SON DAKİKA
Hava Durumu
Türkçe
English
Русский
Français
العربية
Deutsch
Español
日本語
中文
Türkçe
English
Русский
Français
العربية
Deutsch
Español
日本語
中文

#Türk Dünyası

QHA - Kırım Haber Ajansı - Türk Dünyası haberleri, son dakika gelişmeleri, detaylı bilgiler ve tüm gelişmeler, Türk Dünyası haber sayfasında canlı gelişmelerle ulaşabilirsiniz.

Türk dünyasını birleştiren proje: Zengezur Koridoru Haber

Türk dünyasını birleştiren proje: Zengezur Koridoru

Dilara Dilşah KAYA / QHA Ankara Azerbaycan'ın 2020 yılında kazandığı İkinci Karabağ Savaşı'nın ardından uluslararası kamuoyunda tartışılmaya başlanan Zengezur Koridoru; Türkiye ve Azerbaycan'ı kara yoluyla birleştiren ve sahip olduğu büyük potansiyel ile öne çıkan bir konu. Ekonomik, politik ve jeostratejik olarak dikkatleri üzerine çeken Zengezur bölgesinde kurulacak olan koridor, iki ülke tarafından memnuniyetle karşılanırken, bu koridora karşı çıkan ülkeler de bulunuyor. Peki nedir bu Zengezur Koridoru? Türkiye, Azerbaycan ve Türk Devletleri Teşkilatına (TDT) ne tür kazanımlar sağlayacak? Hangi ülkeler bu koridorun kurulmasından kaçınıyor? Tüm bu soruları Bayburt Üniversitesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ramin Sadık, Kırım Haber Ajansı (QHA) için yanıtladı. ZENGEZUR TÜRKSÜZLEŞTİRİLME POLİTİKASINA MARUZ KALDI Doç. Dr. Ramin Sadık; Zengezur’un Kasım 1920'de Sovyetler Birliği yönetimi tarafından Azerbaycan'dan alınarak Ermenistan'a verilen ve bugün Nahçıvan ile Azerbaycan arasında yer alan, Ermenistan'ın ise “Sünik” olarak adlandırdığı bir bölge olduğunu belirtti. Sovyetler Birliği döneminde Zengezur bölgesinde genelde Azerbaycan Türklerinin yaşadığını kaydeden Doç. Dr. Sadık, bölgenin Azerbaycan Türklerinin tarihî toprakları olduğunun altını çizdi. Ancak Ermenilerin 1987 yılının sonlarına doğru bu bölgede yaşayan Türklere karşı zulüm uyguladığını belirten uzman, Türklere ait köylerin Ermeniler tarafından ele geçirildiğini ve bu nedenle de Zengezur'da bugün Türk nüfusunun bulunmadığını kaydetti. NEDİR BU ZENGEZUR MESELESİ? Zengezur meselesinin İkinci Karabağ Savaşı'ndan sonra en çok konuşulan konulardan biri olduğunu kaydeden Sadık, konuyu şu ifadelerle açıkladı: İkinci Karabağ Savaşı’nı sona erdiren, 10 Kasım 2020 