Rusya tarafından işgal edilen Kırım'da, 24 Ağustos'ta Kırım Tatarlarının evlerinde yapılan toplu aramalar sırasında yasa dışı bir şekilde alıkonulan 6 Kırım Tatar aktivisti, bir “yerel mahkeme” tarafından 23 Ekim 2023 tarihine kadar gözaltında tutuldu. Onlar; Seydamet Mustafayev, Remzi Nimetulaev, Abdulmecit Seytumerov, Ruslan Asanov, Ametan Umerov ve Eldar Yakubov.

İşgalci Rus yetkilileri, bu kişilerin Hizb-ut Tahrir'e üye olduklarını iddia ediyor. Bugün Kırım'daki Kırım Tatarları, Rus işgal yetkililerinin elinde ve çok sayıda ciddi insan hakları ihlaline, zulme ve ayrımcılığa maruz kalmaya devam ediyor.

Kırım Tatarları, büyük ölçüde Kırım'ın işgalini ve Rusya'nın Ukrayna'ya yönelik topyekun işgal girişimi ve saldırısını kınamaları nedeniyle zulüm görüyor. Kırım Tatar halkı her gün aramalarla, şantajlarla, baskılarla ve hukuka aykırı tutuklamalarla karşı karşıya kalıyor.

Kırım Tatar Kaynak Merkezi'nde belirtildiği gibi, yalnızca 2017'den 2022'ye kadar işgal altındaki Kırım'da Kırım Tatarlarına karşı 277 arama, bin 91 gözaltı, 969 sorgulama, 902 tutuklama kaydedildi. Rusya'nın Ukrayna'ya yönelik tam kapsamlı işgal girişimi boyunca ise Kırım'da siyasi motifli zulmün kurbanlarının toplam cezası neredeyse 600 yıla yükseldi.

Rusya, Kırım'ı Ruslaştırma ve sömürgeleştirme yönünde saldırgan bir politika izliyor, eğitimi militarize ediyor, Rus ordusuna yasa dışı seferberlik gerçekleştiriyor ve Kırım Tatarlarının İslam'ı yaşama hakkına baskı yapıyor.

Ayrıca askere alma merkezlerinin temsilcileri, 25 Ağustos'ta Akmescit'te yargılanan Kırım Tatarlarına celp dağıttı. Aktivistler, Bahçesaray'da gözaltına alınan 6 Kırım Tatarının davasının görülmesi için sözde mahkemeye geldi.

Geçtiğimiz günlerde Rusya Federasyonu Federal Cezaevi Servisi, uydurma bir “dava” nedeniyle 17 yıl hapis cezasına çarptırılan Kırım Tatar aktivisti Azamat Eyupov'u Çelyabinsk bölgesine nakletti. Azamat, duruşma öncesi gözaltı merkezinde zaten dört iskemik felç geçirdi.

Mayıs 2022'de hücre arkadaşı Ruslan Süleymanov hastalığın belirtilerini ilk kez bildirmişti. Daha sonra Avukat Emil Kurbedinov, müvekkiline en azından tıbbi muayene yaptırmak için duruşma öncesi gözaltı merkezinin yönetimine başvurdu. Ancak bir tıp asistanı Eyüpov'a, osteokondroz teşhisi koydu ve minimal tedavi önerdi. Azamat Eyüpov, tedavi yetersizliğinden dolayı neredeyse yardım almadan hareket edemiyor.

Bugün Rusya cezaevlerinde Kırım Tatar halkının 117 temsilcisi bulunuyor, bunlardan 25'inin acil tıbbi bakıma ihtiyacı var. Temmuz 2023'te Moskova'daki Yüksek Mahkeme, engelli, yüksek tansiyon ve kalp yetmezliği hastası olan 66 yaşındaki siyasi tutuklu Zekeriye Muratov'un mevcut cezasını onadı. 2019 yılındaki tutuklulardan Kırım Tatarı Cemil Gafarov, 10 Şubat 2023'te cezaevinde hayatını kaybetti.

Cenevre Sözleşmesi'nin dördüncü maddesine göre, Rusya Federasyonu'nun cezaevlerinde sebepsiz yere tuttuğu vatandaşlara tıbbi bakım sağlanmaması, işkenceyle eşdeğerdir ve vazgeçilmez yaşam hakkının ihlali anlamına gelmektedir.

Moskova, Kırım halkına yıllardır uyguladığı teröre rağmen, dinlerini yaşayabilmesi, Kırım Tatar dilinde eğitim alabilmesi ve kültürel mirasını koruyabilmesi gereken Kırım Tatarlarının direnişini kırmakta başarısız oldu.