Unesco Haberleri - Son Dakika Unesco Haber Güncel Gelişmeler

Ünlü Kazak Türkü Berdibek Sokpakbayev'in "Benim Adım Koza" romanı, Azerbaycan'da tanıtıldı

Azerbaycan'da Türk Kültür ve Miras Vakfının katkılarıyla, 10. Bakü Kitap Fuarı'nda ünlü Kazak Türkü çocuk yazarı, şair ve senarist Berdibek Sokpakbayev'in doğumunun 100. yılında "Benim Adım Koza" adlı romanının tanıtımı gerçekleştirildi. "BENİM ADIM KOZA" ROMANI, İLK KEZ AZERBAYCAN TÜRKÇESİNDE TANITILDI Kazakistan Cumhurbaşkanlığı Danışmanı Malik Otarbayev, gerçekleşen tanıtımda konuştu. Berdibek Sokpakbayev'in doğumunun 100. yıl döneminin Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Kurumu (UNESCO) tarafından önemli bir dönüm noktası olarak kabul edildiğini belirten Otarbayev, tanıtımı yapılan romanın ilk kez Azerbyacan Türkçesinde tanıtıldığına dikkat çekti. Malik Otarbayev ayrıca, "Sokpakbaev'in eserleri genç nesil için önemli ve halklarımız arasındaki bağların güçlendirilmesine katkıda bulunuyor." şeklinde konuştu. Türk Kültür ve Mirası Vakfı Başkanı Aktoty Raimkulova da yazarın romanının 68 dile çevrildiğini belirtti. Romanın Türk dünyasının zengin mirasını korumayı ve gelecek nesillere aktarmayı amaçlayan bir kitap olduğu kaydedildi. YAZARIN KIZINDAN KAZAKİSTAN VE AZERBAYCAN'A TEŞEKKÜR! Kitap tanıtımında yazarın kızı Samal Sokpakbayeva da yer aldı. Samal Sokpakbayeva, “Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev'e babamın jübilesinin hem Kazakistan'da hem de diğer ülkelerde kutlanmasına yönelik girişiminden dolayı müteşekkirim. Azerbaycan'a da halklarımızın birliğini güçlendiren bu etkinliği düzenlediği için teşekkür etmek istiyorum.” ifadeleriyle teşekkürlerini sundu. Tanıtımda aynı zamanda yazarın giysi, tabak ve aksesuar gibi kişisel eşyalarından oluşan bir sergi düzenlendi. YAZAR, UNESCO'NUN ANMA LİSTESİNDE YER ALIYOR UNESCO) 42. Genel Kurul Toplantısında aldığı karara göre 2024-2025 yılında yapacağı anma etkinliklerinde Türk ilim insanlarına ve eserlerine yer verdi. Kazak Türkü çocuk kitabı yazarı, şair ve senarist Berdibek Sokpakbayev de bu listede yer aldı.

Romanya'da Türk-Tatar kültürü festivali!