yılında Rusya arabuluculuğunda imzalanmış anlaşma metninin son maddesinde; Ermenistan'ın, Azerbaycan'ın batı bölgeleriyle Nahçıvan'a geçişi sağlayacak bir bağlantı tahsis edeceği hususu yer alıyordu. Ancak aradan 4 yıldan fazla geçmesine rağmen Ermenistan o bağlantıyı sağlamıyor. Birincisi Ermenistan, Azerbaycan tarafından dile getirilen ‘Koridor’ kelimesini kabul etmiyor. İkincisi ise Ermenistan, anlaşma metninin hükmünün kalmadığını öne sürüyor. Son ve üçüncü olarak Ermenistan, vereceği bağlantı noktasında anlaşma metninde belirtildiği gibi Rus güçlerinin değil, kendi sınır görevlilerinin bulunmasını şart koşuyor. Ve bağlantı açılırsa geçecek yüklerin ve araçların kontrolünü arzu ediyor. KORİDOR REKABETİNDE OYUN KURUCU ÜLKE: AZERBAYCAN Azerbaycan’ın Zengezur Koridoru'nu açmakta ısrarcı olduğunu vurgulayan Sadık, Azerbaycan’ın Ermenistan'a imzalanan anlaşmayı hatırlattığını ve taahhüdünü yerine getirmesi gerektiği konusunda baskı kurduğunu belirtti. Aynı zamanda Azerbaycan’ın Nahçıvan ile kara bağlantısı elde etmek istediğini belirten Sadık, Nahçıvan’ın 30 yıldır izole olmuş halde olduğunu ve bölgenin Azerbaycan ile doğrudan kara bağlantısı olmadığını, ulaşım için İran’dan geçilmesi gerektiğini kaydetti. Sadık, Azerbaycan’ın açılması planlanan koridor hakkındaki görüşlerini ise “Karabağ'da elde ettiği zafer nedeniyle Azerbaycan kendisini etken, Ermenistan'ı edilgen olarak görüyor. Dolayısıyla Azerbaycan, anlaşma şartını yerine getirmesi gerekenin Ermenistan olduğunu ifade ediyor. Aynı zamanda koridorun açılarak geçecek yükler ile araçların Ermenistan tarafından kontrol edilmesini de kabul etmiyor. Aynı zamanda Zengezur Koridoru, Orta Koridor'un küçük bir kısmı ve Azerbaycan onu tamamlayarak Anadolu'dan Hazar'ın ötesine doğrudan bağlantı sağlamak istiyor. Böylece Azerbaycan, koridorlar rekabetinde ciddi oyun kurucu olduğunu kanıtlamayı amaçlıyor. Hem koridor vasıtasıyla da yüklerin Orta Koridor üzerinden daha çabuk adreslerine ulaşmasıyla kar elde edebileceğini tahmin ediyor.” ifadeleriyle aktardı. “KORDİOR, TDT ÜLKELERİNİN BÜTÜNLEŞMESİ AÇISINDAN ÖNEM ARZ EDİYOR” Ayrıca Sadık, bu koridorun TDT açısından da büyük önem taşıdığını belirtti. Uzman, “Zengezur Koridoru, TDT'nin doğudaki üyelerinin