Moskova Mekanizması Haberleri - Son Dakika Moskova Mekanizması Haber Güncel Gelişmeler

AGİT uzmanları: Rusya yaralı ya da işkence gören Ukraynalı savaş esirlerini Kızılhaçtan gizliyor

Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatının (AGİT) Moskova Mekanizması çerçevesinde oluşturulan bağımsız uzman heyeti, Viyana’da düzenlenen basın toplantısında, Uluslararası Kızılhaç Komitesinin Rusya’da ve işgal altındaki bölgelerde alıkonulan Ukraynalı savaş esirlerine serbest erişim sağlayamadığını açıkladı. Uzmanlar, Kızılhaça nadiren izin verilen ziyaretlerde yalnızca “iyi durumda olan” esirlerin gösterildiğini, hasta ya da kötü muamele görenlerin ise uluslararası gözlemcilerden gizlendiğini vurguladı. Viyana’da 26 Eylül'de düzenlenen basın toplantısında bağımsız uzman heyet üyesi, Fransız Prof. Dr. Hervé Ascensio, Kızılhaçın Rusya ile çalışmasının son derece zor olduğunu belirterek, “Uluslararası Kızılhaç Komitesi bazı ziyaretler gerçekleştirdi ama bu ziyaretlerde tam erişim sağlanmadı. Bu izinler bütün tutuklama merkezlerini kapsamak için yetersiz.” dedi. RUSYA ESİRLER KONUSUNDA ŞEFFAF DAVRANMIYOR Çekyalı Prof. Dr. Veronika Bilkova ise mevcut durumun “Öncekinden biraz iyi, ama hukuki standartlara göre olması gerekenden çok daha kötü” olduğunu söyledi. Kızılhaç’ın iki temel rolü olduğunu hatırlatan Bikova bunların; savaş esirlerini ziyaret etmek ve ulusal bilgi büroları üzerinden esirler hakkında veriler toplamak olduğunu belirtti. Ancak Rusya’nın bu noktada da şeffaf davranmadığını söyleyen Bilkova, “Ukrayna tarafında bu büro açıkça çalışıyor, veriler internetten erişilebilir durumda. Rusya’daki büro ise şubat ya da mart 2022’de Savunma Bakanlığı bünyesinde kuruldu ama kamuya açık hiçbir bilgi yok. Aileler için yalnızca bir telefon numarası var. Üstelik Kızılhaça iletilen listeler de eksik ve güvenilmez.” dedi. KÖTÜ DURUMDAKİ ESİRLER GİZLENİYOR İsveçli Prof. Dr. Mark Klamberg ise doğrudan eski Ukraynalı savaş esirlerinin ifadelerine dayanan bilgileri aktardı. Klamberg, “Bazı esirler, Kızılhaç temsilcilerinin ziyaret ettiğini doğruladı ama Rusya yalnızca sağlıklı ve iyi durumda olan esirleri onlarlarla görüştürdü. Hasta, yaralı ya da işkence görmüş olanlara erişim tamamen engellendi. Bu ziyaretlerin tamamı Rusya’nın kontrolü altındaydı.” dedi. AĞIR İHLALLER: İŞKENCE, İNFAZ, İNSANLIĞA KARŞI SUÇLAR Uzman heyetinin raporunda, Rusya’nın savaş esirlerine yönelik muamelesi; yargısız infazlar, sistematik işkence, adil yargılanma hakkının engellenmesi ve insanlık dışı koşullarda tutma gibi uygulamalarla özetleniyor. Bu durumun savaş suçları ve bazı vakalarda insanlığa karşı suç kapsamına girebileceği vurgulanıyor. MOSKOVA MEKANİZMASI NASIL DEVREYE GİRDİ? AGİT’in 41 üye devleti, Ukrayna ile yapılan istişarelerin ardından 24 Temmuz 2025’te Moskova Mekanizması’nı devreye sokarak, Rusya’nın Ukraynalı savaş esirlerine yönelik muamelesini incelemek üzere bağımsız bir misyon oluşturdu. 15 Ağustos’ta kurulan misyonda Fransa’dan Herve Ascensio, Çekya’dan Veronika Bilkova ve İsveç’ten Mark Klamberg yer aldı.