Romanya Tatarları, Türk-Tatar kültürünü muhtelif oyunlar, müzikler ve danslarla tanıtacağı renkli bir festivale hazırlanıyor. TÜRK VE TATAR KÜLTÜRÜ TANITILACAK Tatar Demokratik Birliği (UDT) tarafından bu sene 9'uncusu düzenlenecek olan Uluslararası Türk-Tatar Festivali, "Kurultay" başlığıyla tertip edilecek. 27-29 Eylül 2024 tarihleri arasında Romanya'nın Köstence kentinde gerçekleşecek olan festivalde birbirinden renkli gösteriler Türk dünyasının kültürünü tanıtacak. Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) Romanya Millî Komisyonu himayesinde ve Romanya Kültür Bakanlığının desteğiyle ikinci kez düzenlenen festivalde Türk-Tatar kültürünü tanıtmayı ve korumayı amaçlayan projeler ve kültürel etkinlikler gerçekleştirilecek. KÜLTÜREL OYUNLAR SERGİLENECEK UDT Başkanı Naim Belgin, Kırım Haber Ajansına (QHA) yaptığı açıklamada, festivalin 27 Eylül'de kortej ile başlayacağını, ardından Türk dünyası başta olmak üzere Malezya, Endonezya, Brezilya gibi ülkelerden gelen gruplarla toplantı yapılacağını duyurdu. Başkan Belgin, festivalin ikinci günü olan 28 Eylül'de Türk dünyasından kültürel oyunların (güreş, okçuluk, at üstünde oyunlar, akıl oyunları...) sergileneceğini, konserin ardından resmî açılışın gerçekleşeceğini belirtti. Açılışta, festivale katılan farklı ülkelerin yetkilileri, Romanya'daki büyükelçiliklerin temsilcileri, kültür, sanat ve insan hakları alanında tanınmış isimler yer alacak. KIRIM TATARLARI FESTİVALDE YER ALACAK Belgin ayrıca ikinci gün havai fişek ve şaman gösteriminin olacağını da sözlerine ekledi. Türk dünyasından yemeklerin ikram edileceği festivale katılanlar 29 Eylül'de Köstence'deki müzeleri, türbeleri ve tarihi alanları gezdikten sonra Kültür Gecesi'ne katılacak. Festival aynı akşam tanışma yemeği ile sona erecek. Festivale katılanlar arasında Türkiye'deki Kırım Tatar diasporası da olacak. Ayrıca Kırım Tatar müzisyen Rüstem Memed ve Gülizar Bekir festival kapsamında sahne alacak. "TÜRK DÜNYASINI BİR TUTACAK ÇALIŞMALAR YAPILACAK" Bu kapsamda Belgin QHA'ya verdiği bilgilerin ardından sözlerine, "Bu festivalimizin amacı Türk dünyasını bir tutacak çalışmalar yapmaktır." ifadesiyle son verdi.

Beçin Antik Kenti’nde Menteşeoğulları Beyliğine ait sarnıç ortaya çıkarıldı

Muğla’nın Milas ilçesinde bulunan Beçin Antik Kenti'nde yapılan kazı çalışmaları sonucunda Menteşeoğulları Beyliği dönemine ait sarnıç bulundu. Menteşeoğulları Beyliği'ne başkentlik yapan Beçin Antik Kenti Kazı Başkanı Prof. Dr. Kadir Pektaş, Anadolu Ajansına verdiği demeçte UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi'ne 2012'de alınan antik kentte düzenli olarak kazı çalışmaları yaptıklarını, ayakta kalan tarihi yapıların da restore edilerek turizme kazandırıldığını aktardı. Pektaş, Beçin'in Türk-İslam dönemi yerleşiminde önemli merkezlerden biri olduğuna işaret ederek 2024 yılı kazı ve restorasyon çalışmalarının sürdüğünü ifade etti. İç kalenin iç kısmı ve çevresinde kazılar yaptıklarını ve yoğunlaştıklarını söyleyen Pektaş, "Kalenin iç kısmında Türk döneminden (Menteşeoğulları Beyliği) büyük bir sarnıç ortaya çıkarıldı. Beşik tonozlu uzun dikdörtgen planlı ve oldukça da derin diyebileceğimiz bir sarnıç. İç kalenin dış bölümünde ise Helenistik duvarların bulunduğu yerde bir kazı çalışması başlattık. Buradaki kazılar sırasında Helenistik dönemden çok düzgün planlı bir burç ile karşılaştık. Milattan önce 6 yüzyıla kadar tarihlenen yapı, mimarisi ve buluntularıyla Milas ve çevresinin tarihi için önemli ipuçları verdi." dedi.