batıyla bütünleşmesi açısından da önem arz ediyor. Azerbaycan, Anadolu ile Hazar'ın doğusundaki ülkeler arasında köprü rolü oynuyor. Ve bu köprünün kendine ait kısmında bir parçanın eksik kaldığını gördüğü için de bu koridor ile onu tamamlamaya çalışıyor.” dedi. ZENGEZUR KORİDORU’NUN AÇILMASINA HANGİ ÜLKELER KARŞI ÇIKIYOR? Zengezur Koridoru'nun açılmasına karşı olan ülkelerin de var olduğunu vurgulayan Sadık, bu ülkelerin başında İran’ın bulunduğunu kaydetti. İran’ın bu koridorun açılmasına karşı olduğunu doğrudan ve sürekli bir şekilde belli ettiğini ifade eden Sadık; İran’ın olumsuz tutumunun gerekçesinin ise  Azerbaycan'ın ve Türkiye'nin kendisine mahkûm olmasını istemesi ve iki ülke arasında kara bağlantısı kurulmamasını arzu etmesi olarak ifade etti. Fransa’nın da Ermenistan'ın yaklaşımı ve Türkiye'nin Güney Kafkasya'da etkin olmasından rahatsızlık duyduğu için bu koridora karşı olduğunu belirten Sadık, aynı zamanda bu ülkenin Rusya'nın bölgedeki etkinliğini de olumlu karşılamadığını belirtti. Sadık, son olarak koridora karşı olan diğer ülkeleri de sebepleriyle birlikte açıkladı. Uzman, konuyla ilgili olarak “Amerika Birleşik Devletleri (ABD) tam olmasa da koridora karşı. Karşı çıkmasının nedenlerinden ilki Rus güçlerinin koridorda yerleşecek olması. İkinci neden ise Çin'in ticari yollarına sıkıntı çıkarmak istemesi. Ama ABD koridorda kendi kontrolünün olması halinde açılabileceğini düşünüyor. İsrail karşı, çünkü Türkiye'nin Güney Kafkasya'da etkin olması ve Azerbaycan ile iş birliğini olumlu karşılamıyor. Bu yüzden iki ülkenin bir olarak Türk cumhuriyetlerini de yanlarına çekip güçlenmesini arzu etmiyor. Diğer yandan, bir bağlamda ABD'deki Ermeni lobisi ile ortak çıkarları var, o yüzden onların karşı çıktığı hususa da saygı duyuyor. Mısır karşı çıkıyor, zira Süveyş Kanalı'ndan para kazanıyor ve yüklerin Orta Koridor üzerinden fazlasıyla geçerek gelirinin azalmasına tahammül edemiyor. Gürcistan da bu koridora karşı çıkıyor. Çünkü yıllardır yükler zaten Gürcistan üzerinden geçiyor ve ülke bundan gelir elde ediyor. Zengezur Koridoru'nun açılması ise ülkeyi transit ülke statüsünden çıkarabilir. O nedenle Gürcistan da bu koridorun açılmasını arzu etmiyor.” ifadelerini kullandı.

