Siyasi Tutsaklar Haberleri - Son Dakika Siyasi Tutsaklar Haber Güncel Gelişmeler

Avukat Kurbedinov’dan Kırım Tatar kadınları "terör örgütü üyesi" olarak yaftalayan FSB’ye suç duyurusu

Avukat Emil Kurbedinov, Rusya Federal Güvenlik Servisinin (FSB) Halkla İlişkiler Merkezinin, işgal altındaki Kırım’da 15 Ekim 2025 tarihinde evlerine yapılan baskınlarla haksız yere alıkonulan dört Kırım Tatar kadınını terörle ilişkilendiren yalan haberleri hakkında resmî şikâyette bulundu. Kurbedinov, FSB’nin yayımladığı bilgilerin asılsız ve itibarsızlaştırıcı olduğunu belirterek, kurumdan bu haberleri resmen yalanlamasını ve düzeltme yayımlamasını talep etti. Esma Nimetulayeva, Elviza Aliyeva, Nasiba Saidova ve Fevziye Osmanova’nın alıkonulduğu gün FSB’nin resmî medya kaynaklarında yayımlanan açıklamalarda Kırım Tatar kadınları "uluslararası terör örgütünün” üyeleri şekilde nitelendirildi. Avukat Kurbedinov, FSB Halkla İlişkiler Merkezinin söz konu asılsız suçlamasıyla ilgili resmî bir şikâyet dilekçesi sundu. Kurbedinov, sosyal medya üzerinden yaptığı açıklamada, “Şikâyet, FSB’nin medya kanallarında ve internet sitelerinde Kırım’da gözaltına alınan kadınlara ilişkin yayımlanan asılsız bilgilere yöneliktir. Bu kadınların sözde terörist faaliyetlerle ilgilendiği yönündeki iddialar tamamen temelsizdir.” ifadelerini kullandı. Avukat, yayımlanan bilgilerin doğruluğunun incelenmesini ve aynı platformlarda resmî bir düzeltme veya yalanlama yapılmasını talep etti. Ayrıca FSB’den, 15 Ekim 2025 tarihli “FSB, Kırım’da uluslararası terör örgütünün hücresini çökertti” başlıklı açıklamada geçen örgütün, Rusya Federasyonu'nun mevcut yasalarına göre terör örgütü sayılmadığını belirtmesini istedi. FSB’nin Kırım Tatar kadınlara yönelik “terör faaliyetlerine katıldığı” yönündeki ifadelerini resmen geri çekmesini talep ettiğini aktaran Kurbedinov, şayet FSB bu talepleri yerine getirmez ya da yasal süre içinde yanıt vermezse, müvekkili Esma Nimetullayeva adına, FSB’ye karşı itibarın, onurun ve mesleki saygınlığın korunması için dava açılacağını bildirdi. Avukat ayrıca Roskomnadzor (Rusya Federal Bilgi Teknolojileri ve Kitle İletişim Denetleme Kurumu), askerî savcılık ve askerî soruşturma komitesine de başvurmayı planlıyor. KADINLAR SİYASÎ HEDEF HALİNE GELDİ İşgalci Rus güçleri 15 Ekim 2025 tarihinde aralarında siyasî tutsak Remzi Nimetulayev'in eşi Esma Nimetulayeva'nın da olduğu dört Kırım Tatar kadını haksız gerekçelerle alıkoyarak FSB Ofisine götürdü. Ertesi gün sözde mahkemeye çıkarılan Esma Nimetulayeva, Elviza Aliyeva, Nasiba Saidova ve Fevziye Osmanova sözde "terör örgütü faaliyeti yürütmek ve ilgili örgütün faaliyetlerine katılmakla" suçlanarak tutuklandı. İŞGALCİLERDEN BAŞÖRTÜSÜNE FİZİKSEL MÜDAHALE Gözaltı merkezine getirildiği ilk günlerde FSB görevlisi bir kadının Fevziye Osmanova'nın başörtüsü takmasını yasakladığı, hatta erkek görevlilerin yanında başörtüsünü yırttığı bildirildi. Öte yandan kendisiyle birlikte zorla alıkonulan diğer iki siyasî tutsak Esma Nimetulayeva ve Nesibe Saidova'nın da aynı muameleyle karşı karşıya kaldığı öğrenildi. KIRIM'DAN MOSKOVA'YA ADALT YOLCULUĞU Haksız yere gözaltına alınan dört Kırım Tatar kadının serbest bırakılması için 16 kişilik bir Kırım Tatar heyeti, 29 Ekim’de Kırım’dan Moskova’ya giderek Rusya İnsan Hakları Yetkilisi Tatyana Moskalkova, Devlet Başkanlığı İdaresi ve Başsavcılığa dilekçeler sundu. Kadınların özgürlüğünü talep eden dilekçelerde Kırım genelinde toplanan 6 bin 500 imza yer aldı. Heyet, yolculuk boyunca 36 saat içinde beş kez Rus güvenlik güçleri tarafından durdurulup sorgulandı, pasaportları toplandı, araçları arandı. Buna rağmen Moskova’ya ulaşan heyet, dilekçelerini teslim etmeyi başardı. Avukat Nazim Şeyhmambetov, binlerce imzanın toplumun tepkisini gösterdiğini belirterek, Başsavcılıktan konunun “bürokrasiye kurban edilmemesini” istedi. Kırım Tatarları ise bu engellemelerin Moskalkova ile planlanan görüşmeyi sabote etmeye ve sistematik baskı politikasını sürdürmeye yönelik olduğunu ifade etti.

