Ktmm Haberleri - Son Dakika Ktmm Haber Güncel Gelişmeler

Rusya’nın Interpol üzerinden hedef aldığı Kırım Tatarı İlnur Şagayev tüm suçlamalardan aklandı

İnterpol’ü (Uluslararası Kriminal Polis Teşkilatı) kendi çıkarları için kullanan işgalci Rusya’nın çıkardığı uluslararası arama emri çerçevesinde, 20 Mayıs 2025’te Ukrayna vatandaşı bir Kırım Tatarı İlnur Şagayev Fransız yetkililer tarafından gözaltına alındı. 33 yaşındaki Kırım Tatarı, uzun süren hukuki süreçlerin ardından Fransa Yüksek Temyiz Mahkemesinin kararıyla beraat etti ve serbest bırakıldı. Şagayev, ailesiyle birlikte 2022’den önce Kırım’dan ayrılmış ve İrlanda’da geçici koruma statüsü almıştı. Ancak 20 Mayıs’ta, Fransa’dan Birleşik Krallık’a giden feribota binmeden önce Fransız polisi tarafından gözaltına alındı. Gözaltı, Rusya’nın talebi üzerine İnterpol tarafından çıkarılan uluslararası yakalama emri doğrultusunda gerçekleştirildi. Sosyal medya üzerinden açıklama yapan Kırım Tatar Milli Meclisi (KTMM) Başkanı Refat Çubarov, Fransa Yüksek Temyiz Mahkemesinin kararıyla beraat eden Şagayev’in 22 Ekim’de cezaevinden çıkarılarak bir sınır dışı merkezine sevk edildiğini, ardından 7 Kasım’da İrlanda’ya geri dönerek eşi ve üç küçük çocuğuna kavuştuğunu bildirdi. Şagayev’in tutuklanma nedeninin Rusya’nın Interpol’e gönderdiği, sözde “terörizm” suçlamasını içeren standart taleplerden biri olduğunu belirten Çubarov, “Rus tarafının İlnur Şagayev'e karşı sunduğu tüm ‘deliller’ yalnızca geçici olarak işgal altında bulunan Kırım'da alıkonulan insanlardan işkence altında alınan ifadelere dayanıyordu.” dedi. Süreç boyunca KTMM’nin hem Fransız makamlarıyla, hem de Ukrayna Dışişleri Bakanlığıyla temasta olduğunu belirten Çubarov, yargı süreci sonunda Fransa adalet sisteminin Şagayev’i tamamen akladığını vurgulayarak şunları kaydetti: Yargılama, İlnur Şagayev'in tamamen beraatiyle sonuçlandı. Ayrıca, Fransız Yüksek Temyiz Mahkemesi, Fransız kolluk kuvvetlerinin İlnur Şagayev'e karşı eylemlerinin belirli ancak önemli yönlerden ulusal mevzuatın mevcut normlarını ihlal ettiğini kabul etti. Çubarov ayrıca dava süreci boyunca yardımcı olan herkese teşekkür etti. RUSYA INTERPOL’Ü KENDİ ÇIKARLARI İÇİN KULLANIYOR KTMM daha önce yaptığı açıklamada, söz konusu olayı Rusya’nın İnterpol üzerinden siyasi baskı uygulama ve uluslararası mekanizmaları kötüye kullanma çabalarının bir başka örneği olarak değerlendirmişti. 2022 yılında İnterpol’ün, Rusya'nın sistematik suistimallerine karşı daha sıkı denetim ve izleme mekanizmaları getirdiğini, Moskova’dan gelen taleplerin doğrudan üye ülkelere iletilmesini yasaklandığını, bu taleplere öncelikle İnterpol Genel Sekreterliği tarafından incelenme zorunluluğunun getirildiğini hatırlatan KTMM açıklamada, “Ancak elbette, Rusya'nın Ukrayna'ya karşı başlattığı savaş ve uluslararası kurumlara karşı sergilediği açık saldırganlık ve saygısızlık bağlamında Interpol üyeliğini sürdürmesinin ne kadar meşru olduğu sorusu hâlâ gündemdeki yerini koruyor.” şeklinde vurgulamıştı.