Astana Dîvânu Lugâti't-Türk uluslararası sergisine ev sahipliği yaptı Haber

Astana Dîvânu Lugâti't-Türk uluslararası sergisine ev sahipliği yaptı

Türk Kültür ve Miras Vakfının 2. Konsey Toplantısı, 7 Şubat 2025 tarihinde Kazakistan'ın başkanlığında başkent Astana'daki Millî Müze'de üye devletlerin Kültür Bakanlıklarının katılımıyla gerçekleştirildi. Kazakistan Cumhuriyeti Kültür ve Enformasyon Bakanı Aida Balayeva'nın ev sahipliğinde düzenlenen II. Konsey Toplantısı’na, Türk Devletleri Teşkilatı Genel Sekreteri Kubanıçbek Ömüraliyev, Azerbaycan Cumhuriyeti Kültür Bakanı Adil Kerimli, Kırgız Cumhuriyeti Kültür, Enformasyon, Spor ve Gençlik Politikası Bakan Yardımcısı Gülbara Abdıkalıkova, Türkiye Cumhuriyeti'nin Astana Büyükelçisi Mustafa Kapucu ve Türk devletlerinin resmî kurumlarının temsilcilerinin katıldığı toplantı; “Dîvânu Lugâti't-Türk” uluslararası sergisinin açılış törenine ev sahipliği yaptı. ESER TÜRK HALKINI YANSITIYOR Tören, Türk Kültür ve Miras Vakfı tarafından TİKA ve Türk Dünyası Vakfı iş birliğiyle gerçekleştirildi. Türk Kültür ve Miras Vakfı Başkanı Aktotı Raimkulova, Dîvânu Lugâti't-Türk eserinin Türk dünyasını birleştirmede önemli bir rol oynadığını vurguladı. Gerçekleştirdiği konuşmada “Büyük bilgin Mahmud Kaşgarlı’nın 11. yüzyılda yarattığı bu muhteşem eser sadece edebi bir anıt değil; Türk halklarının kimliğini, kültürümüzü ve geleneklerimizi yansıtıyor. Nesiller arasındaki bağlantıyı sembolize ediyor.” ifadelerini kullandı. Dîvânu Lugâti't-Türk'ün 950. yıldönümüne adanan sergide; nadir eserler, tarihi el yazmaları ve 11. yüzyılda Türk halklarının kültürel mirasının yönlerini yansıtan eşyaların yanı sıra moda tasarımcısı Ece Karayel'in eserden esinlenerek tasarladığı kıyafetler de yer aldı. DÎVÂNU LUGÂTİ’T-TÜRK Türkistan coğrafyasının bilinen ilk sözlüğü ve en önemli eserlerinden biri olan Dîvânu Lugâti’t-Türk, 11. yüzyılda Kâşgarlı Mahmut tarafından Karahanlı Türkçesi ile yazılmıştır. “Türk Sözlüğünün Divanı” anlamına gelen ve Türk dilinin ilk sözlüğü olan bu eser; Türk dili, Türk tarihi, Türk mitolojisi, Türk coğrafyası, Türk kültürü ve Türk töresi hakkında değerli bilgileri sunan bir eserdir. Nitekim Kâşgarlı Mahmut Dîvânu Lugâti’t-Türk adlı eserini, Türk milletinin yüceliğini, Türk dilinin Arapça ile koşu atları gibi yarış edeceğini, Türk dilinin zenginliğini ve Türk dilinin her duygu ve düşünceyi anlatmaya elverişli olduğunu ispat etmek içindir kaleme almıştır. Bu sebeple eser, Türkçeden Arapçaya bir sözlük biçiminde yazılmıştır. Başta Türkologlar olmak üzere birçok araştırmacı tarafından incelenen Dîvânu Lugâti’t-Türk, UNESCO Dünya Belleği Türkiye Ulusal Listesi’ne de kayıtlıdır. Eserin bugün tek nüshası İstanbul’daki Millet Kütüphanesindedir. KÂŞGARLI MAHMUT KİMDİR? Dîvânu Lugâti’t-Türk adlı eserin yazarı olan Kâşgarlı Mahmut, Türk dilinin ve Türk milliyetçiliğinin en büyük sözcülerindendir. Doğu Türkistan’ın en önemli merkezlerinden biri olan Kâşgar’da doğan Kâşgarlı Mahmut, iyi öğretim görmüş, İslâmiyet’le ilgili bilimsel çalışmaları yakından izlemiştir. Kâşgarlı Mahmut, Arapça ve Farsçayı da çok iyi öğrenmiştir. Türklerin bulunduğu bölgeleri gezmiş, ana dili olan Türkçenin bütün lehçelerini yerlerinde öğrenmiş, geleneklerini göreneklerini yakından izlemiştir. Bütün Sirderya (Seyhun) kıyılarını dolaştığından Dîvânu Lugâti’t-Türk adlı eserinde söz etmektedir. Daha sonrasında dönemin İslam Coğrafyası’nın en önemli kültür merkezlerinden biri olan Irak’a göç eden Kâşgarlı Mahmut, çalışmalarına burada devam etmiştir.

Kırgızistan, yapay zeka teknolojilerinin kamu kurumlarıyla entegre olmasını hedefliyor Haber

Kırgızistan, yapay zeka teknolojilerinin kamu kurumlarıyla entegre olmasını hedefliyor