Kırım Tatar siyasi tutsak Seyran Saliyev 4 ay hücrede tutuldu!

Rus işgli altındaki Kırım’da, işgalcilerin Kırım Tatarlarına baskı yapmak amacıyla kurguladığı “Hizb-ut Tahrir Davası” çerçevesinde yasa dışı olarak 16 yıl hapis cezasına mahkûm edilen Kırım Tatar yurttaş gazeteci ve siyasi tutsak Seyran Saliyev'in 4 ayını hücrede geçirdiği öğrenildi. Eşini cezaevinde ziyaret eden Mumine Saliyeva sosyal medya üzerinden yaptığı açıklamada, “Seyran 10 Haziran’dan 25 Ekim’e kadar hücre cezasındaydı. Dış dünyayla hiçbir teması yoktu. Anlattığım her şeyi dikkatle dinliyordu, her olaya ilgi gösteriyordu. Aktif bir insan için bu tür bir tecrit çok ağır bir yük. Ama o dayanıyor. Dua, kitap okumak ve çeşitli konularda broşürler yazmakla vakit geçiriyor.” ifadelerini kullandı. 4 Kasım’da eşinin 40 yaşını doldurduğunu belirten Mumine Saliyeva, “Onun özgürlüğün yakın olduğuna inanmasını istiyorum. Yüce Allah için hiçbir şeyin imkansız değil. Bizim inancımıza göre, kuş sürüsü bile dev filleri yendi.” dedi. Uzun süreli baskı ve tecride rağmen Saliyev’in moralini yüksek tuttuğunu söyleyen Mümine Saliyeva, eşinin diğer siyasi tutuklulara da destek olduğunu aktararak, “Seyran, Kırım Tatar kadınların evlerinde yapılan aramalar ve alıkonulmalar haberine çok üzüldü. Ama ailelere ve halkımıza umutsuzluğa kapılmamalarını söyledi. Çünkü adaletsizlik, tıpkı yalan gibi, sonunda yok olmaya mahkûmdur.” şeklinde kaydetti. ÜÇ AY HÜCREDE TUTULMUŞTU Saliyev daha önce, 20 Kasım 2024'ten 1 Mart 2025'e kadar, tam olarak üç ay dokuz gün boyunca kesintisiz olarak hücre cezasında tutulmuştu. 6 KIRIM TATARI EKİM 2017’DE TUTUKLANMIŞTI Rusya tarafından işgal edilen Kırım’ın Bahçesaray şehrinde, 11 Ekim 2017 tarihinde işgalci kolluk kuvvetleri, Kırım Tatar aktivistlerin evlerinde arama düzenledi. Evlerinde arama yapılan Kırım Tatarlarının; Salaçık Kafe’nin sahibi Süleyman Asanov, evinde üçüncü kez arama yapılan aktivist Seyran Saliyev, sivil aktivist Timur İbragimov, Server Zekeryayev, Memet Belalov ve Ernest Ametov olduğu açıklandı. 6 Kırım Tatarı da evlerinde yapılan aramalardan sonra alıkonuldu. MUSTAFAYEV VE SMAİLOV İSE MART 2018’DEN BERİ ALIKONULUYOR İşgalciler tarafından, 21 Mayıs 2018 tarihinde Bahçesaray’da Kırım Dayanışması sivil toplum teşkilatı aktivisti Server Mustafayev ve bir diğer Kırım Tatarı Edem Smailov’un evine aramalar yapıldı. Aramalardan sonra iki Kırım Tatarı alıkonuldu. RUS MAHKEMESİNİN KIRIM TATARLARI HAKKINDA ALDIĞI KARARLAR! Rus mahkemesi, Eylül 2020’de sözde “terör örgütünün faaliyetlerini organize” etmekle suçlanan Süleyman (Marlen) Asanov’u 19 yıl hapis cezasına, Memet Belalov’u 18 yıl hapis cezasına, Timur İbragimov’u da 17 yıl hapis cezasına çarptırdı. Ayrıca, güya “terör örgütü faaliyetlerine katılmakla” suçlanan Server Zekiryayev için 13, Server Mustafayev’i 14, Seyran Saliyev’i 16, Edem Smailov’u 13 yıl hapis cezasına mahkûm etti. ERNES AMETOV DAVASI 7 Kırım Tatarı ağır hapis cezalarına çarptırılırken Ernes Ametov hakkında beraat kararı alındı. Bu karar Rus mahkemelerinin Hizb-ut Tahrir Davası çerçevesinde aldığı ilk beraat kararıydı. Ancak Temyiz Mahkemesi, 2022 yılının mart ayında Güney Bölge Askeri Mahkemesinin Ametov hakkında aldığı kararı gözden geçirerek davanın yeniden görülmesini istedi. Davayı yeniden gören mahkeme Aralık 2022’de Ernes Ametov’u 11 yıl hapis cezasına çarptırdı. Ametov hakkındaki karar; suçlayıcı ifadeler, yalnızca gizli tanıklar, istihbarat görevlileri ve kimliği tespit edilemeyen görgü tanıklarının ifadeleri doğrultusunda verildi.