Kıyiv’de Atatürk’ü anma töreni: Türk ve Kırım Tatar temsilciler bir arada

Türk Millî Kurtuluş Savaşı'nın önderi, Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu ve ilk Cumhurbaşkanı Gazi Mustafa Kemal Atatürk ebediyete irtihalinin 87. yıl dönümünde Türkiye Cumhuriyeti’nin Kıyiv Büyükelçiliğinde düzenlenen törenle anıldı. Törene Kırım Tatar Millî Meclisi (KTMM) Başkanı Refat Çubarov da katıldı. KTMM’den yapılan açıklamada, Kıyiv Büyükelçiliğinde düzenlenen törene Türkiye’nin Kıyiv Büyükelçisi Mustafa Levent Bilgen, Azerbaycan Büyükelçisi Seymur Mardaliyev, Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı (TİKA) Ukrayna Koordinatörü Yahya Kemal Tunca, KTMM Başkanı Refat Çubarov, KTMM Üyesi Rıza Şevkiev, büyükelçilik çalışanları ve Türk diasporası temsilcileri katıldı. Tören, Türkiye Cumhuriyeti İstiklal Marşı’nın okunması ve saygı duruşuyla başladı. Büyükelçi Mustafa Levent Bilgen konuşmasında, Mustafa Kemal Atatürk’ün reformlarının ve devlet kuruculuğunun, modern Türkiye’nin temellerini oluşturduğunu vurguladı. KTMM, anma törenine ilişkin yaptığı açıklamada “Her yıl olduğu gibi bu sene de, Atatürk’ün 1938’de hayata gözlerini yumduğu saat olan 09.05’te, Türkiye genelinde hayat iki dakikalığına durdu. Sirenler, gemi ve araç kornaları eşliğinde milyonlarca kişi, ülkenin kurucu liderini saygıyla andı.” denildi.

Kırım Tatar sanatçı Şevket Zmorka’ya “Ukrayna’nın Halk Sanatçısı” ünvanı

Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodımır Zelenskıy, 6 Kasım 2025 tarihli kararnameyle Kırım Tatar müzisyen Şevket Zmorka’ya “Ukrayna’nın Halk Sanatçısı” ünvanı verdi. Zmorka, Devlet Akademik Orkestrası “Radioband”ın sanatçısı olarak hem Ukrayna hem de Kırım Tatar kültürünü uluslararası sahnelerde temsil ediyor. KTMM TEKLİF ETTİ, ZELENSKIY ONAYLADI Sanatçıya bu onursal ünvanın verilmesi için teklif, Kırım Tatar Milli Meclisinin (KTMM) talebi üzerine Ukrayna Cumhurbaşkanının Kırım Özerk Cumhuriyeti Temsilciliği tarafından yapıldı. ŞEVKET ZMORKA KİMDİR? Şevket Zmorka, 17 Aralık 1977'de Kırım Tatar halkının sürgün bölgelerinden olan Kazakistan'ın Gorne köyünde dünyaya geldi. Eğitimini; Kırım Kültür, Sanat ve Turizm Üniversitesi ile Luhansk Devlet Kültür ve Sanat Akademisinde tamamladı. Sanatçı; Berlin, Prag, Vilnius, Kaunas, Kişinev, Paris gibi önde gelen Avrupa sahnelerinde Ukrayna ve Kırım Tatar kültürünü temsil etti ve etmeye devam ediyor. Kariyerinde Enver İzmailyov, Camala, Oleg Skrıpka, Ruslan Kvinta, Oleksandr Fokin, Norman Brown, Brian Culbertson gibi tanınmış Ukraynalı ve yabancı müzisyenlerle iş birliği yaptı. Ayrıca, Kırım Tatar müzik mirasının çok yönlülüğünü modern bir sesle sunan önemli bir kültürel proje olan Camala'nın "QIRIM" albümünün oluşturulmasına ve dünya prömiyerine katkıda bulundu. UKRAYNA BAŞKOMUTANI ONUR NİŞANI İLE ÖDÜLLENDİRMİŞTİ Profesyonel faaliyetlerinin yanı sıra Şevket Zmorka, hayır konserlerine ve gönüllü girişimlere katılarak Ukrayna askerlerine aktif olarak destek veriyor. Daha önce Ukrayna Silahlı Kuvvetlerine verdiği destekten dolayı Ukrayna Silahlı Kuvvetleri Başkomutanı tarafından onur nişanı ile ödüllendirilmişti.

