İstanbul'da son yüzyılın büyük Türkçüsü Prof. Dr. Turan Yazgan'ı anma programı
Ömrünü Türk dünyasında birliğe adayan, "Türk dünyasının bilgesi" Prof. Dr. Turan Yazgan anısına Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı (TDAV) tarafından "Sonsuzluğa Yürüyüşünün 11. Yılında Turan Yazgan Anma Programı" tertip edilecek. 9 Aralık 2023 tarihinde gerçekleşecek olan program, İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Cemil Bilsel Konferans Salonu'nda gerçekleşecek.
Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı, kurucu başkanı, büyük Türk Milliyetçisi ve Türk dünyası sevdalısı Prof. Dr. Turan Yazgan'ın anısına tertip edilen anma törenine ilişkin şu ifadeleri kullandı:
"Bütün ömrünü Türk dünyasının 'Dilde, Fikirde, İşte Birliği' ülküsünü gerçekleştirmek yolunda harcayan, vakfımızın Kurucu Başkanı, Son Yüzyılın Büyük Türkçüsü Prof. Dr. Turan Yazgan hocamızı sonsuzluğa yürüyüşünün 11. yılında anma programına davetlisiniz"
"TURAN YAZGAN VE TÜRKLÜK"
Anma programı çerçevesinde "Turan Yazgan ve Türklük" paneli gerçekleşecek. Panelde; Kırım Tatarlarının Milli Lideri, Ukrayna Milletvekili Mustafa Abdülcemil Kırımoğlu, Prof. Dr. Ahmet Taşağıl, Işık Sadık Ahmet, Av. Hüseyin Özbek yer alacak.
Ayrıca, Türk Dünyası konseri çerçevesinde sanatçı Elif Avcı sahne alacak.
ÖMRÜNÜ TÜRK DÜNYASINA ADAYAN BİLGE İSİM PROF. DR. TURAN YAZGAN
Turan Yazgan, Isparta'nın tarihi kenti Eğirdir ilçesinde resmi kayıtlara göre 5 Mart 1938'de, , kendi ifadesine göre ise 1935-36 yıllarında dünyaya geldi. Ailesini soyu Eğirdir’in ve bölgenin Türkleşmesinde mücadele veren Türkmenlere dayanmaktaydı. İlköğretimin ardından İstanbul’da Vefa Lisesi orta kısmından ve parasız yatılı olarak okuduğu Kastamonu Lisesi Fen Bölümü’nden mezun oldu. İstanbul Teknik Üniversitesi’nin sınavına babasının ölümü yüzünden giremeyince İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi’ne kaydoldu. 1959’da fakülteyi bitirinceye kadar ayrıca muhasebe işlerinde çalıştı. Yedek subaylık hizmetinden (1960-1961) sonra İmar ve İskân Bakanlığı Marmara Bölge Planlama Dairesi Başkanlığı’nda araştırmacı oldu (1961-1964).
Türk dünyası ve meseleleriyle yakından ilgilenen, kurduğu vakıfla bu işin bir kurumca ele alınmasını sağlayan Yazgan’ın düşüncelerini, ilkokul öğretmeninin verdiği bilgilerle lise yıllarında okuduğu Nihal Atsız’ın Bozkurtların Ölümü ve Bozkurtlar Diriliyor adlı romanları şekillendirmiştir. Merkezi İstanbul Şehzadebaşı’nda bulunan Türk Dünyası Araştırmaları Vakfını kurunca (1980) burada Gaspıralı İsmâil Bey’in idealine bağlı kalarak “dilde, fikirde, işte birliği” oluşturmak için vakfın davetiyle Türk dünyasından gelenler için Türkiye Türkçesi kursları açtırmış, Türklerin tek bir alfabeye geçmedikleri sürece istenilen şekilde dil, fikir ve iş birliğinin gerçekleşemeyeceğini söylemiştir.
Sovyet rejiminin dağılmasından sonra Türk dünyası ile daha çok ilgilenmeye başlamış, Türk cumhuriyetlerinde parasız eğitim veren liseler, yerel üniversitelerin bünyesinde öğretim dili Türkçe olan İşletme fakülteleri, Türk Dili ve Edebiyatı bölümleri, Uluslararası İlişkiler ve Turizm İşletmeciliği bölümleri kurmuştur. Türk Halkları Asamblesi Kongresi’ni toplamış, IV. Türk Halkları Asamblesi Kurultayı’nda Türklerin dünyada atom denemelerine mâruz kalmış iki ırktan biri ve ekonomik bakımdan dünyada en fazla istismar edilen ırk olduğunu belirtmiştir.
#Kırımoğlu, Prof. Dr. Turan Yazgan'ı bu sözlerle anmıştı: İsmail Gaspıralı'dan sonra 2. büyük isimdihttps://t.co/2NBp268Hf0 pic.twitter.com/V75F732kAK
— QHA - Kırım Haber Ajansı (@qha_kirimhaber) November 22, 2023
Türk dünyasına mensup halklar arasında kaynaşmayı sağlamak amacıyla geleneksel duruma getirilen Türk Dünyası Çocuk Şöleni’nin birincisini 1-15 Haziran 1995 tarihleri arasında düzenlemiş, 1996’da Türk dünyasının ortak millî ve mânevî değerlerini ayakta tutabilmek, unutulmuş bazı âdetleri tekrar yaşatabilmek için Türk Halkları Spor Şöleni’ni gerçekleştirmiştir. Haziran 1998’de Türk Dünyası Resim Sergisi’ni açmış, bu sergilerde Türk dünyasının tanınmış sanatçılarının resimlerine yer verilmiş, Türk dünyasındaki kadınlar, ilk defa 1-10 Mayıs 1999’da otuz üç Türk topluluğundan seksen delegenin katıldığı I. Türk Dünyası Kadınları Kurultayı’nda bir araya getirilmiştir. Mart 2001 tarihinde İstanbul’da Kırgızistan’dan Cengiz Aytmatov, Kazakistan’dan Muhtar Şahanov, Azerbaycan’dan Anar Rızayev, Türkmenistan’dan Annagulu Muhammedov gibi ünlü isimlerin katıldığı Yazarlar Kurultayı’nı toplamış, “Turan Kültür Merkezi-Süleymaniye Kürsüsü Konferansları” adıyla konferanslar dizisini başlatmıştır.
Turan Yazgan vakfı aracılığıyla neşriyatta bulunmuş, süreli yayınlar çıkarmış, Türk Dünyası Araştırmaları Dergisi, Türk Dünyası Tarih Dergisi, Bilim ve Toplum Dergisi, Sosyal Siyaset Dergisi adlı yayınların yanında Türk mûsikisi klasikleri, kitaplar, broşürler ve takvimler neşretmiştir. Türk dünyasını ilgilendiren tarihî, kültürel, iktisadî, edebî vb. konularda yapılan çalışmalara katkı sağlamak üzere iki ayda bir çıkan, hakemli, akademik bir yayın olan Türk Dünyası Araştırmaları Dergisi’nin ilk sayısı Ağustos 1979’da yayımlanmıştır. Yazgan, eğitimini 1959 yılında İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi'nde tamamladı. 1980 yılında Türk Dünyası Araştırmaları Vakfını kuran Yazgan araştırmaları ve yazılarıyla Türk dünyasına önemli katkılarda bulundu. Ömrünü Türk dünyasına adayan Yazgan 22 Kasım 2012'de kanserden vefat etti. Türk bilim insanı Yazgan'ın cenazesi Kozlu'ya defnedildi.