Kırımlı yurttaş gazeteci ve siyasi tutsak İrına Danılovıç, 2025 Adaletsizlik Hikayeleri Ödülü ile onurlandırıldı

İşgal altındaki Kırım’da, düzmece bir dava çerçevesinde 7 yıl hapis cezasına çarptırılan Kırımlı aktivist, yurttaş gazeteci ve siyasi tutsak İrına Danılovıç, Çekya merkezli insani yardım kuruluşu "People in Need" tarafından verilen 2025 Adaletsizlik Hikayeleri Ödülü'ne (Stories of Injustice Award 2025) layık görüldü. ZMINA İnsan Hakları Merkezi Başkanı Tetyana Peçonçik sosyal medya üzerinden yaptığı açıklamada siyasi tutsak İrına Danılovıç’ın adına ödülü teslim aldığını bildirdi. Peçonçık, “İrına için ödülü teslim aldım çünkü kendisi şu an Rusya’nın Stavropol bölgesindeki Zelenokumsk 7 Numaralı Kadın Cezaevinde tutuluyor.” ifadelerini kullandı. Danılovıç’ın çok kötü şartlar altında alıkonulduğuna dikkat çeken insan hakları savunucusu, “Tedavi eksikliği nedeniyle Irına migren ve sürekli kulak ağrısı çekiyor. Ancak durumunu hafifletecek herhangi bir ilaç almıyor. Cezasının yarısı kaldı. 15 ay tutukluluk süresini de içeren hesaplamalarımıza göre, 29 Ağustos 2028'de tahliye edilmesi gerekiyor. Ancak Irına, şu anki haliyle bu kadar uzun yaşayamayacağını söylüyor. Geçen yıl iki Kırımlı siyasi tutsak Nariman Celâl ve Leniye Umerova'nın da olduğu gibi, Irına'nın da yakın gelecekte esir takasıyla serbest bırakılmasını umuyorum.” dedi. SİYASİ TUTSAK İRINA DANILOVIÇ Rus işgali altındaki Kırım’da, yarımadadaki sağlık sorunlarını gündeme getiren yurttaş gazeteci İrına Danılovıç 29 Nisan 2022 tarihinde yasa dışı olarak alıkonuldu. İşgal güçleri, yurttaş gazetecinin evinde arama yaptı ve ailesine, hakkında 10 gün tutuklama kararı alındığını bildirdi. DANILOVIÇ’A İŞKENCE UYGULANDI Avukat Ayder Azamatov, 14 Mayıs 2022’te yurttaş gazeteci İrına Danılovıç ile görüşebildikten sonra durumuna ilişkin açıklama yaptı. 8 gün boyunca Rusya Federal Güvenlik Servisi (FSB) sözde Kırım Müdürlüğünde alıkonulduğunu bildiren avukat, FSB görevlilerinin Danılovıç’ı kafasına torba geçirerek ormana götürüp öldürmekle tehdit ettiğini, günde sadece bir defa yemek verdiğini anlattı. İşgalcilerin 3 gün peş peşe yurttaş gazeteciyi yalan makinesine bağlayarak sorguladığını aktaran avukat, “Yabancı istihbarat servisleri, medya ve örgütler, Kırım Dayanışması sivil teşkilâtı, Kırımlı siyasi tutsakların akrabaları ve avukatları ile olan bağlantıları hakkında sorular soruldu. Danılovıç tüm sorulara olumsuz yanıt verdi ve yalan makinesi bunu doğruladı” dedi. 8 gün sonra FSB görevlilerinin serbest bırakılması karşılığında Danılovıç'a boş kağıt imzalamasını teklif ettiğini aktaran avukat, “İmza attıktan sonra, İrına Danılovıç’a çantasında sözde 200 patlayıcı maddenin bulunduğunu söylediler ve mahkemeye götürdüler. Sözde Kiyevskiy Bölge Mahkemesi, hakkında tutuklama kararı aldı” ifadelerini kullandı. İŞGALCİ MAHKEMEDEN YURTTAŞ GAZETECİYE HAPİS CEZASI Sözde Kefe Kent Mahkemesi, 28 Aralık 2022’de Danılovıç’ı suçlu bularak hakkında 7 yıl hapis ve 50 bin ruble para cezası kararı aldı. TEDAVİ ALAMAYAN YURTTAŞ GAZETECİDEN AÇLIK GREVİ KARARI Gördüğü işkence ve kötü alıkonulma şartları nedeniyle İrına Danilovıç’ın sağlık durumu kötüleşti. İrına Danılovıç, uygun tedavi koşullarının sağlanmamasını protesto etmek amacıyla 21 Mart 2023’te açlık grevi başlatmıştı. Danılovıç yazdığı dilekçede, 4 aydır işitme sorunları yaşadığını ve sürekli olarak sol kulağında duyduğu çınlamanın dayanılmaz baş ağrısına sebep olduğunu aktarmıştı. Mini inme (mikro felç) geçirdiğini belirten yurttaş gazeteci, Kasım 2022’den beri tedavi talebinde bulunduğunu ancak tutukevi yönetiminin ve sözde hakimin bunu görmezden geldiğini bildirmişti. Danılovıç açlık grevine tedavi görene veya ölene kadar devam edeceğini açıklamıştı. Açlık grevini 2 hafta sürdüren İrına Danılovıç, işgalcilerin tedavi vaatlerine inanarak 6 Nisan 2023 tarihinde açlık grevine son verdi ancak uygun tedavi alamadı. Ağustos ayında Danılovıç’ın, tutukevinde uygun tedavi göremediği için sol kulağındaki işitme duyusunu tamamen kaybettiği bildirildi. Ayrıca Kasım 2023’da Rus cezaevinde yapılan muayene sonuçlarının Danılovıç’in Akmescit tutukevinde alıkonulurken felç geçirdiğini teyit ettiğini aktarıldı. RUS CEZAEVİNDE MAHKUMLARA İŞKENCE UYGULANIYOR Danılovıç, Temmuz 2025’te Avrupa Parlamentosu Başkan Yardımcısı Pina Picierno’ya yazdığı mektupta, alıkonulduğu Rus cezaevinde sistematik işkencelere maruz kaldığını duyurdu. Cezaevi yönetiminin mahkûmlar için dayanılmaz koşullar yaratmak amacıyla acımasız yöntemleri kullandığını aktaran Danılovıç, cezaevindeki mahkûm kadınlara uygulanan yöntemleri “iz bırakmayan işkence” şeklinde nitelendirdi. Gündüz ve gece boyunca hiç kapatılmayan yüksek güçlü projektör ışıkları nedeniyle mahkûmlar uykusuz kalıyor, gözlerinde sürekli ağrı oluşuyor. Sabah saat altıdan itibaren barakalarda saatlerce yüksek sesli hoparlör sistemleri çalıştırılıyor; bu durum özellikle Danılovıç’ın hassas kulakları için dayanılmaz fiziksel acıya neden oluyor. Yurttaş gazeteci, bu uygulamaları Nazi Almanyası'nın gizli polisi Gestapo'nun yöntemlerine benzetti. Daha önce de kötü hijyen koşulları, soğukta ya da yağmur altında saatlerce ayakta bekletilme gibi insanlık dışı cezalandırmalara maruz kaldığını duyurmuştu.