Ukrayna’da ilk kez Yerli Halklar Kongresi düzenlenecek

Ukrayna’da ilk kez “Yerli Halklar Kongresi” gerçekleştirilecek. Başkent Kıyiv’de 2 Kasım 2025 tarihinde düzenlenecek etkinlik, Ukrayna Etnik Politika ve Vicdan Özgürlüğü Servisi, Kırım Tatar Milli Meclisi (KTMM) ve Kırım Tatar Kaynak Merkezi iş birliğinde organize edilecek. Konu ile ilgili açıklama yapan Ukrayna Etnik Politika ve Vicdan Özgürlüğü Servisi Başkan Yardımcısı İhor Lossovskıy, kongrenin amacının yerli halkların karşılaştığı sorunları ele almak ve uluslararası toplumun dikkatini bu konuya çekmek olduğunu belirtti. Lossovskıy, Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatının (AGİT) Ulusal Azınlıklar Yüksek Komiseri’nin yanı sıra birkaç uluslararası kuruluşun da kongreye çevrim içi olarak katılacağını açıkladı. UKRAYNA’NIN YERLİ HALKLARI Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodımır Zelenskıy, 21 Temmuz 2021 tarihinde “Ukrayna’nın Yerli Halklarına Dair” başlıklı yasayı imzaladı. Kırım Tatarları, Karaylar ve Kırımçakları Ukrayna’nın yerli halkları olarak tanıyan yasanın hükümlerine göre, Ukrayna’nın yerli halkları ve temsilcileri, BM Sözleşmesi, İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi, BM Yerli Halkların Hakları Bildirgesi ve Ukrayna Parlamentosu tarafından tanınan uluslararası anlaşmalar çerçevesinde tanımlanan; ayrıca Ukrayna Anayasası ve yasalarıyla öngörülen tüm insan haklarından ve temel özgürlüklerden kolektif ve bireysel olarak tam yararlanma hakkına sahip. Söz konusu yasa aynı zamanda, yerli halklarının enstitüleri gibi kurumların ve yerli halkların dil, din, örf ve adetlerini korumak adına başlatılan projelerin devlet tarafından desteklenmesi ve finanse edilmesini öngörüyor.

KTMM'den şampiyon güreşçi İrfan Mirzoyev'e Onur Belgesi

Kırım Tatar güreşçi İrfan Mirzoyev, 23 Yaş Altı Grekoromen Dünya Şampiyonası’nda 77 kilogram kategorisinde altın madalya kazanarak büyük bir başarıya imza attı. Sporcu, elde ettiği bu başarı sonrasında Kırım Tatar Milli Meclisi (KTMM) tarafından onurlandırıldı. Başarılı sporcuyu KTMM Kıyiv Ofisinde ağırlayan KTMM Başkanı Refat Çubarov ve KTMM yetkilileri, Mirzoyev’e Kırım Tatar halkı ile Ukrayna’yı dünya arenasında gururla temsil ettiği için teşekkürlerini iletti. ONUR BELGESİ TAKDİM EDİLDİ KTMM Başkanı Çubarov, sporcuların başarılarının tüm Kırım Tatar halkı için gurur kaynağı olduğunu vurgulayarak, “Kırım’daki sporcularımızın faaliyetlerine baktığımızda bu durum bizleri çok üzüyor. Elbette onların hepsiyle burada birlikte olmayı isterdik. Ancak bugün burada bulunan gençlerimiz, hem terbiyeleriyle hem de başarılarıyla milletimizi en iyi şekilde temsil ediyorlar” ifadelerini kullandı. Görüşmede ayrıca, KTMM adına Mirzoyev’e “olağanüstü sportif başarıları, azmi, iradesi ve Kırım Tatar halkı ile Ukrayna’yı uluslararası arenada onurlandırması” nedeniyle onur belgesi takdim edildi.