Kırgızistan Bakanlar Kurulu Başkanı Adılbek Kasımaliyev, Kazakistan’ın Almatı şehrinde gerçekleşen  “Endüstriyel Yapay Zeka: Yeni Bir Çağın Teknolojileri" başlıklı 7. Dijital Almatı-2025 Uluslararası Forumu'nda konuştu. Kasımaliyev, konuşmasında sürdürülebilir kalkınmanın sağlanmasına değindi. Ayrıca Kırgızistan'ın küresel teknoloji gündemindeki konumunu güçlendirme konusundaki amaçlarından bahseden Kasımaliyev; yapay zeka teknolojilerini, devlet kurumlarına sistematik ve geniş çaplı olarak entegre etmeyi amaçladıklarını belirtti. Kırgızistan’da dijital dönüşümün on yıldan fazla bir süredir öncelik  olduğunu kaydeden Başkan, şu ifadeleri kullandı: "Yapay zeka bizim ortak önceliğimizdir ve günümüzde küresel teknolojik alanın ayrılmaz bir parçası haline gelmiştir. Ülkelerimizin sadece potansiyelini kullanması değil, aynı zamanda teknolojik ilerlemenin aktif katılımcısı olması da önemlidir." YAPAY ZEKA ULUSAL STRATEJİSİ YOLDA Bu hedefler doğrultusunda yakın zamanda  Yapay Zeka Ulusal Konseyinin kurulduğunu belirten Kasımaliyev, Yapay Zeka Ulusal Stratejisi’nin kabulünün de yakın olduğu sinyalini verdi. Ülkenin bulunduğu bölgenin dijital inovasyon ve sürdürülebilir kalkınmanın merkezi haline getirilebileceğine dikkat çeken Kasımaliyev, bölge çapında çalışmalar ve ortak projelere dikkat çekti. Başkan, konuyla ilgili önerilerini  "Bilgi, kaynak ve en iyi uygulamaların paylaşılacağı bölgesel yapay zeka merkezinin oluşturulması, vatandaşların verilerinin korunmasını sağlamak için yapay zekayı düzenleyen bölgesel standartların geliştirilmesi ve teknoloji engellerini ortadan kaldırmak için bölgesel veri merkezleri aracılığıyla bilgi işlem gücüne erişim sağlanması gerektiğini öneriyorum." ifadeleriyle aktardı. YAPAY ZEKA ROBOTU “AKILAY” Ayrıca Başkan, Kırgızistan’da yapay zeka robotu "Akılay"ın kullanılmaya başlandığını kaydetti. Bu robotun ulusal mevzuata dayanarak hukuki ve mali konularda vatandaşlara danışmanlık yaptığını kaydeden Kasımaliyev, yapay zeka kullanarak su kaynakları ve sorunları üzerine bir çalışma başlattıklarına da dikkat çekti. KIRGIZİSTAN'DA ULUSAL YAPAY ZEKA KONSEYİ KURULACAK Kasımaliyev tarafından 27 Ocak 2025 tarihinde imzalanan karara göre, ülkede bir Ulusal Yapay Zeka Konseyi oluşturulacak. Bu yeni yapı, ülkenin ekonomi ve sosyal alanlarında yapay zeka teknolojilerinin geliştirilmesi ve uygulanmasına odaklanacak. DIJİTAL TRANSFORMASYONUN PARÇASI OLARAK KURULUYOR Konsey, Kırgızistan'ın 2024-2028 yılları arasındaki dijital dönüşüm konseptinin bir parçası olarak oluşturulacak. Konseyin temel amacı; yapay zeka alanındaki projeleri geliştirmek, bilimsel ve eğitim kapasitesini artırmak ve aynı zamanda ülkenin uluslararası alandaki yapay zeka konusundaki konumunu güçlendirmek olacak. KONSEYİN HEDEFLERİ Yeni kurulacak olan Ulusal Yapay Zeka Konseyinin görevleri arasında yapay zeka projelerinin geliştirilmesi, bilimsel ve eğitimsel potansiyelin artırılması ve Kırgızistan'ın yapay zeka alanındaki uluslararası konumunun güçlendirilmesi yer alacak. Bu doğrultuda, hükûmetin öncelikli hedefi, teknolojinin güvenli bir şekilde kullanılmasını sağlamak. Konseyin üyeleri arasında devlet yetkilileri, bilim insanları ve iş dünyası temsilcileri yer alacak. Bu sayede, ülkenin her kesiminden uzmanlar bir araya gelerek yapay zeka teknolojilerinin en verimli şekilde hayata geçirilmesini sağlayacak.