41 ülke, Rusya’nın savaş suçlarını araştırmak üzere harekete geçti

Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatının (AGİT) Daimî Konseyinin 24 Temmuz Perşembe günü gerçekleştirdiği oturumunda, 41 üye ülke Rusya’nın Ukraynalı savaş esirlerine yönelik kötü muamelelerini araştırmak üzere “Moskova Mekanizması”nı uygulama kararı aldı. Birleşik Krallık’ın AGİT Daimî Temsilcisi Neil Holland 41 ülkenin ortak açıklamasını okudu. Açıklamayı okumadan önce konuşan Holland, “Heyetlerimiz bugün, Ukrayna'nın da desteğiyle, Moskova Mekanizması’nın başlatılması için AGİT Demokratik Kurumlar ve İnsan Hakları Bürosu (ODIHR) Direktörü Maria Telalian’a resmî başvuru mektubunu gönderecek.” diyerek, Rusya’nın Ukraynalı savaş esirlerine yönelik işkence ve insanlık dışı muamelesinin uluslararası insancıl hukuk ve insan hakları hukukunun ağır ihlalleri olduğuna dikkat çekti. Holland, bağımsız uzmanların bazı vakaların savaş suçu ya da insanlığa karşı suç olarak değerlendirilebileceğine dair bulgulara işaret ettiğini belirterek, Rusya’ya şu çağrıyı yaptı: Tüm esirlere yönelik işkence ve kötü muameleyi derhal durdurun, yiyecek, su, giyim ve tıbbi bakım gibi temel ihtiyaçların karşılandığı insanca koşullarda tutulmalarını sağlayın. Ayrıca esirlerin yeri ve hukuki statüsü hakkında zamanında ve doğru bilgi verin; Uluslararası Kızılhaç Komitesi gibi insani yardım kuruluşlarına engelsiz erişim imkânı tanıyın. Ortak açıklamada, AGİT Demokratik Kurumlar ve İnsan Hakları Bürosundan Ukrayna'yla temasa geçilerek, Rusya’nın savaş esirlerine muamelesiyle ilgili insan hakları ihlallerini, uluslararası insancıl hukuk ihlallerini ve olası savaş suçlarını ortaya koymak üzere uzmanlardan oluşan bir heyetin görevlendirilmesi istendi. Açıklamaya, Arnavutluk, Andorra, Avusturya, Belçika, Bosna-Hersek, Bulgaristan, Kanada, Hırvatistan, Güney Kıbrıs, Çekya, Danimarka, Estonya, Finlandiya, Fransa, Gürcistan, Almanya, Yunanistan, İzlanda, İrlanda, İtalya, Letonya, Lihtenştayn, Litvanya, Lüksemburg, Malta, Moldova, Monako, Karadağ, Hollanda, Kuzey Makedonya, Norveç, Polonya, Portekiz, Romanya, San Marino, Slovakya, Slovenya, İspanya, İsveç, İsviçre ve Birleşik Krallık olmak üzere 41 ülkenin heyeti imza attı. MOSKOVA MEKANİZMASI NEDİR? Moskova Mekanizması, 1991 yılında Moskova'da düzenlenen AGİT İnsani Boyut Konferansı'nın Moskova Belgesi'nde öngörülen bir prosedür. Bu mekanizma, AGİT’e üye en az 10 ülkenin, insan hakları yükümlülüklerinin ciddi şekilde ihlal edildiğine inandıkları bir ülkeye karşı bağımsız uzmanlardan oluşan bir heyet görevlendirmesine olanak tanıyor. Bu heyet, ilgili durumu araştırmak, rapor hazırlamak ve çözüm önerileri sunmakla yetkili.

#Moskova Mekanizması

AGİT uzmanları: Rusya yaralı ya da işkence gören Ukraynalı savaş esirlerini Kızılhaçtan gizliyor

41 ülke, Rusya’nın savaş suçlarını araştırmak üzere harekete geçti