AB İnsan Hakları Özel Temsilcisi Kaisa Ollongren, Kırım Tatar siyasi tutsak Appaz Kurtamet’in mentoru oldu

Avrupa Birliği (AB) İnsan Hakları Özel Temsilcisi, Hollanda’nın eski Savunma ve İçişleri Bakanı ile Başbakan Yardımcısı Kaisa Ollongren, Kırım Tatar siyasi tutsaklardan Appaz Kurtamet’in mentoru oldu. Kırımlı siyasi tutsak için mentorluk girişimi, Ukrayna Cumhurbaşkanlığı Kırım Daimi Temsilciliğinin desteğiyle Ukrayna Dışişleri Bakanlığı tarafından hayata geçirildi. Programın amacı, Rusya tarafından yasa dışı şekilde alıkonulan Ukrayna vatandaşların durumuna uluslararası toplumunun dikkatini çekmek ve onların özgürlük mücadelesine destek olmak. Sosyal medya üzerinden konu ile ilgili açıklama yapan Ollongren şu ifadeleri kullandı: Bugün, en genç Kırımlı siyasi tutsaklardan biri olan Appaz Kurtamet’in mentoru olduğumu duyurmaktan onur duyuyorum. Bu yaz 23 yaşına girdi ancak doğum gününü ailesiyle kutlamak yerine Rusya’nın Pskov bölgesindeki bir cezaevinde geçirdi. SİYASİ TUTSAK APPAZ KURTAMET Rus işgal güçleri, 23 Temmuz 2022 tarihinde Kırım Tatarı Appaz Kurtamet'i alıkoydu. Kırım’da Kremlin kontrolündeki sözde mahkeme tarafından, işgalcilerce uydurulan düzmece bir dava çerçevesinde 7 yıl hapis cezasına mahkûm edilen genç tutsak, Rusya’nın Pskov bölgesindeki 6 numaralı cezaevinde alıkonuluyor. Appaz Kurtamet, Kırım Taburunda görev yapan arkadaşına 500 grivna borç verdiği için işgalcilerce “terör örgütünü finanse etmekle” suçlandı. Siyasî tutsak Appaz Kurtamet’in annesi Ayşe Kurtamet, Rus işgal güçlerinin oğluna özgürlük karşılığında “iş birliği” yapma teklifinde bulunduğunu ancak oğlunun halkına ihanet etmeyi reddederek bu teklifi kabul etmediğini anlatmıştı. İŞGALCİLER AİLELERE BASKI UYGULUYOR Rus işgal güçleri ayrıca Kasım 2023’te Herson bölgesine bağlı Novooleksiyivka kasabasında yaşayan Kırım Tatar siyasî tutsak Appaz Kurtamet’in babası Halil Kurtamet’i alıkoydu. İşgalciler, Halil Kurtamet’i Numan Çelebicihan Taburu’na mensup olmakla suçladı. Daha sonra hakkında 8 yıl hapis cezası kararı alındı.

Hapiste ölüm riskiyle baş başa: Kırım Tatar Lera Cemilova’nın sağlık durumu kötüleşti

Rus işgali altındaki Kırım’daki sözde mahkeme tarafından düzmece bir dava çerçevesinde 15 yıl hapis cezasına çarptırılan 28 yaşındaki Kırım Tatarı Lera Cemilova’nın sağlık durumu giderek kötüleşiyor. Memorial İnsan Hakları Merkezi, Cemilova’ya epilepsi teşhisi konulduğunu ve son dönemde nöbetlerin sıklaşmaya başladığını bildirdi. Rus işgal güçleri tarafından Mayıs 2024’te kaçırılan 28 yaşındaki Canköy sakini Kırım Tatarı Lera Cemilova, Ağustos 2025’te, Kırım’ın Kremlin kontrolündeki sözde Yüksek