KTMM: Kırım Tatar kadınlarına yönelik baskılar savaş suçudur

Kırım Tatar Millî Meclisi (KTMM) dün sabah evinde yapılan aramalar sonucunda dört Kırım Tatarı kadının işgalci Rus güçleri tarafından yasa dışı olarak alıkonulmasına ilişkin açıklamalarda bulundu. Açıklamada, Bahçesaray ve Akmescit'e bağlı köylerde dört eve eş zamanlı olarak baskın yapıldığını ve baskında çocukların uyandırılıp Rusça konuşması istendiği belirtildi. Sözde aramaların "Rus işgalcilerin ve yanlarında getirdikleri kişilerin eylemleri üzerinde kontrol kurma olasılığını tamamen ortadan kaldıracak şekilde" yürütüldüğü ifade edildi. Ayrıca yasaklı kitapların eve giren Rus güçleri tarafından yerleştirildiğinin oldukça belli olduğu vurgulandı. Haksız yere alıkonularak FSB Ofisine götürülen Kırım Tatar kadınların bilgisini paylaşan KTMM, açıklamada şunlara yer verdi: Esma Nimetulayeva: Bahçesaray şehrinde yaşıyor, 39 yaşında, şekerci, beş küçük kız çocuğunun annesi, siyasî tutuklu Remzi Nimetullayev'in eşi, 2023'ten beri uydurma "terör örgütünün faaliyetlerini organize etmek" suçlamasıyla yasa dışı olarak gözaltı merkezlerinde tutuluyor. Elviza Aliyeva: Bahçesaray, Dolynnoe köyünde yaşıyor, 20 yaşında, bir fırında kasiyer, Kırım Federal Üniversitesinde İşletme Bölümü'nde okuyan 4. sınıf öğrencisi. Fevziye Osmanova: Akmescit'teki Orlovka köyünde yaşıyor, 21 yaşında, tezgâhtar. Nasibe Saidova: Bahçesaray ilçesi, Holmivka köyünde yaşıyor, 18 yaşında, Anaokulu Öğretmeni, Pedagoji mezunu. Gözaltına alınan kadınların Rusya tarafından yasaklı terör örgütü faaliyeti yürütmek ve faaliyete katılmakla suçlandığı belirtilen açıklamada, kadınların bugün görülecek mahkemeye kadar tutuklu kalacakları ifade edildi. KTMM'nin, Rusya'nın kitlesel arama ve tutuklamaları Kırım Tatar halkına karşı terör eylemi olarak değerlendirdiğinin altı çizilen açıklamada, "Bu eylemin amacının, halkın dirneiş iradesini bastırmak ve millî onurunun her türlü tezahürünü yok etmek olduğunu belirtiyoruz." ifadeleri yer aldı. Bu hususta Ukrayna ve dünya ülkelerine çağrıda bulunan KTMM şunları kaydetti: Ukrayna Cumhurbaşkanı, Verhovna Rada ve Ukrayna Bakanlar Kurulu, yasa dışı olarak gözaltına alınan Ukrayna vatandaşlarını korumak için tüm uluslararası yasal mekanizmaları kullanmalı ve dünya toplumunun dikkatini Rus işgal rejiminin Kırım'da işlediği bir diğer suça çekmelidir. BM Güvenlik Konseyi, Avrupa Konseyi, AGİT, Avrupa Birliği, Parlamentolar ve Devlet Hükûmetleri - Rus işgalcilerin Kırım'daki suçlarını derhâl kınamalı ve Rusya Federasyonu'ndan, uydurma ve siyasî amaçlı suçlamalarla hapsedilen tüm Kırım Tatarları ve etnik Ukraynalıların derhâl serbest bırakılmasını talep etmelidir. Türk Devletleri Örgütü üyesi Türkiye, Azerbaycan, Kazakistan, Özbekistan, Kırgızistan, birleşik Türk medeniyet topluluğunun bir parçası olan Kırım Tatar halkının savunulması için harekete geçmeli ve Ukrayna devletinin ayrılmaz bir parçası olan tarihi vatanları Kırım'ın işgalden kurtarılmasını talep etmeli, ayrıca Rusya Federasyonu'ndan, uydurma ve siyasi amaçlı suçlamalarla özgürlüklerinden mahrum bırakılan Kırım Tatarları ve etnik Ukraynalıların derhal serbest bırakılmasını kararlılıkla ve kamuoyu önünde talep etmelidir. Kırım Tatar Milli Meclisi Başkanlığı, Kırım'da bugünlerde Kırım Tatar kadın ve çocuklarına yönelik uygulanan baskıların Rus işgal güçleri tarafından işlenen savaş suçu olduğunu ve uluslararası hukuka göre cezalandırılması gerektiğini vurguluyor. Kırım Tatar Mili Meclisi Başkanlığı, Rus işgal makamları tarafından siyasi amaçlı suçlamalarla tutuklanan Esma Nimetulayeva, Elviza Aliyeva, Nesiba Saidova, Fevzia Osmanova ve tüm Kırım sakinlerinin derhal serbest bırakılmasını talep ediyor.

Kırım Tatar temsilcilerinden BBC Türkçe’ye kritik açıklamalar: İşgal, sürgün ve kültürel soykırım