Ukrayna'nın kültürel mirasının yok edilmesi: UNESCO ilk kez Rusya'nın eylemlerini kınadı

UNESCO Dünya Mirası Komitesi, Rusya'ya UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alan eserler dahil olmak üzere Ukrayna'nın kültürel mirasına doğrudan veya dolaylı zarar verecek her türlü eylemden kaçınma çağrısında bulundu. Ukrayna Dışişleri Bakanlığı 25 Temmuz'da yayımladığı açıklamada, UNESCO Dünya Mirası Komitesinin 46. genel oturumunda Ukrayna için büyük önem taşıyan bir karar kabul ettiği aktarıldı. UNESCO Dünya Mirası Komitesi, 25 Temmuz 2024 tarihinde UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne dahil edilen Ukrayna'daki eserlerin durumunu ele aldı. Yapılan toplantının sonucunda kabul edilen kararda, Rusya Federasyonu'na, UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alan eserler dahil olmak üzere Ukrayna'nın kültürel mirasına doğrudan veya dolaylı zarar verecek her türlü eylemden kaçınma ayrıca Dünya Mirası Sözleşmesi'nin 6. Maddesi de dahil olmak üzere uluslararası hukuk kapsamındaki yükümlülüklerini yerine getirme çağrısında bulundu. Ukrayna Dışişleri Bakan Yardımcısı, UNESCO Ukrayna Millî Komisyonu Başkanı İrına Borovets, “UNESCO Dünya Mirası Komitesinin bugünkü kararının Ukrayna açısından uzun vadeli olumlu sonuçları var. İlk olarak, Komite nihayet resmî belgelerinde Ukrayna'nın kültürel mirasına yönelik tehdidin nedeninin Rusya Federasyonu olduğunu kaydetti. İkinci olarak, Dünya Mirası Komitesinin Ukrayna'ya verdiği destek, saldırgan ülkeye, adaletin yeniden tesisi ve Ukrayna'nın kültürel mirasının korunması konusunda medeni dünyanın Ukrayna'nın yanında olduğuna dair açık bir sinyal veriyor." değerlendirmesinde bulundu. Bununla birlikte ilgili belgede, UNESCO Dünya Mirası Komitesi ilk kez Rusya’nın Ukrayna'ya karşı yürüttüğü geniş çaplı işgal saldırısını, ayrıca kültürel mirasın ve Ukrayna kimliğinin kasıtlı olarak yok edilmesini kararlı bir şekilde kınadı.

Büyükelçi Bodnar, UNESCO Türkiye Komisyonu Başkanı Oğuz ile bir arada: Kırım Tatar milli deseni "Örnek" ele alındı

Ukrayna'nın Ankara Büyükelçisi Vasıl Bodnar 4 Haziran 2024 tarihinde Birleşmiş Mİlletler Eğitim, Bilim ve Kültür Kurumu (UNESCO) Türkiye Komisyonu Başkanı Prof. Dr. Öcal Oğuz'u makamında ziyaret etti. İkili, görüşmede Ukrayna'nın UNESCO'ya üyeliğinin 70. yıl dönümünü ve Ukrayna ile UNESCO arasındaki ortak kültür projelerini ele aldı. KIRIM TATAR MİLLÎ DESENİ: ÖRNEK Ayrıca görüşmede Kırım Tatar millî deseni olan "Örnek" hakkında konuşuldu. Ukrayna'nın Ankara Büyükelçiliği sayfasında görüşmeye ilişkin yapılan açıklamada, "Bu yıl Kırım Tatar Sürgünü ve Soykırımı'nın 80. yıl dönümü nedeniyle Türkiye'de Ukrayna'nın somut olmayan kültürel mirasının sunumuna Kırım Tatar süslemesi 'Örnek' ile başlıyoruz. Ayrıntılar sonra..." ifadesi yer aldı. KIRIM TATAR MİLLÎ DESENİ ÖRNEK UNESCO KORUMASI ALTINDA 2018 yılında Ukrayna Somut Olmayan Kültürel Miras Ulusal Listesi'ne dahil edilen Kırım Tatar millî deseni Örnek, 2021 yılında ise Fransa’nın başkenti Paris’te 2021’de düzenlenen UNESCO Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Sözleşmesi Hükûmetlerarası Komitesi 16. Oturumu’nda, UNESCO İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirası Temsili Listesi’ne eklenmişti. Son olarak Ukrayna Merkez Bankası ise Mayıs 2024'te Kırım Tatar süsleme sanatı "Örnek"e ithaf edilen hatıra parası bastırdı.