Mahkemesi tarafından 15 yıl hapis cezasına çarptırılmıştı. Memorial İnsan Hakları Merkezi tarafından yapılan açıklamaya göre, halihazırda Akmescit’teki 1 No’lu tutukevinde tutulan Cemilova için 5 Eylül’de doktor çağrıldı. Sonrasında ailesi tarafından nöbet önleyici ilaçlar gönderilmiş olsa da, bu ilaçların Cemilova’nın durumunu stabilize etmeye yetmedi. Bunun dışında Cemilova'nın bir tedavi görmediği belirtildi. İnsan hakları savunucuları, tıbbi yardımın gecikmesinin geri dönülmez sağlık sorunlarına veya yaşam kaybına yol açabileceği uyarısında bulundu. İŞGALCİLER İNSANİ HUKUKU GÖRMEZDEN GELİYOR Epilepsi, uluslararası hukukta tutuklu bulundurulması yasak hastalıklar arasında yer alıyor. Ancak Rus işgal yönetimi bu kuralları yok saymaya devam ediyor. Bilindiği üzere kısa süre önce, karaciğer kanseri dâhil olmak üzere birçok ciddi hastalıkla mücadele ettiği için Rus cezaevinden serbest bırakılan Kırım Tatar siyasi tutsak Lenur Halilov işgalcilerce “tehlikeli kişi” ilan edilerek yeniden alıkonuldu. MAYIS 2024’TE KAÇIRILDI Rus işgali altındaki Kırım’da insan hakları ihlallerini kayda alan insan hakları örgütü İrade, 3 Şubat 2025'te Rusya Federal Güvenlik Servisi (FSB) görevlilerinin, Canköy bölgesi sakini Kırım Tatarı Lera Cemilova’yı 21 Mayıs 2024 tarihinde kaçırdığını duyurdu. KENDİSİNDEN AYLARCA HABER ALINAMADI İrade’ye konuşan Lera Cemilova’nın annesi Lenora Cemilova, Rus işgal güçlerinin 20 Mayıs’ta evlerinde arama yaptığını ve evdeki tüm telefonlara, dizüstü bilgisayar, fotoğraf makinesi ve flash belleklere el koyduğunu ayrıca kızı Lera Cemilova’yı yanlarında götürdüğünü aktararak, “Ertesi gün kızımı FSB’nin Canköy şubesine götürdüler. 22 Mayıs’ta ise (sözde) mahkeme uyuşturucu testinden geçmeyi reddettiği iddiasıyla kızımın 15 gün süreyle idari gözetim altına alınmasına karar verdi” şeklinde anlattı. Bununla birlikte Lenora Cemilova, diğer kızının da kısa süre sonra FSB’ye güya "sohbet" için çağrıldığını söyledi. Görevliler, bu görüşmede ona kardeşinin ceza süresi bittikten sonra FSB’nin gözaltı merkezine sevk edileceğini bildirdi. O günden sonra anne Cemilova, kızı hakkında yaklaşık 10 ay boyunca haber alamadı. Lenora Cemilova, mayıs ayından bu yana kızı Lera Cemilova’yı görmediğini ve bulunduğu yer hakkında hiçbir şey bilmediğini kaydetti. Kızını bulmak için tüm ilgili kurumlara başvuru yaptığını dile getirdi ancak tüm bu çabaların cevapsız kaldığını belirtti. Ağustos 2025’te, Kırım’ın Kremlin kontrolündeki sözde Yüksek Mahkemesi, Lera Cemilova’yı suçlu bularak 15 yıl hapis cezası, 100 bin ruble para cezasına ve tahliyesinin ardından 1,5 yıl denetimli serbestlik cezasına mahkûm etti.