Türkiye-Azerbaycan-Özbekistan Üçlü Toplantısı gerçekleşecek Haber

Türkiye-Azerbaycan-Özbekistan Üçlü Toplantısı gerçekleşecek

Türkiye'nin başkenti Ankara, 29 Ocak 2025 tarihinde Türkiye-Azerbaycan-Özbekistan Üçlü Toplantısı'na ev sahipliği yapacak. Türkiye heyetinde Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Ticaret Bakanı Ömer Bolat ve Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu; Azerbaycan heyetinde Dışişleri Bakanı Ceyhun Bayramov, Ekonomi Bakanı Mikayil Cabbarov ve Dijital Kalkınma ve Ulaştırma Bakanı Reşad Nabiyev; Özbekistan heyetinde ise Dışişleri Bakanı Bahtiyar Saidov, Yatırım, Sanayi ve Ticaret Bakanı Laziz Kudratov ve Ulaştırma Bakanı İlhom Mahkamov yer alacak.  Gerçekleşecek toplantıda bölgesel iş birlikeri, dış politika, ekonomik meseleler, yatırım alanında iş birliğinin artırılması, bölgesel ulaşım ağlarının geliştirilmesi ile ulaştırma ve iletişim sektörlerinde birliğin güçlendirilmesi gibi konular ele alınacak.  ANKARA BİLDİRİSİ VE EYLEM PLANI Üç toplantının sonunda Ankara Bildirisi'nin imzalanması ve Bildiri'ye ekli Eylem Planı ile ilerleyen dönemde üç ülke tarafından izlenecek somut yol haritasının belirlenmesi planlanıyor. Fidan'ın gerçekleştireceği açılış konuşmasında ise yaşanan belirsizliklerin ve çatışmaların arttığı dönemde; var olunan bölgenin jeopolitik ağırlığının arttığının vurgulanması, Türk dünyasındaki bütünleşmenin de yoğunlaşması gerektiğinin kaydedilmesi ve Türk Devletleri Teşkilatının (TDT) önemine de dikkat çekmesi bekleniyor.  TÜRKİYE-AZERBAYCAN-ÖZBEKİSTAN ÜÇLÜ DIŞİŞLERİ, TİCARET VE ULAŞTIRMA BAKANLARI TOPLANTISI Dünya çapında patlak veren Kovid-19 salgını ve 2022 yılında başlayan Ukrayna-Rusya Savaşı'nın tedarik zincirinde yarattığı kırılmalar, bu üçlü platformun kurulmasını teşvik etti. Bu format çatısı altında ilk toplantı, 2 Ağustos 2022 tarihinde Özbekistan'ın başkenti Taşkent'te yapıldı. Toplantılar; üç ülke arasındaki bağın ve Türk dünyası içerisinde geliştiriken yakın dayanışmanın da somut bir göstergesi olma niteliği taşıyor.

Türk Devletleri Uluslararası Üniversitesi kuruluyor Haber

Türk Devletleri Uluslararası Üniversitesi kuruluyor

Özbekistan’ın başkenti Taşkent’te Türk Devletleri Uluslararası Üniversitesinin kurulması planlanıyor. Özbekistan Cumhurbaşkanı Şavkat Mirziyoyev, Uluslararası Türk Devletleri Üniversitesinin kurulmasına ilişkin kararı imzaladı. Buna göre; kurulan üniversitenin temel amacı, Türk dünyası ülkelerinin siyasî, ekonomik ve kültürel-insani ilişkilerini güçlendirmek olacak.  Bununla birlikte üniversitede mühendislik, inşaat, lojistik, bilişim teknolojileri, sağlık, tarım, gıda sanayi ve ayrıca ekonomik ve sosyal alanlarda personel eğitimi verilecek. Eğitim süresi ise, uluslararası standartlara uygun olarak düzenlenecek.  Üniversitenin eğitim programları, dünyanın önde gelen yabancı üniversiteleriyle ve özellikle Türkiye’nin yükseköğretim kurumlarıyla birlikte hazırlanacak. Bununla beraber üniversitede, ortak eğitim programlarının gerçekleştirilmesi ve bilimsel araştırmaların yapılması da planlanıyor.  YÖK VE ÖZBEKİSTAN YÜKSEKÖĞRETİM CUMHURİYET KONSEYİ ORTAK ÇALIŞIYOR Öğrencilerin akademik hareketlilik programları çerçevesinde yabancı eğitim ve bilim kurumlarıyla iş birliği içerisinde çalışacak olan üniversite, Özbekistan Yükseköğretim Cumhuriyet Konseyi ve Türkiye Cumhuriyeti Yükseköğretim Kurulunun (YÖK) kuruculuğuyla özel üniversite statüsünde faaliyet gösterecek. TÜRKİYE ÖNCÜ OLARAK ALINACAK 2025/2026 eğitim yılı itibarıyla üniversitenin eğitim ve öğretim süreci, uluslararası sıralamalarda ilk bin içerisinde yer alan ve kendi alanında lider olarak kabul edilen Türkiye'deki yükseköğretim kurumlarının müfredatı esas alınarak düzenlenecek. 