UNESCO: Ukrayna'nın kültürel mirasını restore etmek için 9 milyar dolara ihtiyacı var

Ukrayna'nın toprak büütnlüğüne karşı geniş çaplı işgal girişimi başlatan Rusya, sivillerin yanı sıra ülkenin tarihi mirasını da hedef alıyor. Ukrayna'nın kültürünü ve tarihini reddeden Vladimir Putin idaresindeki işgalci devlet, topyekûn saldırı politikasını meşrulaştırmaya çalışıyor. UKRAYNA'NIN KÜLTÜREL MİRASININ RESTORASYONU İÇİN 9 MİLYAR DOLARA İHTİYAÇ VAR Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Kurumu (UNESCO) 13 Şubat 2024 tarihli açıklamasında Rusya'nın talan ettiği tarihi mozaiklerin yeniden inşası ve restorasyonunun maddi boyutuna dikkat çekti. Buna göre UNESCO, gelecek 10 yıl içinde Ukrayna'nın 9 milyar dolara ihtiyaç duyacağını bildirdi. Turizm endüstrisini etkileyecek boyutta çok sayıda kültürel mirasın zarar gördüğü ülkede başkent Kıyiv olmak üzere, Lviv, Odesa ve Mariupol gibi kentlerde 341 tarihi-kültürel yapı zarar gördü.

