Rusya'da yasaklanan sürgün filmi Moskova'da gösterildi

23 Şubat 1944 yılında Çeçen ve İnguşların vatanlarından sürgün edilişini konu alan ve Rusya Kültür Bakanlığı'nın kararıyla ülkede gösterimi yasaklanan “Unutma Emri Verildi” filmi 36. Uluslararası Moskova Film Festivali'nde program dışı gösterildi. Film sinemaseverler tarafından büyük ilgi gördü.

Filmin yönetmenliğini yapan Hüseyin Erkenov, Festival organizatörlerini atılan cesür adım için teşekkür etti ve "Günümüz şartlarında bu kararı almanın ne kadar zor olduğunu çok iyi anlıyoruz. Festival organizatörlerine teşekkür ediyoruz dedi.

Rusya Kültür Bakanlığı, ülkede söz konusu filmin gösterilmesini yasaklamıştı.
Kültür Bakanlığı, NKVD arşivleri ve diğer arşivlerde, filmde anlatılan, sürgün sırasında Çeçen-İnguş Cumhuriyeti Haybah köyünde insanların toplu şekilde yakıldığına ilşkin hiçbir belgenin bulunmadığını ve bu nedenle Haybah olaylarının “tahrifat” olduğunu ve dolayısıyla filmin etnik ayrışmaya yol açacağını ileri sürdü.

23 Şubat 1944 yılında Stalin'nin emri ile bütün Çeçenler ve İnguşlar sürgün edilmiş ve 10 binlerce kişi yük vagonlarındaki kötü şartlardan dolayı hayatını kaybetmişti.

Bu sürgün sırasında çok sayıda katliam gerçekleştirildi. Bunlardan biri de Haybah köyünde gerçekleştirilen ve çoğunluğu kadın ve çocuk olmak üzere 700 kişinin ölümüne neden olan katliamdı. NKVD polisleri Haybah köyü halkını kadın, erkek, ihtiyar, çocuk ayrımı yapmaksızın ahırlara doldurarak diri diri yaktılar. Adalet Bakanı eski yardımcısı iken, buraya gönderilerek askeri birliğe katılmaya zorlanan Ziyaudi Malsagov, 27 Şubat 1944 günü Haybah’da gerçekleştirilen katliamı şöyle anlatmaktadır: “Cumhuriyet’in diğer bölgelerindeki Çeçenlerle İnguşlar vatanlarından sökülüp Kazakistan’a yollanmaktaydı. Fakat buradakileri nakletmek mümkün değildi. Çevre avullardan toplanan halk yola çıkarıldı. Hastalar, yaşlılar ve zayıflar, ertesi günü helikopterlerle taşınacakları söylenerek arkada bırakıldılar. Kadın, çocuk ve gençlerin bir kısmı da onlarla kaldı. Kalanlar 650-700 kişi kadardı. 27 Şubat 1944 günü sabah saat dokuzda çevre avullardan ve Haybah’tan toplanan bu insanlar bir ahıra sürüldü. Bu ahıra,Lavrentiva Pavloviça Beriya’nın “Örneklik Beygir Ahırı” denilmekteydi. Bu ahıra daha önce, dışardan ateşlenince içeriyi tutuşturacak şekilde kuru ot ve saman yığılmıştı. Bu insanlar ahıra sürülüp üstlerine kilit vuruldu. Ardından ahır ateşe verildi. Ateş tutuştuğu zaman ben fazla uzakta değildim. İnsanlar ahırın kapısını zorlayıp kırdı ve dışarıya çıktı. Gvişiani de o an emretti: “Ateş!” Meğer otomatikler daha önce mevzilenmiş. Otomatların biçtiği ceset yığınları kapı çıkışını tamamen kapattı. Bir iki kişi firara kalkıştı. Onları da öldürdüler. 650-700 insan ahırın içinde cayır cayır yakılarak öldürüldü.”