Kırım Tatar Millî Meclisi (KTMM) Başkanı Refat Çubarov, eski Ukrayna Cumhurbaşkanının Kırım Özerk Cumhuriyeti Daimi Temsilcisi ve Ukrayna Milletvekili Tamila Taşeva ve Kırım Vakfı Başkanı Tuncer Kalkay, BBC Türkçe’ye yaptıkları açıklamalarda Kırım’daki son durumu değerlendirdi. Taşeva, Rusya’nın Kırım'ı 2014’teki işgalinden bu yana Kırım Tatarlarının üçte birinin bölgeyi terk etmek zorunda kaldığını belirtti. Tamila Taşeva, bu göçte özellikle 24 Şubat 2022’de başlayan topyekûn işgal girişimi sonrasında Rus ordusuna katılmak istemeyen Kırım Tatarlarının artan baskılardan kaçmasının etkili olduğunu vurguladı. “KIRIM TATARLARININ KİMLİĞİ SİSTEMATİK OLARAK YOK EDİLİYOR” KTMM Başkanı Refat Çubarov ise Kırım’da “yeni mahalleler, okullar inşa edildiği” yönündeki Rus anlatısına karşın, bunun 2014’ten bu yana yarımadaya yerleştirilen bir milyondan fazla Rus vatandaşı için yapıldığını söyledi. Çubarov, Kırım Tatarlarının Ruslaştırma, asimilasyon, Kırım Tatarca eğitimin kısıtlanması, keyfi tutuklamalar ve işkenceyle karşı karşıya kaldığını belirtti. Öte yandan bu tespitler, Freedom House, Birleşmiş Milletler (BM) ve Avrupa Güvenlik ve İş Birliği Teşkilatı (AGİT) gibi uluslararası kuruluşların raporlarında da doğrulanıyor. Freedom House, 2025 raporunda Kırım’daki özgürlüklere 100 üzerinden sadece 2 puan verdi. AGİT ise Rusya’yı desteklemeyen Kırım Tatarlarının elektrik verilerek işkenceye maruz kaldığını ve cezaevlerinde kötü koşullarda yaşamını yitirenler olduğunu bildirmişti. “KIRIM’IN GELECEĞİNE KIRIM TATARLARI KARAR VERECEK” Çubarov, Kırım'ın statüsü konusunda Kırım Tatarlarının katılımı ve rızası olmadan yapılacak anlaşmaların geçersiz olacağını söylüyor. Taşeva da Kırım Tatarlarının da Ukrayna halkının kalanıyla aynı görüşte olduğunu ve toprak bütünlüğünün korunmasını istediğini aktarıyor. “RUSLAR BİLE RUS DAYATMALARINI YASA DIŞI BULUYOR” Bununla birlikte London School of Economics’den Dr. Eleanor Knott da işgal öncesi yapılan saha çalışmalarına dayanarak, Kırım’da yaşayan etnik Rusların bile Rus vatandaşlığını “yasa dışı ve istenmeyen” gördüğünü kaydetti. Dr. Knott, 2014 öncesi seçimlerde Kırım'daki Rus yanlısı partilerin hiçbir başarı elde edemediğini aktarıyor ve bunu "Birincisi, ideolojilerinin halkta karşılığı yoktu. İkincisi, yolsuzluk ve organize suç aracılığıyla yürüttükleri politika tarzları bu partileri seçmenlerin gözünde popülerlikten uzak ve gayrimeşru kıldı." şeklinde iki ana nedene bağladı. KIRIM TATARLARI, TRUMP’IN TUTUM DEĞİŞİKLİĞİNİ OLUMLU KARŞILADI Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Başkanı Donald Trump, daha önce Kırım'ı geri almanın gerçekçi olmadığına işaret eden söylemler kullanıyordu. Öte yandan Eylül ayında yaptığı açıklamada, Rusya’yı “kâğıttan kaplan” olarak nitelendirdi ve Ukrayna’nın tüm topraklarını geri almasının mümkün olduğunu ifade etti. Taşeva, Trump’ın bu değişen söyleminin “daha doğru bilgilere ulaşmasıyla” bağlantılı olduğunu belirterek, “Bence Trump farklı kaynaklardan, istihbarat