Ukrayna Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü: Ruslar ateşkese hazır olsalardı, uçakları vurulmamış olurdu
Ukrayna Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Heorhiy Tıkhıy, 2 Haziran 2025 tarihinde İstanbul’daki Çırağan Sarayı’nda gerçekleşen Ukrayna-Rusya heyetlerinin görüşmesinin ardından bir basın açıklaması gerçekleştirdi.
Burada basından gelen soruları yanıtlayan Tıkhıy, kendisine yöneltilen, bir sonraki görüşmelerin tarihinin belirlenip belirlenmediği yönündeki soruya Tıkhıy, öncelikle Rusya’nın sunmuş olduğu tekliflere ve belgelere bakılması gerektiğini ve ardından kısa bir süre sonra süreçle ilgili çalışmalara hazır olacaklarını, bir sonraki adımı da ona göre planlayacaklarını kaydetti.
“Bundan sonra gerçekleştirilecek toplantıların eğer liderler toplantısına hazırlık mahiyetinde olursa anlamlı olduğunu düşünüyoruz” ifadesini kullanan Tıkhıy, “Rusya’da karar veren Putin ve kendisinin ateşkes ya da diğer temel noktalarla ilgili mutlaka burada bulunması, kararlara katılması gerekiyor.” şeklinde konuştu.
“EĞER GERÇEKTEN BARIŞ SÜRECİ İSTİYORSANIZ, BİR ATEŞKES İLAN ETMENİZ LAZIM”
Ukrayna’nın 11 Mart’tan beri bir ateşkes için hazır olduğunu vurgulayan Sözcü, “Eğer gerçekten diplomasi oluşturmak istiyorsanız, barış süreci istiyorsanız, bir ateşkes ilan etmeniz lazım. Çünkü güven artırıcı önlemler olması gerekiyor. Bir taraftan silahlar konuşurken diğer taraftan konuşamazsınız. Maalesef Rusya koşulsuz ateşkesi reddetmeye devam ediyor ve sürekli talepler iletiyor” ifadesini kullandı. Tıkhıy, ateşkesin diplomasi için bir temel oluşturduğunu vurguladı.
Kategorik olarak Rusya ve Ukrayna'yı eşit koşullarda değerlendirmenin yanlış olduğunu vurgulayan Tıkhıy, “Şimdi Ukrayna burada kendini savunuyor, saldıran taraf ise Rusya. Ukrayna sadece meşru askeri noktaları hedef alıyor. Sadece meşru askeri hedefler. Uluslararası hukukun bütün normları, Ukrayna'nın bunu yapmasına izin veriyor. Yani Rusya, Ukrayna'nın yaşam alanlarını vurduğunda, çocukları öldürdüğünde bunun karşılaştırabilir bir şey olduğunu düşünmüyoruz. Savaş şu anda devam ediyor sizin de gördüğünüz gibi, ama bu karşılaştırabilir bir şey değil.” dedi.
“BARIŞ SÜRECİ TEMELLERLE BAŞLIYOR”
Ateşkes, insani güven artırıcı önlemler, Ukraynalı çocukların geri iadesi ve liderler toplantısının görüşmelerin gündeminde olduğunu anımsatan Sözcü, “Çünkü gerçek noktalar bunlar. Çok uzun süre başka şeylerden bahsedebiliriz ama nihayetinde barış süreci temellerle başlıyor ve temellerde ateşkes, insani güven artırıcı önlemler ve liderlerinin toplantısı bulunuyor. Bunlar tabii ki gerçek anlamda anlamlı ve detaylı bir barış sürecini tetikleyecek aktörler.” ifadesini kullandı.
"PLATFORMLA İLGİLİ HİÇBİR ZAMAN SORUMUZ OLMADI"
Kendisine yöneltilen gelecekteki görüşmelerin nerede gerçekleştirileceği ve Avrupa liderlerinden bu konudaki taleplerinin ne olduğu yönündeki soruya ise Sözcü, Ukrayna tarafının hiçbir zaman hiçbir platformda sorunu olan bir taraf olmadığını vurguladı.
Ukrayna’nın her zaman Türkiye'de ve başka nerede olursa olsun toplanabileceğini belirten Tıkhıy, “Platformla ilgili hiçbir zaman sorumuz olmadı. Maalesef Rusya tarafı platformlar arasında ya da tarihler arasında seçici davranıyor. Evet yine biz heyet olarak buraya geldik. Çünkü barışa bir taahhüdümüz var. Kimsenin bizi barışa engel olmakla suçlamasını istemiyoruz. Ve her fırsatı küçük de olsa süreci ilerletmek için kullanıyoruz.” diye konuştu.