Kırım Tatar siyasi tutsak Emil Ziyadinov, bir yıldan fazladır hücrede tutuluyor

İşgalci Rusya'nın Kırım Tatarlarına baskı uygulamak amacıyla kurguladığı sözde bir dava çerçevesinde yasa dışı bir şekilde 17 yıl hapis cezasına mahkûm edilen Kırım Tatar siyasî tutsak ve çocuk antrenörü Emil Ziyadinov'un, Rusya'nın Arhangelsk bölgesindeki Koryajma kentinde bulunan 5 No'lu cezaevinde bir yıldan uzun süredir hücrede tutulduğu bildirildi. Kırım Dayanışması sivil toplum teşkilâtına konuşan siyasi tutsağın eşi Elviye Ziyadinova, eşinin Eylül 2024'te cezaevine sevk edilmesinin hemen ardından hücre cezasına alındığını açıkladı. Elviye Ziyadinova'nın verdiği bilgiye göre, Ziyadinov Eylül 2024’te cezaevine sevk edildi ve iki hafta karantinada kaldıktan hemen sonra hücre cezasına gönderildi. Nisan 2025’te bir ameliyat için hastaneye sevk edildi ancak Mayıs 2025’te cezaevine döndükten sonra tekrar hücreye konuldu. Elviye Ziyadinova, "Emil kendisi bile neden cezalandırıldığını bilmiyor." diyerek cezaların keyfiliğine dikkat çekti. AİLE İLE GÖRÜŞME HAKKI ENGELLENİYOR Emil Ziyadinov, sürekli hücre cezasında tutulması nedeniyle ailesiyle görüşme hakkından tamamen mahrum bırakılmış durumda. Eşi, aile olarak Ziyadinov'u bir yıldan fazla süredir görmediklerini belirtti. Ayrıca, hücrede kalmak Ziyadinov'un cezaevindeki kantinden temel ihtiyaçlarını satın almak için para transferi almasını veya ailesinden paket almasını da engelliyor. TOPLU BASKINLAR SONUCU 7 KİŞİ ALIKONULDU Rus işgal güçleri, Kırım’da 7 Temmuz 2020 tarihinde sabah erken saatlerde bir dizi eve baskın düzenledi. Baskınlar sonucu 7 kişi alıkonuldu. Ertesi gün işgalci mahkeme, görme engelli Aleksandr Sizikov hakkında ev hapsi ve 6 Kırım Tatarı; Alim Sufyanov, Seyran Hayretdinov, Zekeriya Muratov, İsmet İbragimov, Vadim Bektimirov ve Emil Ziyadinov hakkında tutukluluk kararı aldı. İşgalciler, Kırım Tatarlarını Rusya Ceza Kanunu'nun 205.5. maddesinin 1. ve 2. fıkrası uyarınca Rusya’da terör örgütü olarak kabul edilen bir örgütü organize etmekle ve örgütün faaliyetlerine katılmakla suçladı. Rus mahkemesi, Vadim Bektimirov’u 11 yıl, Emil Ziyadinov’u 17 yıl, İsmet İbragimov’u 19 yıl, Zekeriya Muratov 11 yıl 6 ay, Alim Sufyanov ve Seyran Hayredinov hakkında 12 yıl hapis cezasına mahkûm etti. Görme engelli Aleksandr Sizikov hakkında ise 17 yıl hapis cezası kararı alındı.