Türk aydınları, UNESCO'nun 2024 ve 2025 yılı anma etkinliklerinde yer alacak

Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Kurumu (UNESCO) 42. Genel Kurul Toplantısında aldığı karara göre 2024-2025 yılında yapacağı anma etkinliklerinde Türk ilim insanlarına ve eserlerine yer verecek. UNESCO Türkiye Millî Komisyonu'nun önerisi; Kırgızistan, Kazakistan, Özbekistan, Türkmenistan ve Azerbaycan'ın desteğiyle Türk dünyası adına 3 önemli anma etkinliği düzenlenecek. TÜRK İLİM İNSANLARI UNESCO ANMA ETKİNLİKLERİ LİSTESİNDE UNESCO'nun anma etkinliklerine eklediği 53 maddelik listede; Kaşgarlı Mahmud'un kadim eseri Divan-ı Lügati't Türk'ün 950. yıl dönümü, Ali Kuşçu'nun vefatının 550. yıl dönümü, Almanya'nın ortaklığında Fuat Sezgin'in doğumunun 100. yıl dönümü yer alıyor. Buna göre 2024 ve 2025 yılları içerisinde yapılacak anma etkinliklerinde Türk aydınlar boy gösterecek. ???? Türk aydınları UNESCO'nun 2024 ve 2025 yılı anma etkinliklerinde ???? https://t.co/yUfxT9iS5N pic.twitter.com/OGOkW9iXwW — QHA - Kırım Haber Ajansı (@qha_kirimhaber) January 24, 2024 KAŞGARLI MAHMUD VE DİVAN-I LÜGAT'İT TÜRK'ÜN 950. YILI İlk Türk sözlüğü olarak bilinen Divan-ı Lügati't Türk, Kaşgarlı Mahmud tarafından 1072 yılında kaleme alınan ve 1076 yılında tamamlanan kadim bir eserdir. Türkçe'nin zenginliğini anlatmak amacı taşıyan bu sözlük aynı zamanda Türklerin kültürünü, geleneklerini ve yemeklerini anlatır. Gökbilimci olan Kaşgarlı Mahmud'un çizdiği ilk dünya haritası bu eserinde görülür. ALİ KUŞÇU'NUN DOĞUMUNUN 550. YILI Semerkant'da doğan İstanbul'da vefat eden Türk bilim insanı Ali Kuşçu gökbilim, matematik ve fizik alanında en önemli isimler arasında yer alıyor. Ay'ın ilk haritasını çıkaran Kuşçu'nun ismi NASA tarafından Ay'daki bir kratere verildi. Kuşçu'nun bu alanlardaki çalışmaları ve eserleri günümüzde ders olarak veriliyor. PROF. DR. FUAT SEZGİN'İN DOĞUMUNUN 100. YILI Türkiye ve Almanya'nın ortak önerisi olarak vefatının 100. yılında anma etkinliğinde yer alan Prof. Dr. Fuat Sezgin, İslam tarihi alanında önemli çalışmalar kaydetmiştir. İstanbul Üniversitesi Şarkiyat Araştırmaları Enstitüsünde alanında en tanınmış uzmanlardan olan Alman oryantalist Hellmut Ritter yanında eğitim görerek, bu alanda başarılara imza attı. TÜRK AYDINLARI UNESCO ANMA ETKİNLİKLERİNDE Bunun yanı sıra Türk dünyası ülkeleri; Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan ve Türkmenistan'ın önerileri ile birlikte tasavvufî şiirleriyle tanınan Türkmen Mahtumkulu Firaki doğumunun 300. yılında, Karakalpak şair Hacı Niyaz Kösebey Ulu, doğumunun 200. yılında, Kazak Türkü bestekar ve orkestra şefi Nurgisa Tlediyev doğumunun 100. yılında, çocuk kitabı yazarı, şair ve senarist Berdibek Sokpakbayev doğumunun 100. yılında anılacak. UKRAYNA'NIN ÖNERİSİ İLE ÜÇ İSİM ANILACAK Ukrayna'nın önerisi ile ise 2024-2025 yıllarında; film yapımcısı Sergey Parajanov, Jimnastikçi Nina Boçarova ve Sanatçı Aleksandr Muraşko anılacak. UNESCO 2024-2025 ANMA ETKİNLİKLERİ UNESCO'nun sıraladığı liste aşağıda belirtilmiştir: 1. Kimya doktoru, doğa ve insan haklarının aktif savunucusu Yolanda Ortiz’in doğumunun 100. Yıldönümü (Arjantin’in önerisi) 2. Film yapımcısı Sergey Parajanov’un doğumunun 100. yıldönümü (Ermenistan, Gürcistan ve Ukrayna’nın ortak önerisi) 3. Şarkıcı, söz yazarı ve aktör Charles Aznavour’un doğumunun 100. yıldönümü (Ermenistan ve Fransa’nın ortak önerisi) 4. Mimar Ajami Nahçıvani’nin 900. doğum yıldönümü (Azerbaycan’ın önerisi) 5. Yazar Vasili Vladimiroviç Bikov’un doğumunun 100. yıldönümü (Belarus’un önerisi) 6. 19. yüzyılda Petar Beron tarafından yayınlanan ilk yeni Bulgarca ders kitabı "The Fish Primer"in yayınlanmasının 200. yıldönümü (Bulgaristan’ın önerisi) 7. Amilcar Cabral’ın 100. yıldönümü: İnsan ve evrensel çalışmaları (Cape Verde’nin önerisi) 8. Liu Hui’nin doğumunun 1800. yıldönümü (Çin’in önerisi) 9. Alfredo Guevara Valdes’in doğumunun 100. yıldönümü (Küba’nın önerisi) 10. Besteci Bedriç Smetana’nın doğumunun 200. yıldönümü (Çekya’nın önerisi) 11. Lubumbashi Üniversitesi’nin (UNILU) kuruluşunun 50. yıldönümü (Kongo Demokratik Cumhuriyeti’nin önerisi) 12. Tıp eğitimi alan ilk Ekvatorlu kadın, feminist ve kadın hakları savunucusu Matilde Hidalgo