örgütlerinden ve Ukrayna’dan daha iyi bilgilere kavuştu.” dedi. Ayrıca Taşeva, Ukrayna’nın son dönemde Rusya’nın derinliklerindeki hedeflere düzenlediği saldırıların ve Rusya’nın savaş kapasitesinin zayıflamasının da bu tutum değişikliğinde etkili olduğunu kaydetti. Çubarov ise Trump’ın artık Ukrayna-Rusya Savaşı hakkında “objektif sonuçlar çıkarmaya başladığını” söyledi. “Sonuçta Ukrayna, toprak bütünlüğünü yeniden sağlayacaktır.” diyen Çubarov, Eylül sonunda diplomatik temaslarda bulunmak üzere ABD’nin New York kentinde bulunmuştu. “KİMSE BİZİM VATANIMIZI VERMEYE KALKMASIN” ABD Kongresinin Ukrayna grubundan ABD Temsilciler Meclisi Üyesi Dan Goldman ile görüşen Çubarov burada yaptığı açıklamada, “Kırım Yarımadası sadece Ukrayna’nın toprak parçası değil, aynı zamanda Kırım Tatar halkının ana vatanı. Kimse bizim vatanımızı vermeye kalkmasın.” dediğini aktardı. BBC Türkçe’nin sorularını yanıtlayan Kırım Türkleri Kültür ve Yardımlaşma Vakfı Başkanı Tuncer Kalkay, ABD Başkanı Donald Trump’ın Kırım ve Ukrayna konusundaki söylemlerine ithafen, “Onun söylemleri, absürt de olsa herkesi ilgilendiriyor ve bu tür sözler Putin’i de pervasızlaştırıyor.” dedi. İŞGALCİ YÖNETİMDEN CEVAP YOK KTMM 2016'da Rusya tarafından yasaklandıktan sonra Rusya yanlısı bir sözde Kırım Tatar Milli Şurası kuruldu. BBC, Rusya'nın Kırım politikası ve yarımadada son 11 yılda yaşananlara dair eleştirileri sormak için bu kurumla iletişime geçti ancak mülakat yapılamadı. “TEK YOL ULUSLARARASI HUKUK” KTMM Başkanı Çubarov, yaşanan göç dalgaları sonucunda Türkiye’de 3 ile 5 milyon arasında Kırım kökenli kişi olduğu tahmininin olduğunu belirtti. Çubarov, Kırım’daki durumu değerlendirirken, yarımadanın Rusya’ya uluslararası alanda tanınması hâlinin “Kırım Tatar halkının nihai olarak yok edilmesi” anlamına geleceği uyarısında bulundu. Çubarov, çözümün tek yolunun uluslararası hukuk ve adalet prensipleri olduğunu vurguladı ve "Ukrayna'nın toprağını başka ülkelere vermek isteyen yabancı liderlerin bilmesi gereken şey şu: Ukrayna halkı buna razı değil ve hiçbir zaman olmayacak." şeklinde ekleme yaptı. Taşeva, Kırım Tatarlarının durumuna dair endişelerini dile getirerek, Rusya’nın 24 Şubat 2022’de başlattığı topyekûn işgal girişimi ve sonrasında artan asker alma uygulamalarının Kırım Tatarlarının üzerinde göçe zorlayıcı etkisi olduğunu aktardı. Taşeva, “Eğer Rusya Kırım’ı 10 yıl daha işgal etmeye devam ederse Kırım Tatarlarının varlığının tamamen silinmesinden endişe ediyorum.” şeklinde konuştu. KIRIM TATAR KÜLTÜRÜ TÜRKİYE’DE CANLANIYOR Kalkay, Türkiye’de Kırım Tatar kültürünün son yıllarda yeniden canlandığını ifade etti ederek, “50 yıl önce kültürü yaşatmak için aktif çaba gösterenlerin sayısı bir elin parmaklarını geçmezdi. Bugün köylerde Kırım Tatar bayrakları görüyorum, gençler kültüre daha ilgili ve düzenlediğimiz etkinliklerde 5-10 bin kişiye ulaşıyoruz.” dedi. Ancak Kalkay, aynı zamanda Rus işgalinin Tatar halkı arasında büyük bir endişe kaynağı olmaya devam ettiğini söyledi.