Kırım Tatar siyasi tutsak Ekrem Mamedov’a kanıtsız hapis: "Moskova'dan emir geldi"

Rus işgali altındaki Kırım’daki sözde mahkeme tarafından düzmece bir dava çerçevesinde haksız yere 8 yıl 6 ay hapis cezasına mahkûm edilen Kırım Tatar siyasi tutsak Ekrem Mamedov, kanıt olmamasına rağmen suçlu bulundu. Kırım Tatar siyasi tutsak Ekrem Mamedov’un kardeşi Ruslan Mamedov, işgalci soruşturma görevlilerin işlemediği suçları "itiraf etmesi" için abisine açıkça baskı yaptığını anlattı. Kırım Tatar Kaynak Merkezi tarafından düzenlenen bir basın toplantısında konuşan Ruslan Mamedov, Rusya tarafından yasa dışı olarak yargılanan abisi Ekrem Mamedov'un davasındaki hukuksuzlukları ifşa etti. Ekrem Mamedov, hakkında hiçbir somut kanıt bulunmamasına rağmen 8,5 yıl hapis cezasına çarptırıldı. Ruslan Mamedov, soruşturma görevlilerinin kardeşine işlemediği suçları itiraf etmesi için açıkça baskı yaptığını belirterek, soruşturmacıların Ekrem Memedov'a doğrudan konuşarak şunları söylediğini aktardı: Soruşturmacı, kardeşimin masum olduğunu bildiğini ancak Moskova'dan onu ne pahasına olursa olsun hapse atma emri olduğunu açıkça ifade etti. İtiraf etmese bile 16 yıla kadar hapis cezasının zaten kararlaştırıldığını ama iş birliği yaparsa bir ile dört yıl arasında ceza alacağı söyledi. Ruslan Mamedov, bu durumun Rus işgalci mahkeme sisteminin hukuku değil, siyasi emirleri uyguladığını bir kez daha gösterdiğini vurguladı. İŞGALCİLERDEN EKREM MAMEDOV’A BASKI Kırım Tatar Kaynak Merkezi Müdürü Zarema Bariyeva’nın Eylül 2025’te aktardığına göre, 39 yaşındaki Mamedov işgalden sonra Kırım’dan ayrılmak istemedi. Bu yüzden işlerini sürdürebilmek, çocuklarını okula gönderebilmek ve sağlık hizmetlerinden yararlanabilmek için Rusya pasaportu almak zorunda kaldı. Rus işgal güçleri, 18 Temmuz 2024’te Akmescit (Simferopol) bölgesindeki Novomıkolayivka köyünde yaşayan Ekrem Mamedov’un evinde arama yaptı ve aramadan sonra Kırım Tatarını alıkoydu. İşgalciler, 2020’de yaptığı ticari para transferlerini bahane ederek Mamedov’u “yasa dışı silahlı grupları finanse etmekle” suçladı. Temmuz 2024’ten Nisan 2025’e kadar Akmescit’teki 2 numaralı tutukevinde tutulan Mamedov, Ekim 2024’te sahte tanık ifadeleriyle desteklenen kurgulanmış bir davayla mahkûm edildi. Nisan 2025’te ise binlerce kilometre uzağa, Rusya’nın Vladimir kentindeki cezaevine nakledildi. Daha sonra Kırım’ın Kremlin kontrolündeki sözde İçişleri Bakanlığı Ekrem Mamedov’un Rusya vatandaşlığını iptal etti. Böylece Mamedov, cezasını tamamladıktan sonra vatanı Kırım’a geri dönemeyecek.

