Suudi-İran gerilimi Orta Asya'ya uzandı

Suudi Arabistan ve İran arasında yaşanan gerilimler Orta Asya'ya uzandı. Orta Doğu'nun neredeyse her ülkesinde nüfuz çatışması yaşayan iki ülkenin Orta Asya'daki fırsatlar noktasında da karşı karşıya geldiği belirtiliyor.

Özellikle Orta Asya'daki enerji potansiyeli ve stratejik ticaret yollarının önemi iki rakip ülkenin de bu bölgedeki çıkarlarını çatışma noktasına getirmiş durumda olduğu biliniyor. İran'ın komşu ülkesi Türkmenistan'da yaşanan son gelişmeler iki ülkenin Orta Asya'da ne kadar aktif olduğunu gözler önüne seriyor. 

Suudi Arabistan Ocak ayı sonunda, TAPI (Türkmenistan-Afganistan-Pakistan-Hindistan Doğal Gaz Boru Hattı) projesine 500 milyon dolarlık kredi desteği verme kararını açıklamıştı. İran ise geçtiğimiz hafta Cumhurbaşkanı Ruhani tarafından yapılan resmi ziyaretlerden sonra Türkmenistan ile gaz takasına tekrar başlayacaklarını duyurmuştu.

ENERJİ SAVAŞLARINDA ORTA ASYA CEPHESİ

Daha sonrasında ise Şubat ayı başında Suudi Arabistan'ın yatırım fonlarından olan Suudi Kalkınma Fonu'ndan Özbekistan'a 50 milyon dolar kredi verileceği açıklandı. Suudi Arabistan ve diğer Körfez müttefiklerinin mali güçlerini kullanarak Orta Asya'da nüfuz yaratma çalışmasında olduğu belirtiliyor. Ayrıca Suudi Arabistan'ın, Orta Asya ülkelerinde dini propaganda yaptığı da ifade ediliyor.

169006

İran'ın Orta Asya'da özellikle İrani halklardan olan Tacikistan'da etkili olduğu biliniyor. Ancak İran'ın Orta Asya'da Çin, Suudi Arabistan ve Rusya gibi güçlerle karşılaştırıldığında büyük bir ekonomik güçsüzlüğü de söz konusu. Yine de Orta Asya'nın denizlere kapalı durumu nedeniyle İran'ın sahip olduğu limanlar kendisine büyük bir avantaj sağlıyor.

Uzmanlara göre Orta Asya'daki İran-Suudi çekişmesinin henüz gelişme aşamasında olduğu ifade ediliyor. Orta Doğu'daki mezhepsel ve ideolojik gerilimlerin ticari çıkarlarla beraber Orta Asya'ya sıçramasından endişe ediliyor.