Özbekistan ve ABD arasında "stratejik ortaklık" açıklaması

Özbekistan Cumhurbaşkanı Şavkat Mirziyoyev'in ABD'ye yaptığı ziyaret sonrası iki ülke arasında önemli adımlar atıldı. Mirziyoyev ve ABD Devlet Başkanı Donald Trump'ın görüşmesinden stratejik ortaklık kararı çıktı.

Özbekistan, Sovyetler Birliği'nden bağımsızlığını kazanarak ayrıldıktan sonra ABD ile yakınlaşma belirtileri göstermişti. Ancak dönemin Cumhurbaşkanı İslam Kerimov'un otoriteryen eğilimleri ve Andican olaylarının patlak vermesi ABD ile olan ilişkileri tamamen dondurmuştu. Beyaz Saray, "Yeni Dönemde Stratejik Ortaklığın Başlangıcı" başlığı ile bir açıklama metni yayınladı.

Açıklamada Cumhurbaşkanı Mirziyoyev'in yakaladığı reformlar takdir edilirken en son 2002'de imzalanan stratejik ortaklık metninin canlandırılmasına karar verildiği belirtiliyor. Ayrıca eskiden olduğu gibi Afganistan'da teröre karşı mücadelede Özbekistan ile yapılan askeri işbirliğine dikkat çekiliyor. Afganistan sorununda geçmişte olan işbirliğinin yeniden oluşturulması gerektiği belirtilirken Mirziyoyev'in, Trump'ın Güney Asya politikasına verdiği destek hatırlatılıyor. 

BÖLGESEL GÜVENLİK VE AFGANİSTAN

Yapılan açıklamada Özbekistan'ın Orta Asya'da aktif diplomasi çalışmalarına da değinildi. Açıklamada, Mirziyoyev'in girişimleri ile oluşturulan Semerkand, Astana ve Taşkent konferansları takdir ediliyor. Ayrıca ABD'nin Orta Asya ülkeleri ile olan C5 artı 1 toplantılarının da Mirziyoyev'in başkanlığında yeni bir boyut kazanabileceği belirtiliyor.

Açıklama metninde özellikle değinilen konu bölgesel güvenlik. Özellikle Afganistan'ın istikrarsızlığına karşı ABD ve Özbekistan ortak bir strateji geliştirme konusunda hevesli görünüyor. Bu nedenle açıklamada Taşkent'teki Afganistan zirvesi nedeniyle Başkan Trump'ın, Özbek Cumhurbaşkanı'nı tebrik ettiği ifade ediliyor. 

MİRZİYOYEV, 5 MİLYAR DOLARLIK EKONOMİK ANLAŞMAYA İLE ÜLKESİNE DÖNÜYOR

Açıklamada bir diğer önemli başlık ise Cumhurbaşkanı Şavkat Mirziyoyev'in Özbekistan'da yaptığı sosyo-ekonomik reformlar. Mirziyoyev'in, kısa sürede, Özbekistan'daki insan hakları durumunu iyileştirme noktasında attığı önemli adımlardan takdir ile bahsediliyor. Özellikle siyasi mahkumların serbest bırakılması, dini özgürlüklerin güvence altına alınması, çocuk işçiliği ve angaryanın önlenmesi yönündeki adımlar vurgulanıyor. Bu reformların iki ülke arasındaki işbirliğinin temeli olduğuna dikkat çekiliyor. 

Ekonomik işbirliği alanında ise Cumhurbaşkanı Mirziyoyev'in açık pazar politikasına değiniliyor. ABD'li şirketlerin Özbekistan'da yatırım yapması için uygun bir zemin hazırlama noktasında Mirziyoyev'in her türlü adımı atma sözü verdiği belirtiliyor. Bunu neticesinde Özbekistan'ın 4,8 milyar dolarlık yirmiyi aşkın anlaşma imzaladığı ifade ediliyor. Ayrıca açıklamaya göre Donald Trump, Özbekistan'a Dünya Ticaret Örgütü'ne girme çabalarında her türlü teknik ve politik desteği vereceği belirtiliyor.