Kırım'da Rus baskısı artarak devam ediyor: 9 ayda 177 yasa dışı tutuklama

Rus işgali altındaki Kırım’da, Ukrain ve Kırım Tatar aktivistlere yönelik baskılar devam ediyor. Kırım Tatar Kaynak Merkezinin yayımladığı rapora göre; 2025 yılında Ocak-Eylül ayları arasında, Kırım’da 177 kişi yasa dışı şekilde tutuklandı ve 100 kişi yasa dışı olarak gözaltına alındı. Rapor verilerine göre tutuklanan 177 kişinin 68’i Kırım Tatarı, gözaltına alınan 100 kişi arasında ise 18 Kırım Tatarı bulunuyor. Ayrıca aynı dönemde 25 ev baskını gerçekleştirildiği, bunların yarısının Kırım Tatarlarına ait evlerde yapıldığı belirtildi. Bunun yanı sıra 108 sorgu veya sözde “sohbet” vakası ve 57 sağlık hakkı ihlali kaydedildi; sağlık hakkı ihlallerinin 44’ü Kırım Tatarlarına karşı işlendi. Kırım Tatar Kaynak Merkezi Başkanı Eskender Bariyev, bazı ev baskınlarının ve gözaltıların gece yarısı yapıldığını, bağımsız avukatların da baskı altında tutulduğunu ve “sorunları sessizce çözmeleri” yönünde uyarılar aldıklarını belirtti. Bariyev, “Bazıları artık konuşmanın sonuç vereceğine inanmıyor. Ama ben vurgulamak isterim: İşgalciyle sessizlik içinde bir çözüm mümkün değildir. Sessizlik, onların ellerini serbest bırakır.” dedi. Bariyev ayrıca 2024-2025 yıllarına ait eğilimlere dikkat çekerek, sözde "vatana ihanet" suçlamasıyla yapılan tutuklamalarda artış gözlendiğini, "Rus ordusunu itibarsızlaştırma" suçlamasının ise ikinci en yaygın siyasi baskı kategorisi haline geldiğini belirtti. SİYASİ TUTSAK SAYISI ARTIYOR Eylül sonunda Kırım Tatar Kaynak Merkezi, Kırım’ın işgalinin başlangıcından bu yana Rus makamlarınca siyasi gerekçelerle yargılanan veya baskı altına alınan kişi sayısının 447’ye ulaştığını açıkladı. Bunların 258’inin Kırım Tatarı olduğu bildirildi. Kuruma göre siyasi nedenlerle yargılanan Kırımlılar şu kategorilere ayrılıyor: 213 kişi mahkûm edilerek cezaevlerinde tutuluyor (bunların 120’si Kırım Tatarı), 57 kişi denetim veya şartlı serbestlik altında (bunların 30’u Kırım Tatarı), 78 kişi tutukevlerinde bulunuyor (44’ü Kırım Tatarı), 63 kişi serbest bırakıldı (36’sı Kırım Tatarı), 36 kişi hâlâ soruşturma veya kovuşturma altında (28’i Kırım Tatarı). KTKM, Kırım’daki baskıların sistematik biçimde sürdüğünü ve özellikle Kırım Tatarlarının hedef alınmaya devam ettiğini vurguladı.

Rus işgali altındaki Kırım'da siyasi tutsak kadın sayısı 40'a ulaştı

Kırım İnsan Hakları Grubu Başkanı Olha Skrıpnık, 2025 yılında Rus işgal yetkililerinin Kırım'da işgale karşı çıkan kadınlara yönelik baskıları önemli ölçüde artırdığına dikkat çekti. Ukrayna’nın başkenti Kıyiv’de bugün siyasi tutukluların haklarına ilişkin düzenlendiği basın toplantısında, konuşan Skrıpnık, Rusya Federasyonu'nun Kırım'da kadınlara yönelik baskı politikasının sistematik bir hâl aldığını açıkladı. Skrıpnık'a göre, 2022 yılı öncesinde siyasi tutsaklar listesinde en fazla 5 kadın bulunuyorken, bugün yalnızca Kırım İnsan Hakları Grubunun listesinde bu sayı 40'a ulaşmış durumda. Bu durum, kadınlara yönelik takibatın Rusya'nın baskı politikasının ayrı bir kolu haline geldiğini gösteriyor. Skrıpnık, "Bunun tesadüf değil, kasıtlı bir politika olduğundan kesinlikle eminiz. Kadınlar işgal altındaki topraklardaki direnişin bir parçası ve FSB, onları kovuşturma konusunda 'serbest bırakıldı'." dedi. CEZALAR SERTLEŞİYOR: MAHKÛMİYETLER 22 YILA KADAR ÇIKTI İnsan hakları savunucusu, verilen hapis cezalarındaki acımasızlığın artmasından özellikle endişe duyduklarını belirtti. 2022 yılında en ağır cezanın Halina Dovhopola'ya verilen 12 yıl hapis cezası olduğunu hatırlatan Skrıpnık, 2025 yılına gelindiğinde mahkemelerin 22 yıla kadar hapis cezaları verdiğini kaydetti. Bu yıl bir kadının 22 yıl hapis cezasına çarptırıldığını aktaran Skrıpnık, Oksana Senedjuk'un 15 yıl ve Nina Timoşenko'nun 16 yıl hapis cezası aldığını hatırlattı. Ayrıca, insan hakları savunucusu suçlamaların niteliğinin de değiştiğine dikkat çekti. Kadınlar artık neredeyse her zaman "devlet ihaneti" veya "casusluk" maddeleri üzerinden kovuşturuluyor. Bu davalar genellikle uluslararası hukukun ağır bir ihlali olarak, Kırım dışında, Rostov-na-Donu'daki askerî mahkemelerde kapalı duruşmalarla görülüyor. Skrıpnık, "Kadınlar işgal altındaki Kırım dışında yargılanıyor. Ve hüküm giydikten sonra yarımadaya geri getirilmiyorlar. Kırım'da kadın hapishanesi olmadığı için tüm mahkumlar Rusya'nın iç bölgelerine sürülüyor." ifadelerini kullandı.

#Siyasi Tutsaklar