Kazakistan'da Sarmatlar dönemine ait yeni eserler keşfedildi Haber

Kazakistan'da Sarmatlar dönemine ait yeni eserler keşfedildi

Kazakistan'ın Hazar Denizi bölgesindeki şehirlerinden Atırau şehri valiliği tarafından yapılan açıklamada, son 2 yıldır bölgedeki "Karabau-2" kurganında yapılan arkeolojik kazı çalışmalarında gelişme yaşandı. Atlı göçebe kültürün etkisindeki Ön-Türk topluluklardan birisi olarak kabul edilen, İskit diline benzer bir dil olan Sarmatça konuşan ve M.Ö 6.-M.S 4. yüzyıla dek bölgede yaşayan Sarmatlar dönemine ait mezarlarda yapılan kazı çalışmaları sonucunda; tarihi yüzyıllar öncesine dayanan eserler gün yüzüne çıkarıldı. Kurgandaki 9 mezarın 7'sinde bu halka ait  takılar, silahlar ve seramik kapların yanı sıra insan kalıntıları da bulundu. Eserler, Atırau Bölge ve Tarih Müzesinde düzenlenen sergide gösterildi. Sergide en çok ilgi çeken parça, üzerinde kar leoparının bulunduğu bilezik oldu.  Anadolu Ajansı (AA) tarafından gündeme getirilen haberde, Kazak arkeolog Marat Kasenov'un değerlendirmelerine yer verildi. Atırau bölgesinin bilim adamları tarafından zamanında Sarmatya İmparatorluğu'nun hüküm sürdüğü bölge olarak nitelendirildiğini ve bunun arkeolojik kazı çalışmalarıyla kanıtlandığını belirten Kasenov, Sarmatlar dönemine ait bulunan toplam eser sayısının bin civarında olduğunu kaydetti.  Takılarda genellikle zamanında bölgede yaşayan leopar, yaban domuzu, kaplan gibi yırtıcı hayvanların resimleri bulunduğunu belirten Asenov, en son yapılan kazı çalışmaları sonucunda daha önce Kazakistan'da hiç görülmemiş ve iyi korunmuş ahşaptan yapılan 2 kase (bardak) keşfedildiğini belirtti. 

Türkistan’dan Anadolu’ya bir çalgı: Yaşayan son ıklığ ustası Emin Kök hayatını kaybetti Haber

Türkistan’dan Anadolu’ya bir çalgı: Yaşayan son ıklığ ustası Emin Kök hayatını kaybetti