“UKRAYNA’YI GÜÇLENDİRMEYE DEVAM ETMELİYİZ”
Avrupa'daki liderlerle ve beklentilerle ilgili olarak ise şu ifadeleri kullandı:
Biz Avrupa'da birlik bekliyoruz, güç bekliyoruz. Örneğin Avrupa Birliği Konseyi toplantısında dışişleri bakanımız dışişleri bakanlarıyla görüştü. Cumhurbaşkanı Zelenskıy da Avrupalı liderlerle temas halinde. Bu konuda Rusya üzerindeki baskının sürdürülmesi gerektiğini düşünüyoruz. Diplomatik süreç devam etse bile biz bunun birbiriyle çeliştiğini düşünmüyoruz. Baskının yardımcı olacağına inanıyoruz. Çünkü belli bir yapıcı yaklaşımı simüle ediyor. Bu bir öncelik tabii ki. Ancak bunun üzerine ekonomik baskıyla birlikte Ukrayna’ya askeri desteğin devam etmesi gerekiyor. Biz burada Ukrayna’yı güçlendirmeye devam etmeliyiz. Çünkü Rusya’nın iyi niyetle müzakere etmesi ve ciddi olması, askeri bir zafer kazanmasının mümkün olmaması için bizim güçlü olmamız gerekiyor.
“RUSLAR DA ATEŞKESE HAZIR OLSALARDI, UÇAKLARI VURULMAMIŞ OLURDU”
Kendisine yöneltilen, Rusya heyetinin görüşmelerde Ukrayna’nın Rusya havaalanlarına karşı başlattığı özel operasyonu gündeme getirip getirmediği yönündeki soruya ise Sözcü; bu konu bağlamında “Ukrayna’nın hedefi meşru askeri hedefler. İkinci olarak Ukrayna 11 Mart’tan bu yana ateş kese hazır ve eğer Ruslar da ateşkese hazır olsalardı, uçakları vurulmamış olurdu.” ifadesini kullandı.
Bununla beraber Sözcü Tıkhıy, gerçekleşen toplantıdaki en büyük çıktının insanî konularla ilgili olduğuna vurgu yaptı ve “Aynı şey İstanbul’da 16 Mayıs’ta da gerçekleşmişti. Heyetler belli bir kategorideki savaş esirleri konusunda anlaştı. Bunlar ağır yaralı ve ağır hasta olan savaş esirleri. Yine aynı zamanda 18-25 yaş grubu genç askerler. Aynı zamanda ölen askerlerin de iade edilmesi... Bunlar bizim için son derece önemli. Ukrayna için insan hayatından daha önemli bir şey yok. Eğer bir toplantı bizim herhangi bir sayıda insanımızı geri kazanmamızı sağlıyorsa bu zaten değer, başarılı bir sonuçtur.” dedi.
“PUTİN EĞER YARIN TOPLANALIM DESE CUMHURBAŞKANIMIZ HAZIRDIR”
Tıkhıy, sözü geçen liderler zirvesi hakkında Rusya’nın nasıl bir cevap verdiği ile ilgili bir soruya cevap verdi. Bu bağlamda Tıkhıy, “Ukrayna tarafı gerçekten iletişim konusunda medyada son derece açık ve söylenen her şeyi yerine getiriyoruz. Onun için buradayım. Ve sorunuz ne olursa olsun cevap veriyorum. Rusya tarafı o kadar açık değil anladığım kadarıyla. Dolayısıyla bana Rusya tarafının ne düşündüğünü soran ilk kişi değilsiniz. Ben onlar için ve onlar adına konuşamam. Şunu anlamak lazım. Anladığım kadarıyla onlar da belki bir basın toplantısı yapabilirler. Onlara sorabilirsiniz. Bizim Cumhurbaşkanımız eğer Putin yarın toplanalım dese hazırdır. Bu konuyla ilgili olarak hiçbir sorunumuz yok. Maalesef sorun o tarafta. Ve ne engelinin olduğunu onlara sormanız lazım.” şeklinde yanıtladı
Öte yandan Ukrayna’ya geri iadesi istenilen çocukların sayıları ile ilgili spesifik bir rakam veremeyeceğini kaydeden Tıkhıy, “Bunu soyut tutmamızın bir anlamı var. Bu konuda bir ilerleme sağlanabileceğini ümit ediyoruz. Çünkü çocuklarımız hiçbir şekilde müzakere edebileceğimiz bir şey değil.” dedi.