Lavrov'dan "Hazar Denizi" açıklaması

Hazar Denizi'nin statüsü hakkında 4-5 Aralık tarihlerinde Moskova'da düzenlenen toplantının ardından, Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Hazar Denizi'ne kıyısı olan ülkelerin anlaşmaya vardıklarını açıkladı. Pratikte hazır şeklinde ifade edilen anlaşmanın detayları hakkında ise bir bilgi verilmedi. Hazar Denizi'nin statüsü hakkındaki nihai anlaşmanın bir dahaki kıyı ülkeleri toplantısında imzalanması bekleniyor.

162732

Geçtiğimiz aylarda Azerbaycan ve Türkmenistan'a ziyaretlerde bulunan Lavrov'un bu açıklaması sürpriz yaratmadı. Lavrov anlaşmanın tarihi olarak ise gelecek yıl Kazakistan'da gerçekleştirilecek olan Hazar Zirvesi'ni işaret etti. 

Hazar Denizi üzerinde tartışılan en önemli konulardan biri olan, Hazar'ın bir deniz mi yoksa göl olarak mı kıyı ülkelerce paylaşılacağı oldu. Göl statüsüne göre kıyı ülkelerin Hazar'ı eşit şekilde paylaşması gerekiyor. Deniz statüsünde ise kıyı uzunluğu esas alınıyor. Kazakistan en uzun kıyıya sahip olan ülke olarak deniz statüsünü savunurken, İran en az kıyıya sahip olan ülke olarak buna itiraz ediyor. 

Trans Hazar Boru Hattı - Hukuken Serbest, Fiili Olarak Etkisiz

Uzun yıllardan beri Türkmenistan ve Kazakistan doğal gaz ve petrollerinin Avrupa'ya, Rusya'ya bağımlı kalmadan çıkışı için planlanan Trans Hazar Boru Hattı projeleri hayata geçirilemiyordu. Yapılan anlaşmalara göre artık Trans Hazar projelerinin önünde bir engel kalmazken, özellikle Türkmenistan'ın Rusya ile yaptığı anlaşmalar bu projenin yine kısa vadede önünü kapatıyor.

Ekonomik kriz ile boğuşan Türkmenistan'da devlet acil kaynak aktarımı için Rusya ile doğal gaz ve petrol aktarımı anlaşması imzaladı. Anlaşmaya göre 2015 yılında Rusya tarafından durdurulan Türkmen doğal gaz ve petrolünün limanlara taşınma işlemi yeniden yürürlüğe girecek. Bunun karşılığında ise Türkmenistan tarafının Trans Hazar ile Azerbaycan üzerinden Avrupa limanlarına çıkış hamlelerini gerçekleştirmeme sözü vereceği öğrenildi.