Türk yaylı çalgılarının atası olarak bilinen beş bin yıllık ıklığın son üretici ve son üstadı Emin Kök, 25 Ocak 2025 tarihinde 85 yaşında vefat etti. Antalya’nın Serik ilçesinde yaşayan Kök, kabak kemanenin atası olarak bilinen ve yörüklerin geleneksel çalgısı olan ıklığın yaşayan son ustasıydı. Büyük usta, ömrünü geçirdiği Serik ilçesinin Demirciler Mahallesi’nde toprağa verildi.  Anadolu Yörük kültürünün simge isimlerinden biri olarak bilinen Kök, 2017 yılında Anadolu Ajansına (AA) verdiği röportajda ıklığ çalma sanatının kendisinden sonra yok olacağına dair olan endişelerini paylaşmıştı.  Öyle ki, “5 oğlum var, hiçbirisi bu işe heves etmedi. Ben öldükten sonra bu iş kapanacak. Ancak şimdi 5 yaşında olan bir torunum var. O çok meraklı gibi görünüyor ama kırabilir diye ıklığı eline veremiyorum. Biraz büyüdükten sonra torunuma ıklığ çalmasını öğreteceğim” ifadelerini kullanan Kök, kendine bir çırak aradığını söylemişti. TÜRKLERİN İLK YAYLI ÇALGISI: IKLIĞ En eski Türk kemençesi olan ıklığ (oklu), etimolojik olarak “Ik” (ok) ve “ık” (olan) kelimelerinin birleşmesinden oluştu. Diğer Türk lehçelerinde “ık”, “uk”,” ıyuk”ve “igil” gibi isimlerle de adlandırılan ıklığ, ilk olarak Uygur Türkleri tarafından çalındı. Iklığ, Türklerin Türkistan’dan batıya doğru olan göç sürecinde ise Anadolu’ya taşındı. Iklığ, sap, gövde (klavye), kanat (sap ve klavye arasındaki bölge), tekne (kabak), eşik ve ayak bölümlerinden oluşur. Bununla beraber “sürgaaç”, sürgeç” veya “çubuk” adı verilen yay ile çalınan ıklığın gövdesi, su kabağından; yayı ise, at kılından yapılır.

Baskıcı İran rejimi, Türkay bebeğin ismini kullanmasına izin vermiyor Haber

Baskıcı İran rejimi, Türkay bebeğin ismini kullanmasına izin vermiyor

Baskıcı İran rejimi Güney Azerbaycan'da Türk varlığını yok etmeyi amaçlıyor. Türklerin dilini ve kültürünü hiçe sayarak baskı uygulayan İran, bölgedeki Türkçe isimlere yasak getirirken aynı zamanda ülke genelinde Türkçe isimlerin artışından da rahatsızlık duyuyor. İzlenen politikaların mağdurlarından biri de Türkay bebek. Güney Azerbaycan'ın Salmas şehrinde yaşayan Maknati ailesinin bebeği Türkay, Salmas Nüfus Müdürlüğü çalışanlarının rejim politikalarını dayatmasına maruz kaldı. Aileye yakın bir kaynak, Bebeğimin Adı kampanyasına konuyla ilgili açıklama yaptı. AİLE FARKLI BİR İSİMLE BELGE ALMAK ZORUNDA KALDI 1 Eylül 2022 tarihinde dünyaya gelen ve ailesinin Türkay adını verdiği bebek; Salmas Nüfus Müdürlüğü çalışanları tarafından isminin "yasak isimler" arasında yer aldığı gerekçesiyle doğum belgesi alamadı. Vatandaşlık kayıt biriminde yapılan provokasyon sonucu 4 ay boyunca kimliksiz kalan Türkay bebeğin ailesi, çocuklarının tüm sağlık ve besin harcamalarını kendileri ödedi. Çocuğun nüfus cüzdanının olmayışı nedeniyle yaşanan sorunlar nedeniyle aile, bebeklerine Alpay isminde bir doğum belgesi almak zorunda kaldı. BİRÇOK AİLE, UZUN UĞRAŞLAR SONUCUNDA TÜRKAY İSMİNE DOĞUM BELGESİ ALABİLDİ 2021 yılında Cevad İmami ailesi 8 ay süren hukuk mücadelesinin ardından, 2022 yılında Tebrizli bir aile 4 ay süren hukuki anlaşmazlığın ardından, 2023 yılında yine Tebrizli bir aile bir yıllık hukuk mücadelesinin ardından "Türkay" adını alarak doğum belgesi alabildiler. Tüm bunlara rağmen İran'da Türkay ismi, izin verilen isimler listesine dahil edilmedi.

logo
En son gelişmelerden anında haberdar olmak için 'İZİN VER' butonuna tıklayınız.