ayağa kalkamayacağını belirterek, “Kırım Tatarları olmadan Kırım, hiçbir anlam ifade etmeyen bir sömürge toprağıdır. Bu topraklarda, Kırım Tatarları bir halk olarak oluştu, gelişti; onların Kırım’dan başka vatanı yok. Bu yüzden, Kırım Tatar halkının kendi anavatanına dönme hakkının tanınması çok önemlidir. Bu hak yalnızca zafer kazanıldıktan sonra değil, daha öncesinde tanınmalıdır.” dedi.
“SADECE UKRAYNA TOPRAK BÜTÜNLÜĞÜ DEĞİL KIRIM TATAR HALKININ GELECEĞİNİ SÖZ KONUSU”
Kırım Tatarlarının Ukrayna’nın yerli halkı olduğunu hatırlatan Ukrayna Milletvekili Mıkola Knyajıtskıy, “Eğer özgürlüğümüzü savunmak istiyorsak -ki bugün, Kırım Tatarları da dahil farklı kökenlerden gelen Ukraynalılar, Ukrayna halkının özgürlüğü için savaşıyorlar- bu yüzden, Kırım Tatarları da dahil, yanyana yaşadığımız halkların özgürlüğünü da savunmalıyız.” şeklinde konuştu.
Kırım Tatarlarının Kırım dışında başka bir vatanlarının olmadığını vurgulayan milletvekili, “Kırım hakkında konuşurken Kırım Tatar faktörünü dile getirmek bizim görevimiz. Kırım’ın geri alınması sadece Ukrayna’nın toprak bütünlüğü için değil, Kırım Tatar halkının geleceğini korumak açısından da önemlidir” ifadelerini kullandı.
“KIRIM TATARLARI SADECE TEMEL HAKLARINI GERİ İSTİYOR”
Sınır Enstitüsü Başkanı Yevgen Glıbovıtskıy, Ukrayna’da Kırım Tatarlarına dair algının Sovyet propagandasıyla çarpıtıldığını belirterek, “Oysa onlar sadece temel halkarını geri istiyorlar.” dedi. Ayrıca uzman 2014 öncesinde de Kırım Tatarlarının baskı, adaletsizlik ve tehditlerle karşı karşıya kaldığına dikkat çekerek, “Kırım Tatarlarının, istedikleri gibi yaşama konusunda mutlak hakları vardır. Baskı deneyimi yaşamış bir halk olarak, haklarımızın başkasının zararına gerçekleşmediği, mutluluğun başkasının acısı pahasına olmadığı bir sistem inşa etme yoluna gitmeliyiz.” değerlendirmesini yaptı.
“KIRIM VE KIRIM TATARLARI BİRBİRİNE AYRILMAZ BİÇİMDE BAĞLIDIR”
Ukrayna Bağımsız Siyasi Araştırmalar Merkezi Yönetim Kurulu Başkanı Yuliya Tışçenko, Kırım’ın Kırım Tatar halkının devletleştiği, millet olarak şekillendiği toprak olduğunu söyleyerek, “Kırım ve Kırım Tatarları tarihsel, toplumsal ve ekonomik olarak ayrılmaz biçimde bağlıdır. Bu bağ, Kırım Tatar kimliğinin temel yapı taşlarından biridir.” dedi. Ayrıca uzman Kırım Tatarlarının, Ukrayna’nın siyasi ulusunun önemli bir parçası olduğunu vurguladı.
Sosyal psikolog, araştırmacı Olha Duhniç ise çok kültürlülüğün Ukrayna’nın gücü olduğunun altını çizerek, “Kırım Tatarlarının Ukrayna’nın yerli halkı olarak tanınması, farklı kültürlere saygı gösteren, barış içinde yaşayan bir ülke olduğumuzu kanıtlar. Bugün Avrupa’da yükselen popülizm ve hoşgörüsüzlük karşısında, Ukrayna’nın çok kültürlü yapısı çok kıymetli bir örnektir. Bu yüzden bu konu, öncelikle biz Ukraynalılar için önemlidir.” dedi.