Navarro’nun ölümünün 50. Yıldönümü (Ekvator'un önerisi) 13. Şarkıcı, aktris, ırkçılık karşıtı aktivist ve Fransız Direnişi üyesi Josephine Baker’ın ölümünün 50. yıldönümü (Fransa’nın önerisi) 14. Filozof Immanuel Kant’ın doğumunun 300. yıldönümü (Almanya’nın önerisi) 15. Antropolog ve yazar Suzanne Comhaire-Sylvain’in ölümünün 50. yıldönümü (Haiti’nin önerisi) 16. Macar Bilimler Akademisi’nin kuruluşunun 200. yıldönümü (Macaristan’ın önerisi) 17. Macaristan’daki ilk anaokullarının kurucusu Terez Brunszvik’in doğumunun 250. yıldönümü (Macaristan’ın önerisi) 18. Filozof, sosyal reformcu ve seçkin ruhani lider Srimad Bhakti Siddhanta Saraswati Goswami Prabhupada’nın doğumunun 150. yıldönümü (Hindistan’ın önerisi) 19. Sosyal reformcu ve filozof Maharishi Dayanand Saraswati’nin doğumunun 200. yıldönümü (Hindistan’ın önerisi) 20. Yazar ve hümanist Ali Akbar Navis’in doğumunun 100. yıldönümü (Endonezya’nın önerisi) 21. Kahraman kadın Keumalahayati’nin doğumunun 475. yıldönümü (Endonezya’nın önerisi) 22. EmirʿOnṣor-al-MaʿāliKaykāvus (Kaykāʾus) b.Eskandar b.Qābusb.Vošmgir’in doğumunun 1000. yıldönümü (İran’ın önerisi) 23. Şair Parvin E’tesami’nin aktif yaşamının 100. yıldönümü (1907-1941) (İran’ın önerisi) 24. Dünya tiyatro sahnesinde bir ikon olan Eleonora Duse’nin ölümünün 100. yıldönümü (İtalya’nın önerisi) 25. Besteci ve orkestra şefi Nurgisa Tlendiev’in doğumunun 100. yıldönümü (Kazakistan’ın önerisi) 26. Çocuk kitabı yazarı, şair ve senarist Berdibek Sokpakbaev’in 100. doğum yıldönümü (Kazakistan’ın önerisi) 27. Yazar ve sözlükbilimci KrišjānisValdemārs’ın doğumunun 200. yıldönümü (Letonya’nın önerisi) 28. Letonca basılan ilk kitabın 500. yıldönümü (Letonya’nın önerisi) 29. Ressam ve besteci Mikalojus Konstantinas Čiurlionis’in doğumunun 150. yıldönümü (Litvanya’nın önerisi) 30. Kız çocuklarının eğitimine ve kadın haklarına kendini adamış edebiyatçı ve hayırsever Aline Mayrisch de Saint-Hubert’in doğumunun 150. yıldönümü (Lüksemburg’un önerisi) 31. Jibreen Sarayı’nın inşasının 350. yıldönümü (Umman’ın önerisi) 32. Tarihçi ve şair İbn Ruzaiq’in ölümünün 150. yıldönümü (Umman’ın önerisi) 33. Şair Zbigniew Herbert’in doğumunun 100. yıldönümü (Polonya’nın önerisi) 34. Nobel Ödülü’nün yazar Władysław Reymont’a verilmesinin 100. yıldönümü (Polonya’nın önerisi) 35. Şair Luís Vaz de Camões’in 500. doğum yıldönümü (Portekiz’in önerisi) 36. Katar Ulusal Müzesi’nin kuruluşunun 50. yıldönümü (Katar’ın önerisi) 37. Matematikçi Solomon Marcus’un doğumunun 100. yıldönümü (Romanya’nın önerisi) 38. Bilim insanı Ana Aslan’ın Romanya Akademisi’ne katılışının 50. yıldönümü (Romanya’nın önerisi) 39. Novodevichy Manastırı’nın kuruluşunun 500. yıldönümü, Moskova (Rusya’nın önerisi) 40. Rusya Bilimler Akademisi’nin kuruluşunun 300. yıldönümü (Rusya’nın önerisi) 41. Romancı, oyun yazarı, şair ve öğretmen Jozef Gregor Tajovský’nin doğumunun 150. yıldönümü (Slovakya’nın önerisi) 42. Birleşmiş Milletler’in Buda’nın Doğumu, Aydınlanması ve Vefatını Anma Uluslararası Vesak Günü İlanının 25. yıldönümü (Sri Lanka’nın önerisi) 43. Sözlük bilimci ve filolog Mahmud Kaşgarî tarafından yazılan Divan-ı Lügati't Türk'ün 950. yıldönümü (Türkiye’nin önerisi) 44. Bilim adamı Ali Kuşçu’nun ölümünün 550. yıldönümü (Türkiye ve Özbekistan’ın ortak önerisi) 45. Tarihçi ve akademisyen Fuat Sezgin’in doğumunun 100. yıldönümü (Türkiye ve Almanya’nın ortak önerisi) 46. Şair Mahtumkulu Fraki’nin doğumunun 300. yıldönümü (Türkmenistan’ın önerisi) 47. Jimnastikçi Nina Boçarova’nın doğumunun 100. yıldönümü (Ukrayna’nın önerisi) 48. Sanatçı Aleksandr Muraşko’nun doğumunun 150. yıldönümü (Ukrayna’nın önerisi) 49. Şair, yazar ve kültür ikonu Sultan bin Ali Al Owais’in doğumunun 100. yıldönümü (Birleşik Arap Emirlikleri’nin önerisi) 50. Denizde boğulmaları önlemek için kayıtlı bir hayır kurumu olan Kraliyet Ulusal Filika Kurumu’nun (RNLI) kuruluşunun 200. yıldönümü (Birleşik Krallık ve Kuzey İrlanda’nın ortak önerisi) 51. Şair Azhiniyaz Kosibay Uli’nin doğumunun 200. yıldönümü (Özbekistan’ın önerisi) 52. Hekim Hai Thuong Lan Ong Le Huu Trac’ın doğumunun 300. yıldönümü (Vietnam’ın önerisi) 53. Kenneth David Kaunda’nın Güney Afrika’da barışa katkısının 50. yılı (Zambiya’nın önerisi)

