Zampira Asanova vefat etti

Kırım Tatar Milli Hareketi gazilerinden Zamfire Asanova (73) 16 Ocak günü saat 2.00’da Hakkın rahmetine kavuştu.

Kırım Tatar Milli Hareketi gazilerinden Zamfire Asanova’nın cenazesi 17 Ocakta saat 13.00’te Akmescit Kebir Camii’de cuma namazını müteakip kılınacak cenaze namazının ardından defnedilecek.

QHA, Zamfire Asanova’ya Allah’tan rahmet, yakınlarına başsağlığı diliyor.

KIRIM SEVGİSİNİN TİMSALİ: ZAMPİRA ASAN

Gayana YÜKSEL
Bahçesaray Dergisi
Sayı: 43-44 / Ocak-Nisan 2007

Kırım Tatar halkının en gergin meselelerinin çözüldüğü yerlerde muhakkak vardır. Zaten hayatı boyunca, hayatını adadığı Kırım Tatar Milli Hareketi’nde hep vardı. Soğuk kış günlerinde bile hasta yatağından kalkıp, çadırlarda kendilerine yapılan haksızlıkları protesto edenlerin arasında kaç insan sabahlayabilir? Veya kaç insan, halkının bir davası için elinde mektup trenlerde, otobüslerde günlerce, haftalarca dolaşabilir? Bu nasıl bir terbiyedir ki, yaşantısını Kırım Tatar Halkının Milli Kurultayı’nda alınan kararlara göre düzenlesin. Bu nasıl bir terbiyedir ki, kendi yaşına bakmadan, halkı için atacağı her adımı Kırım Tatar Milli Meclis Başkanı’ndan izin almadan yapmasın...

Zampira Apte Gerçek bir Müslüman. Her toplantıda çantasında muhakkak Kuran-ı Kerim vardır. Haksızlığa, saygısızlığa asla tahammül edemez. Hümanistliğinde asla sahtekârlık görmezsiniz. Bazen, Zamfira Apte’yi bir köyde bulunan cami için yardım toplarken görürsünüz, bazen bir kilisenin önünde elinde çiçek, Kırım Tatar Milli Hareketine emeği geçen gayri Müslimler için saygı ile beklediğini görürsünüz, bazen bir Kırım Tatar Milli Hareketçisinin torunun eğitimine destek vermek için kapı kapı dolaşırken görürsünüz...

Zampira Apte katıksız bir Türk Milliyetçisidir. Kendi tabiri ile “Ben Babadan Turancıyım” der. O kendisi için bir şey istemez. Varsa da, yoksa da MİLLİ HAREKET! Hatta bir ömrünü halkı için adadığından evlenip çoluk çocuk yapmaya bile vakti olmadı. Zampira Apte! Kırım Tatar Milli Hareketinin sadakat timsali, senin gibi kaç insan var acaba?

Zampira Asanova, 1941 yılında Kırım’ın Beykıyat köyünde doğdu. Babası Asan Bekmambet ve annesi Abide Şarife Muhammed Ali-kızı bir erkek ve üç kız evlat sahibiydi. Dedesi 1930 yılında Kızıl Terör gelene kadar topraklarını koruyabildi, fakat daha sonra ailesi ile birlikte Urallara sürüldü. Zampira Asanova tahsile büyük önem veren bir ailede büyüdü. Dedesi tüm aile üyelerinin, özellikle de kızların, eğitim almasını şart koşmuştu.

Zampira Apte’nin ailesi, o doğduktan 3 yıl sonra, her Kırım Tatar ailesi gibi, Kırım’dan, ana, ata, dede, ecdat, Vatan Topraklarından sürgün edildi. Onun ailesi Özbekistan’a düştü. Dedesinin vasiyetini yerine getirerek, bölgenin en iyi okulundan mezun olan Zampira Asanova 1959 yılında Moskova Tıp Üniversitesi Stomotoloji Bölümüne girdi.

Yeni üniversite mezunu Zampira Hanım, bilimsel kariyerini sürdürmek için 1965 yılında Rusya’nın Orenburg şehrine gönderiliyor. Ancak genç Zampira Orenburg yerine Özbekistan’a gidip, Yuriy Osmanov’un ağır hasta babasına bakmayı tercih ediyor.

Zampira Asanova Kırım Tatar Milli Hareketine daha üniversite öğrencisiyken 1957 yılında katıldı. Eğitimini tamamlayıp Özbekistan’a döndükten sonra Zampira Apte Kırım Tatar aydınları adına Sovyetler Birliği Komünist Partisi Genel Sekreteri Nikita Hruşçev’e gönderdiği mektubun yayılması için uğraştı. Mektubun altında imza atanlar arasında Amet-han Sultan, Midat Selimov, Enver Ablayev gibi şahsiyetler de bulunuyordu.