Kırımoğlu: Rus terör rejimi Kırım Tatarlarını baskılamak için her şeyi yapıyor

Esma KASAR/QHA Ankara Kırım Tatar halkının millî lideri ve Ukrayna Milletvekili Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu’nun Ankara temasları devam ediyor. Kırım Haber Ajansı (QHA) stüdyolarına konuk olan Kırımoğlu, Kırım ve Ukrayna gündemine ilişkin soruları cevapladı. Kırımoğlu, işgalci yönetimin Kırım’da yeni hapishaneler inşa etmeyi planları hakkında konuştu. Kırımoğlu, Rusya’nın 2014 yılında Kırım’ı işgal ettikten sonra yeni hapishaneler inşa ettiğini hatırlattı ve “Ancak şimdi yeterli olmuyor. Mahkûmlar çoğalıyor, yer artıyor ve onlar başka bir hapishane kuruyorlar. İşte böyle bir terör rejimi bu. İktidarda kalmak için mutlaka insanlara baskı yapacaklar.” dedi. “KIRIM’DAKİ BASKILARIN ÇOĞU KIRIM TATARLARINA KARŞI” Mevcut verilere baktığını belirten Kırımoğlu, “Hem bütün Rusya’da hem de özellikle Kırım’da, Kırım Tatarları arasında çok sayıda siyasi mahkûm var. Rusya’nın toplam nüfusu ile Kırım Tatarlarının nüfusu oranlandığında, Kırım Tatarlarına yönelik baskı, gözaltılar, ev baskınları, kaçırmalar, öldürmeler ve kurgulanmış davalar Rusya geneline kıyasla 55 kat daha fazla.” ifadelerini kullandı. Kırım’da işgale karşı ses çıkaranların büyük kısmının Kırım Tatarları olduğuna vurgu yapan Kırımoğlu, “Nüfusumuz sadece yüzde 13 olmasına rağmen, bu baskıların yüzde 73’ü Kırım Tatarlarına yönelik. Açıkça söylemek gerekirse, bu baskıların büyük çoğunluğu doğrudan bize karşı.” cümlelerini sarf etti. KTMM BÜNYESİNDE KURULACAK OLAN SİVİL KONSEYİN GÖREVİ NE OLACAK? Bununla birlikte Kırımoğlu, kurulması için çalışmalara başlanan Kırım Tatar Millî Meclisi (KTMM) bünyesinde faaliyet gösterecek Sivil Konseyi değerlendirdi. Kırımoğlu, KTMM tüzüğüne göre her 5 yılda bir seçim yapıldığını ancak son seçimin 2013 yılında gerçekleşebildiğini hatırlattı. Kırımoğlu, “Burada bizim bir hatamız oldu; Kurultayı kurarken böyle olağanüstü durumları hesaba katmamıştık. Bir gün toprağımızın işgal edileceği ve yeni kurultayı seçemeyeceğimiz aklımıza bile gelmemişti. Ama öyle oldu. İşgal altında demokratik şekilde kurultay seçmek mümkün değil. Bu nedenle bir çıkış yolu bulmamız gerekiyordu.” dedi. 2018 yılında henüz Rusya'nın Ukrayna'ya karşı 24 Şubat 2022 tarihinden bu yana sürdürdüğü topyekûn işgal girişimi ve saldırılarının başlamaması sebebiyle insanların Kırım’a giriş ve çıkışlarının daha kolay olduğunu belirten Kırımoğlu, buna rağmen Kırım’a dönenlerden bazılarının işgalci yönetim tarafından sorgulandığını ve hapse atıldığını söyledi. Kırımoğlu, “Yine de yeterli sayıda delege toplayamadık. Toplamda yaklaşık 100 delege geldi, oysa kurultayın geçerli sayılması için en az 150 delege olması gerekiyordu. Biz de buna ‘Kurultay’ değil ‘Kurultay Konferansı’ dedik. Bu konferansta bir karar aldık: İşgal bitinceye kadar hem kurultayın hem de kurultayın seçtiği meclisin yetkisi devam edecek.” ifadelerini kullandı. “MECLİSİMİZİN ETRAFINDA TOPLANACAĞIZ” Bununla birlikte bazı kurultay delegelerinin vefat ettiğini, bazılarının da iş birlikçi olduğunu belirten Kırımoğlu, “Meclis üyeleri arasında da 5 kişi iş birlikçiliğe yöneldi. Meclisin onları üyelikten çıkarmaya hakkı yok, bunu yalnızca Kurultay yapabilir. Ancak biz Kurultay toplanana kadar onların yetkilerini dondurma hakkına sahibiz ve bunu yaptık.” cümlelerini sarf etti. Ayrıca Kırımoğlu, “Şimdi yeni bir nesil ortaya çıktı. Onlar da Kırım Tatar halkının durumuyla ilgilenmek ve bir şeyler yapmak istiyor. Sizin bahsettiğiniz toplantının amacı da buydu. Ukrayna’da mevcut Kırım Tatar teşkilatlarını topladık, onlara bir tüzük ve proje sunduk. Onlar bu proje etrafında çalışacaklar; Meclisin etrafında birleşip davamız için ve halkımızın haklarını korumak için neler yapılacağını tartışacaklar.” şeklinde konuştu.

Kırımoğlu: Sivil Konseyi, gençlerimizin katılımıyla millî davamızı güçlendirmek için kuruyoruz