Azerbaycan'ın mayınlarla ilgili önerdiği karar UNESCO'da kabul edildi

Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Kurumu (UNESCO), 11 Aralık 2023 tarihinde Azerbaycan'ın Silahlı Savaşlar Sırasında Kültürel Varlıkların Korunmasına İlişkin 1954 Lahey Sözleşmesi Taraflarının 15. Toplantısının gündemine "Kara Mayınlarının Kültürel Mirasa Etkisi" konulu karar taslağını getirdi. Uyuşmazlık, sözleşmeye taraf olan 135 ülkenin oybirliğiyle aldığı kararla kabul edildi. KARAR, KÜLTÜREL MİRASIN KORUNMASINI HEDEFLİYOR Kararda, üye devletlerin silahlı çatışmalar ve çatışma sonrası dönemlerde kültürel varlıkların korunmasına yönelik çabalarını överken, uluslararası hukuka aykırı olarak mayın ve diğer patlayıcı cihazların kullanımının ciddi zararlara yol açabileceği belirtildi. Kararda, mayın ve diğer patlayıcı cihazların kullanımının kültürel varlıklara yönelik ciddi bir tehdit oluşturduğu yönündeki endişeler dile getiriliyor ve 1954 Lahey Sözleşmesini ihlal eden eylemlerin önlenmesinin önemi vurgulanıyor.