Zampira Apte 1959 yılından itibaren Kırım Tatar tarihini öğrenmeye başladı.

Zampira Asanova, 1965 yılında Fergana Bölgesi İnisiyatif Grubunun üyesi oldu. Sürdürdüğü aktif faaliyetinden dolayı Sovyet Birliği Komünist Partisi Merkez Komitesine Kırım Tatar halkının problemlerini içeren mektubu göndermekle görevlendirilen 63 kişiden oluşan Sovyetler Birliği Geneli İnisiyatif Grubuna girdi.

Yuriy Andropov’un kabul ettiği grupta bulunan Zampira Apte 1967 yılında Moskova’dan döndükten sonra işinden uzaklaştırıldı. Onu deli diye akıl hastanesine yerleştirmeye çalıştılar. Ancak hastanenin doktorları Emilia Kâmileva ve Yagya Bekmambetov’un gösterdikleri çabalar sonucunda Zampira Asanova’yı akıl hastanesinden kurtardılar.

Zampira Asanova bu olaylardan sonra Çita şehrine giderek oradaki tıp üniversitesinde kendi bilimsel tezi üzerinde çalıştı. Ancak Yuriy Osmanov’un ve Enver Mambetov’un tutuklanmalarından sonra Çita’dan ayrılıp, Mustafa A. Kırımoğlu ile birlikte Sovyetler Birliği genelinde oluşturulan Kırım Tatar Milli Hareketine katıldı. Zampira Asanova Kırım Tatar halkının haklarını koruyan, komünist diktatörlüğe karşı çıkan ünlü insan hakları savunucusu General Pyotr Grigorenko’nun tutuklanmasına karşı düzenlenen protesto mitingine katıldı. Hiçbir Ukrain’in yardıma muhtaç generale destek vermemesinden dolayı bu eylem çok anlamlı oldu. Protestocular bunun yanında M. Hairov’un, R. Kadıyev’in, S. Ametov’un, N. Yazıcıyev’ın ve diğer milli hareket üyelerine karşı yapılan adaletsiz soruşturmaya da karşı çıktı.

Zampira Apte, 1970’ten itibaren cezaevinde acımasızca dövülen hasta ağabeyine bakmak zorunda kaldığından, bir de Milli Hareketçi damgası yediğinden dolayı, işe girmesi çok zordu. M. Özenbaşlı ve M. Selimov’un tavsiyesi üzerine Özbekistan’ın Cezkazgan ve Sırdarya ile Karakalpakistan Bölgelerinin en ücra hastanelerinde kolera ile mücadele eden gruplarda çalıştı.

Aşkı ile yanıp tutuştuğu Vatanı Kırım’a 1985 yılında gelmeyi başardı. Dr. Zampira Asanova 1989’dan itibaren Akmescit’in 3 numaralı hastanesinde diyabet ve fitoterapi üzerine çalıştı. Fakat Zampira Apte ünlü akademi üyesi Dmitriy Saharov’un cenazesine katıldığı için iş yerinde sorunlar çıktı ve 1990 yılında hastaneden ayrılmak zorunda kaldı.

Mustafa A. Kırımoğlu’nun tavsiyesi üzerine 1990 yılının Ekim ayında Hoca Ahmet Yesevi adına düzenlenen yuvarlak masa toplantısına katıldı.

Zampira Asanova 1992’de Azerbaycan Halk Cephesi Kongresine katıldı, Azerbaycan Cumhurbaşkanı Elçibey ile görüştü. Ziyaretin sonuçları Kırım Tatar Milli Meclisi toplantısında gündeme getirildi.

Zampira Apte General Pyotr Grigorenko’ya anıt dikme girişimcilerinden birisiydi ve anıtı dikme törenine katıldı.

Günümüzde Zampira Hanım İnsan Hakları Merkezi Tıbbi- Sosyal Programlar Koordinatörlüğünü yapıyor ve Akmescit’in Kebir Camii sosyal yardım kurulunun çalışmalarında aktif şekilde iştirak ediyor.

Zampira Asanova Kasım 2006’da Ukrayna Helsinki Grubunun 30. yıldönümü kutlamalarına katıldı.
    
Zampira Apte şimdi ise Ukrayna’nın sivil toplum kuruluşları ile ilişki kuruyor, Kırım Tatar Milli Hareketi hakkında anılarını yazıyor, ayrıca ikinci mesleği olan fitoloji ile uğraşmaya devam ediyor ve Kırım’ın şifalı otlarını kayıt altına alıyor.