Kırım Derneği Manavgat Şubesi Başkanı Çalışkan, Kırım Tatar Sürgünü ve Soykırımı'nı anlattı

Kırım Tatar halkının 18 Mayıs 1944'te Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği'nin (SSCB) eli kanlı lideri Josef Stalin tarafından vatan topraklarından acımasız bir şekilde sürgün edilişinin 81. yılında Antalya Manavgat'ta anma programı tertip edildi.

Kırım Türkleri Kültür ve Yardımlaşma Derneği Manavgat Şubesi Başkanı Dr. Diğdem Başak Başkır Çalışkan, 21 Mayıs 2025 tarihinde Akdeniz Üniversitesi Manavgat Meslek Yüksekokulunda (MYO) icra edilen etkinlikte konuşmacı olarak yer aldı. Anma etkinliğine; MYO Müdürü Prof. Dr. Fatih Uslu, öğretim görevlileri, dernek üyeleri ve öğrenciler katıldı.

KIRIM TATAR SÜRGÜNÜ VE SOYKIRIMINI ANLATTI

Saat 14.00 itibarıyla yüksekokul konferans salonunda başlayan programda, Dernek Başkanı Çalışkan katılımcıları, 18 Mayıs 1944 Kırım Tatar Sürgünü ve Soykırımı hakkında bilgilendirdi. Kırım Tatarlarının Türk dünyasında yeri ve önemine işaret eden Çalışkan, mayıs ayının Kırım Tatarları için trajedik bir ay olduğunu söyledi. Kırım coğrafyasını, tarihini ve Kırım Tatarlarını kapsamlı bir şekilde anlatan Çalışkan, aynı zamanda 2014 yılında Kırım'ın Rusya tarafından işgal edildiğini de sözlerine ekledi.

Kırım Tatarlarının hayvan vagonlarıyla vatan topraklarından nasıl sürüldüğünü dile getiren Çalışkan, sürgün yollarında hayatını kaybedenleri de andı. Çalışkan, "18 Mayıs'ı dualarla törenlerle yad etmeye çalışıyoruz. 81 yıl geçti ama Kırım Tatarlarının dönüş iradesi hala dipdiri. Bir gün yurtlarına geri döneceklerine inanıyorlar/inanıyoruz. Unutmadık, unutturmayacağız..." dedi.

Konuşmasının devamında Çalışkan, katılımcılara Kırım Tatar sürgününü anlatan "Ey Güzel Kırım" şarkısını dinletti.

ÇALIŞKAN, DESTEKLERİNDEN DOLAYI MYO MÜDÜRÜ VE ÖĞRETİM GÖREVLİSİNE PLAKET TAKDİM ETTİ

Program, Kırım Derneği Maanavgat Şubesi Başkanı Diğdem Başak Başkır Çalışkan'ın MYO Müdürü Prof. Dr. Fatih Uslu ve Dr. Öğretim Görevlisi Hüseyin Öztürk’e desteklerinden dolayı plaket takdimi ile son buldu.

18 MAYIS KIRIM TATAR SÜRGÜNÜ VE SOYKIRIMI

18 Mayıs 1944 günü bir şafak vaktinde, milletler hapishanesi Sovyetler Birliği’nin diktatörü Josef Stalin’in emriyle Kırım Tatar halkı öz vatanlarından koparıldı.

Sovyet yönetimi, sürgünden sonra Kırım’da, Kırım Tatarlarının varlığına işaret eden her şeyi ortadan kaldırmaya başladı. Adeta bir kültürel soykırım dalgası başladı. Köy, kasaba, ilçe ve şehirler başta olmak üzere yarımadadaki binden fazla yerleşim yerinin Kırım Tatarca olan adları değiştirildi.

Sovyet yönetimi, Vatan Kırım’ın demografik yapısını değiştirmeyi amaçladı. Ancak Kırım Tatarları, bağrından koparıldıkları o aziz vatanı, Kırım’ı hiçbir zaman unutmadı. Sürgünlük yollarında, sürgün edildikleri yerlerde vatana dönmek için çaba gösterdi. Nihayet, yıl 1989’u gösterdiğinde Kırım Tatarları, yavaş yavaş ata topraklarına dönmeye başladı. O tarihten itibaren Kırım Tatarları yaşadıkları yokluklara rağmen vatanda kalma mücadelesini sürdürdü.

Kırım Tatarları, 1989’un sonuna kadar sürgün yerlerinde zorla tutuldu. O döneme değin gerçekleşen vatan Kırım’a geri dönme teşebbüsleri, hapisle ve yeni sürgünle cezalandırılıyordu. Sovyetler Birliği’nin dağılmasıyla birlikte Kırım Tatarları vatana dönmeye başladı. Ancak yaklaşık 150 bin Kırım Tatarı maddi yetersizlik ve yasal engeller nedeniyle Türkistan bölgesinde kaldı.

2015 yılında Ukrayna Parlamentosu, Kırım Tatar Sürgünü’nü soykırım olarak kabul etti ve 18 Mayıs tarihini “Kırım Tatar Soykırım Kurbanlarını Anma Günü” olarak ilan etti. 2019 yılında Letonya ve Litvanya meclisleri, 2022’de Kanada parlamentosunun alt kanadı olan Avam Kamarası, 2024'ün temmuz ayında Polonya Parlamentosunun alt kanadı olan Sejm, 2024'ün ekim ayında Estonya Parlamentosu (Riigikogu) ve 2024'ün aralık ayında Çekya Parlamentosunun üst kanadı olan Senato, 18 Mayıs 1944 Kırım Tatar Sürgünü'nü soykırım olarak tanıdı.