Dîvânu Lugâti’t-Türk'ün 950. yılı UNESCO çerçevesinde kutlanacak

Büyük Türk dilbilimcisi ve ileri gelen Karahanlı soylusu Kaşgarlı Mahmut tarafından 1074 yılında Türk dünyasına armağan edilen, Türk dilinin ilk sözlüğü Dîvânu Lugâti’t-Türk, yazılışının 950. yılında UNESCO çerçevesinde kutlanacak. UNESCO AZERBAYCAN MİLLİ KOMİSYONU DUYURDU UNESCO Azerbaycan Milli Komisyonu, 24 Kasım 2023 tarihinde yaptığı açıklamasında Kaşgarlı Mahmud’un Türk lehçelerinden oluşan Dîvânu Lugâti’t-Türk eserinin 950. yıl dönümünün 2024-2025 yılında UNESCO çerçevesinde kutlanacağını kaydetti. KAŞGARLI MAHMUD VE DÎVÂNU LUGÂTİ’T-TÜRK Dîvânu Lugâti’t-Türk, İstanbul Millet Kütüphanesinde bulunan elimizdeki tek nüshanın son sayfasında verilen bilgiden Kaşgarlı Mahmud'un şah eseri, 25 Ocak 1072 günü yazmaya başladığı, 10 Şubat 1074 günü tamamladığı açıkça anlaşılıyor. MALAZGİRT ZAFERİNE YETİŞEN ESER Kaşgarlı Mahmud tarafından 1072'de kaleme alınan Dîvânu Lugâti’t-Türk (DLT) iki yılda tamamlandı. Kaşgarlı'nın bu şah eserini dönemin büyük Türk hükümdarı, Selçuklu Sultanı Muhammed Alparslan'a takdim edileceği çeşitli kaynaklarda zikrediliyordu. Ancak Sultan Alparslan'ın şehit edilmesi sebebiyle, 1075-1095 yılları arasında Bağdat'ta hüküm süren Abbasî halifesi Muhammed el-Muktedî bi-emri'llah'a sunuldu. ESER, ARAPLARA TÜRKÇE'Yİ ÖĞRETMEK AMACIYLA YAZILDI Eser, Kaşgarlı Mahmud tarafından Araplara Türkçe’yi öğretmek ve Türkçe’nin Arapça'dan daha zengin bir dil olduğunu göstermek maksadıyla yazılan ilk Türk dili sözlüğü niteliği taşıyor. Dîvânu Lugāti’t-Türk, Türk milletinin yüceliğini anlatmak, Türk dilinin Arapça’dan geri kalmadığını göstermek ve Araplara Türkçe’yi öğretmek maksadıyla kaleme alındığı için Türkçe’den Arapça’ya bir sözlük şeklinde tertip edilmiştir. TÜRK DİLİNİN İLK SÖZLÜĞÜ Türk dilinin ilk sözlüğü olan Dîvânu Lügāti’t-Türk, çeşitli Türk boylarından derlenmiş bir ağızlar sözlüğü karakterini taşımaktadır. Kaşgarlı Mahmud eserini yazarken o devrin Türk illerini bir bir dolaşmış ve doğrudan doğruya kendi derlediği dil malzemesine dayanmıştır. Bununla birlikte eser yalnızca bir sözlük olmayıp Türkçe’nin XI. yüzyıldaki dil özelliklerini belirten, ses ve yapı bilgisine ışık tutan bir gramer kitabı; kişi, boy ve yer adları kaynağı; Türk tarihine, coğrafyasına, mitolojisine, folklor ve halk edebiyatına dair zengin bilgiler ihtiva eden, aynı zamanda döneminin tıbbı ve tedavi usulleri hakkında bilgi veren ansiklopedik bir eser niteliği de taşımaktadır.

#Unesco