Kırım Tatar Millî Meclisi (KTMM), Kırım Tatar halkı için önemli bir adım daha atmaya hazırlanıyor. KTMM, kendi bünyesinde faaliyet gösterecek bir Sivil Konsey kurulması adına 13 Eylül 2025 tarihinde hem yüz yüze hem de çevrim içi formatta; aktivistlerin, Ukrayna-Rusya Savaşı gazilerinin, sivil toplum kuruluşları temsilcilerinin, gazetecilerin, akademisyenlerin, gönüllülerin ve KTMM üyelerinin bir araya geldiği bir toplantı tertip etti. Toplantıda konuşan Kırım Tatar halkının millî lideri ve Ukrayna Milletvekili Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu, KTMM Sivil Konseyinin kuruluş amacına dair açıklamalarda bulundu. Yıllar önce Kırım Tatar Milli Kurultayı kurulurken kimsenin Kırım'ın işgali gibi olağanüstü durumu öngörmediğini ifade eden Kırımoğlu, “1991’de daha Sovyetler Birliği döneminde biz Kırım Tatar Milli Kurultayını kurduk, tüzüğü kabul ettik, Kırım Tatar Milli Meclisinin tüzüğünü hazırladık. Ancak Kırım’ın işgal edileceği kimsenin aklına gelmemişti. Hiç böyle bir şeyin yaşanabileceğini; Kurultayın seçimleri yapamaz duruma geleceğini ön görmemiştik. Böyle bir olağanüstü durumu hesaba katmadık.” dedi. Kırımoğlu işgalden sonra Rusya tarafından KTMM'nin faaliyetlerinin yasaklandığını, KTMM Başkanı Refat Çubarov’a yarımadaya giriş yasağı verildiğini ve KTMM Başkan yardımcılarının alıkonulduğunu hatırlattı. İŞGALCİLERLE İŞ BİRLİĞİ YAPAN ÜYELERİN GÖREVLERİ ASKIYA ALINDI KTMM’nin tüzüğüne göre üyelerin Kurultay tarafından seçilip göreve getirildiğini ve görevden alındığını belirten Kırımoğlu, işgalci yönetimle iş birliği yapan KTMM üyelerinin ihracı konusunda da bir şey yapılamadığına dikkat çekerek, “İhanet eden KTMM üyelerini ihraç edemiyoruz çünkü tüzüğe göre bu Kurultayın görevi. Biz şimdilik görevlerini askıya alma şeklinde geçici çözüm bulduk.” ifadelerini kullandı. KTMM’nin yetkisi konusunda tartışmaların devam ettiğini belirten Kırımoğlu, “Evet yetki süresi doldu ama bu durumda ne yapabiliriz.” dedi. 2018'DE "KTMM'NİN YETKİSİ İŞGAL SONA ERENE KADAR DEVAM EDECEK" KARARI ALINDI Rusya geniş çaplı işgal girişimini başlatmadan önce ve Rus işgali altındaki Kırım’dan Ukrayna anakarasına geçiş imkanı varken KTMM’nin 2018’de Kıyiv’de Kırım Tatar Milli Kurultayı Konferansı düzenlediğini hatırlatan Kırımoğlu, “Yaklaşık 70 Kurultay delegesi Kıyiv’e gelip konferansa katılmıştı. Kurultay oturumu için yeterli sayıda delege toplanmadı bundan dolayı toplantı Kırım Tatar Milli Kurultayı Konferansı şekilde düzenlendi. Bu konferansta ‘KTMM’nin yetkileri işgal sona erene kadar devam edecek’ kararı alındı. Ancak zaman geçiyor bazı delegeler vefat ediyor, bazıları işgalcilerle iş birliği yapıyor. Bu konuda bir şey yapamıyoruz. Kırım Tatar halkını temsil eden kuruluş, yavaş yavaş kan kaybediyor.” şeklinde konuştu. MEVCUT ŞARTLARDA ELEKTRONİK OYLAMA BİR SEÇENEK DEĞİL Bazıların elektronik oylama yapmayı teklif ettiğini aktaran Kırımoğlu, bunun Rus işgali altındaki Kırım’da yaşayanlar için büyük bir risk olduğuna dikkat çekerek şunları kaydetti: İşgalciler KTMM’yi yasakladı. Kırım’da yaşayan bir insan elektronik bir oylamayla Kurultayın seçimlerine katılacak sonra bu oylamada seçilen insanlar yasaklı KTMM için üye mi seçecek? Buna kim cesaret edecek? KTMM üyeliği için Ruslar 10-15 yıl hapis cezası veriyor. Birçok insan katılır ama çoğunluk değil. Bu yüzden millî davamızı devam ettirmek ve gençlerimizin KTMM’nin çalışmalarına katılımını sağlamak için KTMM’ye bağlı Sivil Konseyi kuruyoruz. GENÇLER DAHA AKTİF ŞEKİLDE MİLLÎ DAVADA ROL ALMALI Gençlerin millî davadaki rolünün önemine vurgu yapan Kırımoğlu, “Gençlerimiz arasında çok donanımlı insanlar var; onların aktif olarak Milli Meclisimizin çalışmalarına katılmalarını, fikirlerini ortaya koymalarını ve böylece davamıza yardımcı olmalarını arzu ediyorum.” ifadelerini kullandı.

#Ktmm